Etik İlkeler ve Yayın Politikası

YAYIN İLKELERİ:

Dergilerin makale hazırlarken uyulması gereken ilkeleri uluslararası standartları dikkate alarak belirlemeleri ve değerlendirecekleri makalelerde bu kurallara uygunluğu kontrol etmeleri bilimsel yayın standartlarını yükseltmek açısından önemlidir. Bilimsel dergilere gönderilecek makalenin hazırlanması sırasında uyulması gereken ve uluslararası tıp dergileri tarafından kabul edilen ve uygulanan standartlar belirtilmiştir. Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi Committee on Publication Ethics (COPE), Directory of Open Access Journals (DOAJ), Open Access Scholarly Publishers Association (OASPA), Budapest Open Access Initiative (BOAI) ve World Association of Medical Editors ve International Committee of Medical Journal Editors (ICMJE) organizasyonlarının öngördüğü ve kabul ettiği yayın ilkelerini uygular. Ayrıca, Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi yer aldığı TÜBİTAK ULAKBİM çatısı altında DergiPark'ın belirlediği yayın ilkelerini uygular. Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır. Dergide tüm makaleler açık erişimli olup ücretsiz olarak indirilebilinir.

GENEL BİLGİLER: Dergi Orijinal Araştırma, Derleme, Olgu Sunumu ve Editöre Mektup tipindeki yazıları yayınlamaktadır. Bir makaleyi yayına göndermeden önce, onun başka bir yerde yayınlanmadığından veya yayınlanmak üzere gönderilmediğinden emin olmak önemlidir. Makalede daha önce yayınlanmış herhangi bir metin, tablo, resim veya başka unsurlar bulunuyorsa, yazarın telif hakkı sahibinden ve yazarlardan yazılı izin alması ve bunu makalede açıkça belirtmesi gerekir. Bilimsel toplantılarda sunulan özetler kabul edilebilir ancak makalede mutlaka belirtilmelidir. Yazarların aşağıda listelenen yönergelere uyması beklenmektedir.

1. Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi , 2016'da kurulmuş ücretsiz bir dergidir. Dergimiz 2016 yılından itibaren Tıp, Eczacılık, Diş Hekimliği, Hemşirelik, Ebelik, Spor Bilimleri ve insan sağlığı ile ilgili diğer alanlardaki olmak üzere düzenli olarak yılda dört sayı halinde yayımlanan ulusal ve uluslararası hakemli bir dergidir.  Yayınlanmak üzere gönderilen bütün makaleler, editör, yayın danışma kurulu ve hakemlerce değerlendirilir. 
2. Dergimizde İngilizce yazılmış orijinal makale, derleme, olgu sunumu ve kısa bildiriler yayınlanmak üzere değerlendirilmektedir.
3. Yalnızca özgün niteliği olan bilimsel araştırma çalışmalarına yer verilir. Bilimsel çalışmada üretilen bilginin yeni olması, yeni bir yöntem öne sürmesi ya da daha önce var olan bilgiye yeni bir boyut kazandırmış olması gibi nitelikler aranır.
4. Yayımlanmak üzere gönderilen makaleler en az iki dış hakem tarafından çift kör olarak değerlendirilir; kabul-ret kararı Yayın Kurulu tarafından verilir. Davetli derleme makalesi birkaç adetle sınırlı olup hakemlik şartı aranmayacaktır. Davetli derleme editör onayından geçtikten sonra yayınlanır. 
5. Yayınlanması istenilen eserlerin herhangi bir yerde yayınlanmamış veya yayınlanmak üzere herhangi bir dergiye gönderilmemiş olmalıdır. Bunun için sorumlu yazardan makaleyi gönderdiklerinde bu durumu açıklayıcı bir ön yazı talep edilir (Bakınız: Nature Research).
6. Eserlerin tüm sorumluluğu ilgili yazarlarına aittir. Eserler uluslararası kabul görmüş bilim etik kurallarına uygun olarak hazırlanmalıdır. Gerekli hallerde, Etik Kurul Raporu'nun bir kopyası eklenmelidir. İnsan ve İnsana ait veri kullanımına İlişkin Etik Kurul Onay Belgesi Yönlendirme Şeması ve Hayvan Deneyleri İçin Etik Kurul Onay Belgesi Yönlendirme Şemasına bakınız. Türkçe için: Tıkla ; İngilizce için: Tıkla
7. Dergimize gönderilen yazılarda sahtecilik (fabrikasyon), çarpıtma (falsification), intihal (yağmacılık, plagiarism), dilimleme (salamization), haksız imza (hediye yazarlık, gift authorship), hayalet yazarlık (ghost authorship), bir yayının birden fazla kez yayımlanması (duplikasyon) gibi uluslararası etik ilkelere uygunluğunun sorumluluğu yazarlara aittir. Herhangi bir araştırmada yayınlanmadan önce ya da sonra böyle bir durumun tespit edilmesi halinde yazı dergiden çekilir. Bakınız: COPE
8. Online Sağlık Bilimleri Dergisi (OTSB), telif hakkı yasalarıyla korunmaktadır. Tüm yazarlar tarafından Telif Hakkı Sözleşmesi Formu imzalanmalı ve makale gönderme evraklarına eklenmelidir. Dergi Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı kapsamında lisanslanmıştır. Telif hakkı formu imzalayan yazarlar, Online Sağlık Bilimleri Dergisi tarafından yayınlanmak üzere kabul edilmesi halinde makalenin, üçüncü tarafların içeriği kopyalamasına, dağıtmasına veya yeniden kullanmasına izin veren Creative Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY-NC 4.0) kapsamında lisanslanacağını kabul ederler. Yazara ve orijinal çalışmaya uygun şekilde atıfta bulunarak ticari olmayan amaçlar için yayınlanan makalenin telif hakkı CC BY-NC 4.0 lisansı kapsamında yazarına aittir. Dergimizde yayınlanması kabul edilen eserler için, imzalı Telif Hakkı Devir Formu sisteme yüklenmelidir https://dergipark.org.tr/journal/1103/file/2669/download
9. Dergimizde yayımlanmak üzere gönderilen eserler dergi yazım kurallarına göre hazırlanmalıdır. Yazım kurallarına https://dergipark.org.tr/tr/pub/otjhs/writing-rules linkinden erişilebilinir.
10. Makale kararında verilen küçük değişikliklerden sonra 10 gün, büyük değişikliklerden sonra 20 gün, yeniden yazılması gerekli revizyondan sonra 30 gün içinde gerekli değişiklikler yazar tarafından yapılmalıdır. İstenilen düzeltmeler yazar tarafından zamanında yapılmaz ise editör yazara bir uyarı yazısı yazar. Tekrar gecikme olursa makale reddedilir.

