Teknolojinin
gelişmesi ile birlikte kullanımı artan birçok organik ve inorganik kirletici
ile kimyasal kontaminantlar hem biyolojik sistemi hem de insan sağlığını tehdit
edecek boyutlara ulaşmaktadır. Fitalatlar plastik malzemelere dayanıklılık ve
esneklik vermesi amacıyla kullanılan insan yapımı bileşiklerdir. Gıda
ambalajları, oyuncak, kozmetik, ev malzemeleri, medikal aletler gibi birçok
alanda plastik materyallerin kullanıldığı düşünüldüğünde fitalatlara ne kadar
çok maruz kaldığımız ortaya çıkmaktadır. Birçok organik kirletici gibi
fitalatlar da yağda çözülmekte ve su, hava ve organik yapılar sayesinde
taşınabilmektedir. Plastik materyallere kovalent bağ ile bağlanmadıkları için
ürünlerden çevreye yayılımı kolay olmaktadır. Sağlık riski taşıması nedeniyle
gıda ile temas eden materyallerde plastik kullanımı ve fitalat esterleri
içeriği yasal düzenlemelerle sınırlandırılmıştır. Su ürünleri kalıcı toksik
bileşiklerin biyoakümülasyonu açısından güvenilir bir indikatördür ve
insanların maruz kalma düzeyinin tespit edilmesinde kullanılabilmektedir.
Gerçekleştirilen çalışmalarda diğer gıda ürünlerinde olduğu gibi su ürünlerinin
de çeşitli oranlarda fitalat esterleri içerdiği ortaya konulmuştur. Farkında
olmadan yoğun miktarda maruz kaldığımız fitalat ve fitalat esterleri konusunda
üretici ve tüketicilerde bilinçlenme sağlanması gerekmektedir.
Many organic and inorganic pollutants and chemical
contaminants, which are increasingly used together with the development of
technology, are threatening both biological system and human health. Phthalates
are man-made compounds which are used for imparting durability and flexibility
to plastic materials. Considering the use of many inland plastic materials such
as food packages, toys, cosmetics, household materials, medical equipment, it
is obvious that human are exposed to high levels of phthalates. Like many
organic pollutants, phthalates are dissolved in oil and transported by water,
air and organic structures. The propagation of phthalate esters from products
to the environment is easy due to not being covalently bonded to plastic
materials. The use of plastics in food contact materials is limited by legal
regulations considering health risks of phthalate esters. Aquaculture is a
reliable indicator of bioaccumulation of persistent toxic compounds and can be
used to determine the exposure level of humans. Studies have shown that fish
products contain phthalate esters in various proportions as in other food
products. It is important to raise consciousness of producers and consumers
about phthalate and phthalate esters which we have been exposed intensively.
Konular | Gıda Mühendisliği |
---|---|
Bölüm | Articles |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 4 Mart 2017 |
Gönderilme Tarihi | 14 Kasım 2016 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2017 |
Diamond Open Access refers to a scholarly publication model in which journals and platforms do not charge fees to either authors or readers.
Open Access Statement:This is an open access journal which means that all content is freely available without charge to the user or his/her institution. Users are allowed to read, download, copy, distribute, print, search, or link to the full texts of the articles, or use them for any other lawful purpose, without asking prior permission from the publisher or the author. This is in accordance with the BOAI definition of open access.
Archiving Policy:
Archiving is done according to ULAKBİM "DergiPark" publication policy (LOCKSS).