Hakemli bir derginin yayınlanması, ilgili tarafların sürekli çalışması, sorumluluğu, yükümlülüğü ve işbirliğini gerektirir. İlgili taraflar: Yazarlar, Hakemler, Editörler ve Yönetim Kurulu Üyeleri. Editörler yayıncılık etiğini muhafaza etme / izleme ve akademik kayıtları tutma sorumluluğuna sahiptir.

YAYIN HAKKI: 1976 Telif Hakkı Kanunu'na göre yayınlanmak üzere kabul edilen makalelerin tüm yayın hakları dergiyi yayınlayan kuruma aittir. Yazılarda yer alan düşünce ve öneriler tamamen yazarların sorumluluğundadır. Yazarların her makale için dergi tarafından sağlanan "Yayın Hakkı Devir Formu"nu doldurarak makaleyle birlikte dergiye göndermeleri gerekmektedir.

ETİK SORUMLULUKLAR:  Editör değerlendirmesi Committee on Publication Ethics (COPE) önerilerine dayanılarak gerçekleşmektedir. Bu dergide yer alan etik görev, sorumluluklar ve açık erişim için Cope önerileri dikkate alınır. Bakınız: Committee on Publication Ethics (COPE) ve DergiPark'ta COPE'nin Türkçe versiyonu

Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi'ne yüklenen makale ve diğer süreçler için hiçbir ücret alınmaz ve kabul edilen tüm yazılar ücretsiz yayınlanır, okunup indirilebilir. Sağlık alanlarında düzenlenen bilimsel toplantılarda sunulan poster veya sözlü bildiriler ek sayılar şeklinde yayınlanabilir. Bu nedenle Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi ICMJE (International Committee of Medical Journal Editors), BOAI (Budapest Open Access Initiative) ve DOAJ (Directory of Open Access Journals)'ı kendine ilke edinmiştir.Tüm Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi üyeleri ve yazarları, COPE tarafından belirlenen temel kurallar ve tavsiyeler ile ilgili kuralların farkında olmalıdır.
İnsanlar ve denek hayvanlar üzerinde yapılan tüm çalışmalar için Etik Kurul / Kurumsal İnceleme Kurulundan izin alınması zorunludur. “Etik kurul izni gerektiren çalışmalar için talep edilen belge ve bilgiler” sisteme yüklenmelidir. Etik kurul onayının PDF veya JPEG formatında yükleyiniz (Olgu sunumu- serisi ve derleme yazıları için gerekli değildir). Olgu sunumlarında, bilgilendirimiş gönüllü olur/onam formunun imzalatıldığına dair bilgiye makalede yer verilmesi gereklidir. Etik kurul izni gerektiren çalışmalarda, izinle ilgili bilgiler (kurul adı, tarih ve sayı no) yöntem bölümünde ve ayrıca makale ilk/son sayfasında yer verilmelidir. Bununla birlikte Materyal ve metot bölümünde "Çalışmanın uluslararası deklerasyon, kılavuz vb uygun gerçekleştirildiği beyan" açıklamasına yer verilmelidir. 

YAZAR: İntihal, sahtecilik, çarpıtma, haksız yazarlık gibi konular yazarların sorumluluğundadır. Tespit edilmesi durumunda makale reddedilir. Süreçteki bir makale başka bir dergiye gönderilemez veya yayınlanamaz. “Etik kurul izni gerektiren çalışmalar için talep edilen belge ve bilgiler”in sisteme yüklenmesi yazarın sorumluluğundadır. Dergimiz yazarlardan çalışmayı onaylayan etik komiteyi tanımlamasını zorunlu hale getirmiştir. Ayrıca gönderilmiş makalenin aşağıda tanınmış standartlara uymasını yazarlardan bekler. 

Bilimsel araştırmalar Yüksek Öğrenim Kurumları Bilimsel Araştırma Ve Yayın Etiği Yönergesinde açıklanan ilkeler, Uluslararasında tanınmış Helsinki Bildirgesi, İnsanların Korunmasına İlişkin ABD'nin Federal Politikası ve Avrupa İlaç Ajansı İyi Klinik Uygulama Kılavuzları'na uygun olmalıdır. Araştırma etiği COPE, ICMJE ve insanlar üzerine yapılan deneyler ile Hayvan Deneyleri İçin Helsinki Bildirgesi ve Horizon 2020'de belirtilen uluslararası kurallara uyulmalıdır. 


Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney, görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel ya da nicel yaklaşımlarla yürütülen her türlü araştırmalar
İnsan ve hayvanların (materyal/veriler dahil) deneysel ya da diğer bilimsel amaçlarla kullanılması,
İnsanlar üzerinde yapılan klinik araştırmalar,
Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar,
Kişisel verilerin korunması kanunu gereğince retrospektif çalışmalar, 

Ayrıca;
Olgu sunumlarında “Aydınlatılmış onam formu”nun alındığının belirtilmesi,
Başkalarına ait ölçek, anket, fotoğrafların kullanımı için sahiplerinden izin alınması ve belirtilmesi,
Kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine uyulduğunun belirtilmesi

YAZARLARIN BİLİMSEL SORUMLULUKLARI: Yazarlar, araştırma bulgularının doğruluğunu ve geçerliliğini sağlamak konusunda bilimsel bir sorumluluğa sahiptir. Bu, uygun kontrollerle deneyler yapmayı, verileri doğru bir şekilde raporlamayı ve başkalarının katkılarını takdir etmeyi içerir. Bulguların saygın dergilerde yayınlanması ve intihal veya diğer akademik suiistimal türlerinden kaçınmak da önemlidir. Yazarlar bu standartları destekleyerek bilimsel bilginin ilerlemesine katkıda bulunabilir ve araştırma topluluğunun bütünlüğünü koruyabilirler. Bu nedenle, gönderilen bir makalede adı geçen tüm yazarların, çalışmaya doğrudan akademik veya bilimsel katkı yapmış olması gerekir. Belirlenen yazarın aşağıdaki kriterlerin tümünü yerine getirmiş olması gerekir: (1) Makalede açıklanan araştırmayı planlamış veya yürütmüş, (2) Makaleyi yazmış veya revize etmiş ve (3) Makalenin son halini onaylamış. Makalenin Tartışma ve Sonuç bölümü tamamlandıktan sonra her yazarın çalışmaya özel katkılarını açıkça belirtmesi gerekmektedir.
HAKEM: Yayınlanmak üzere gönderilen makaleler en az 2 kör hakem tarafından değerlendirilir. Hakem değerlendirmesi süreci, hakemlerin alandaki uzmanlarından bireysel yazılar hakkında tavsiye almayı içerir. Hakemlerin çıkar çatışması olmaz ve makaleler gizli tutulur. Hakem değerlendirme sonuçları editör tarafından incelenerek yazara makale ile ilgili karar bildirilir. Yazıları değerlendiren hakemlerin adları yazarlara bildirilmez. Hakemler de yazarların adlarını göremez. Yeterli görülmeyen yazıların hakem önerileri doğrultusunda geliştirilmesi genel esastır. Hakeme dergi sistemi üzerinden davet gönderilir. 7 gün içerisinde hakem daveti kabul eder veya ret eder. Kabul ederse değerlendirme süreci 15 gündür. 15 gün içerisinde değerlendirmeyi bitiremez ise istemesi durumunda ek süre verilir.
HAKEMLERİN ETİK SORUMLULUKLARI: Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi'ne gönderilen bir çalışmada hakem olmayı kabul edenler; ICMJE (Uluslararası Tıp Dergisi Editörleri Komitesi) önerilerini, COPE (Yayın Etiği Komitesi) önerilerini ve Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi'nin hakemlere ilişkin ilkelerini dikkate almalı ve bu ilkelere uymalıdır.
Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi'ne gönderilen bir çalışmayı değerlendirmeyi kabul eden hakemler, yukarıda belirtilen etik ilkelere uyduklarını taahhüt ederler.

Hakemler;
1. İnceleme süreci çift-kör inceleme esasına göre yürütüldüğünden bu prensiple hareket ederler. Bu bağlamda yazarlar ve diğer hakemlerle iletişim kurmaya çalışmazlar.
2. Çalışmaya ilişkin değerlendirme ve yorumlarını Değerlendirme Formu aracılığıyla dergi editörlüğüne iletirler.
3. Yalnızca kendi uzmanlık alanlarıyla ilgili çalışmaları incelemeyi ve değerlendirmeyi kabul ederler.
4.İnceledikleri çalışmaların gizliliğine dikkat ederler.
5. İnceleme sürecini tarafsız bir şekilde yürütürler. İncelemeyi bilimsel kriterlere göre yaparlar. Tarafsız ve bilimsel kriterlere göre yapılan değerlendirme sonucunda alana katkı sağlayacağını düşündükleri çalışmaların kabul kararlarını verirler.
6. Çıkar çatışması veya çıkar birliği fark ederlerse dergi editörünü bilgilendirirler.
7. İncelemeyi reddederlerse, bu kararını ve ret nedenini dergi editörüne bildirirler.
8. Hakemler, çalışmalarda akademik ilkelere ve etik değerlere, ulusal veya uluslararası ilke veya standartlara aykırılık tespit etmeleri durumunda derhal Kurula bilgi verirler.
9. Çalışmaların incelemesini makul bir sürede tamamlar ve değerlendirme raporlarını dergi editörüne sunarlar.
10. Değerlendirme Raporunda bilimsel olmayan yorum ve değerlendirmelere yer verilmez.
11. Hakemler makaleleri üçüncü kişilerle tartışamaz.

EDİTÖR: Dergi Editörleri tüm COPE davranış Kuralları standartlarına uymayı ilke edinmiştir. Editörler kabul ettiği ya da reddettiği makaleler ile ilgili çıkar çatışması içerisinde olmamalıdır. Editörler sadece alana katkı sağlayacak makaleleri kabul etmelidir. Amaçlanan düzeye varamayan yazılar, bilimsel açıdan yeterli görülmeyen çalışmalar gerekçesi açıklanarak editör tarafından reddedilir. Editör makale kunusu ile ilgili ise sürece devam eder, veya bir Yardımcı Editör atar. Veya sürece dahil edecek bir Alan Editörü atar. Bu Editör/Editörler en az 2 hakem atarlar ve bu hakemlere dergi sistemi üzerinden davet gönderirler. 7 gün içerisinde hakem daveti kabul eder veya ret eder. Hakem değerlendirmeyi kabul ederse değerlendirme süreci 15 gündür. 15 gün içerisinde değerlendirmeyi bitiremez ise Editör tarafından Hakemlere ek süre verilebilir.
Hakemlerin değerlendirme süreçleri tamamlandıktan sonra hakemlerin görüşü dikkate alınarak makale kabul veya reddedilebilir. Hakemler makale hakkında revizyon önerisi sunarsa, bu öneriler sorumlu yazara iletilir ve revizyon için makul süre verilir (7, 15 veya 30 gün).
Kabul edilen makaleler yayınlanmak üzere Editör tarafından yayın sırasına alınır.

EDİTÖRLERİN ETİK SORUMLULUKLARI
1- Editörler okuyucularına karşı sorumludur ve okuyucularının ihtiyaç ve beklentilerini öğrenmelidir.
2- Yayınları ve bunların uygulanmasını değerlendirdikten sonra alınan kararlar için bir sistem oluşturmalıdırlar.
3- Dergide yer alan çalışmalarda yer alan deneklerin hak ve güvencelerinin sağlanmasını, uluslararası etik kurallara uyulmasını, etik kurul onaylarının alınmasını ve bilgilendirilmiş onam formunun imzalanmasını sağlamaya çalışmalıdırlar.
4- Derginin içeriğinden ve makale türlerinden sorumludurlar.
5- Yazarlar için bilgilendirme, yayına hazırlık ve gönderim kurallarının belirlenmesini ve okuyuculara duyurulmasını sağlamalıdırlar.
6- Makaleleri gecikmeksizin değerlendirmek, yayına kabul etmek veya reddetmek ve sürekliliğini sağlamak için uygun bir süreç/prosedür geliştirmelidirler.
7- Makalenin hakemler tarafından değerlendirilmesi sürecinde, çalışmanın içeriğinin ve yazar isimlerinin gizliliğini sağlamalıdırlar.
8- Kararlarının arkasında durmalı, ancak gerekirse yeniden gözden geçirmekten çekinmemelidirler.
9- Sadece makalelerin değil, yapılan araştırmaların da niteliğini artırmak için çaba göstermelidirler.
10- Yetkili değerlendirme için kılavuzlar yayınlamalı ve düzenli olarak güncellemelidir.
11- Makalenin değerlendirme ve basım aşamalarında yapılan hataları düzeltmeye ve gerekirse özür mektubu yayınlamaya hazır olmalıdırlar.
12- Editöryal değerlendirme sürecinde herhangi bir etkiden etkilenmeden, bağımsız olarak karar vermeli ve yazarlara bu konuda güvence sağlamalıdırlar.
13- Yayın etiğine aykırılık ya da bilimsel ahlaksızlık durumlarında konuyu açıklığa kavuşturmak için her türlü araştırmayı yapmalı, gerekirse sorunu bir üst akademik yazara götürerek soruşturmayı genişletmelidirler.
14- Görev ve sorumluluklarını herhangi bir şekilde etkileyecek kişisel, ekonomik veya siyasi bağlantıları bulunmamalı.
15- Dergilerinin geleceği ile ilgili planlamalar yapmalı ve gerekirse derginin yayın politikasını gözden geçirmelidirler.
16- Editörler, derginin içeriğinin belirlenmesinde mutlak bağımsızlığa sahip olmalıdır; Yayınevinin reklamlara vb. yaklaşımını bilmeli, bilimsel içeriği reklamlardan tamamen ayrı tutmak için herhangi bir baskı altında olmamalıdır.
17- Araştırma sonuçları, makale dergide yayınlanmak üzere kabul edildikten sonra dergi editörünün onayı ile medyaya ve kamuoyuna sunulabilir. Yayına kabul edilmeyen bir makale yayınlanmaz.


DERGİ YÖNETİMİ: Dergi yönetimi Dergi sahibi, Baş Editör, Editörler ve Mizanpaj Editöründen oluşur. Dergi yönetimi yukarıda yazarlar için belirtilen konularda suistimal oluştuğu belirlenen makalelerin yayınlanmasını önlemek için gerekli adımları atacaktır. Hiçbir durumda dergi veya editörler bu türden suistimalleri teşvik etmemeli veya bu tür suistimallerin gerçekleşmesine izin vermemelidir. Derginin yayıncısının veya editörünün, herhangi bir araştırmadaki suistimal iddiasından haberdar edilmesi durumunda, yayıncı veya editör iddiaları uygun şekilde ele alacaktır.

Dergi, yöneticileri gerektiğinde makalelerin geri çekilmesine veya düzeltilmesine izin verecektir. Dergi, gerekirse düzeltmeler, açıklamalar ve özürleri yayınlamaya hazırdır.
Dergi yöneticileri kabul edilen makalelerin yayın sırasını takip eder, makalelerin DOI numarasını alır, mizanpaj düzenlemesini tamamlar ve makaleyi yayınlar.


Creative Commons Lisansı

Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.


Makale gönderme süreçleri ve "Telif Hakkı Devir Formu" hakkında yardım almak için tıklayınız.