Öz
Tarhana,
commonly consumed as soup, is a fermented food unique to Turkish culture. It is
mainly produced using wheat flour, water, salt, yoghurt and baker’s yeast and
its flavor and functional properties are fortified by the addition of onion,
tomato, and some spices. In the current study, tarhana from corn flour was
produced in order to be an alternative to the consumption of celiac disease
patients, and two different tarhanas were prepared with the addition of yoghurt
and kefir in equal amounts. For the control sample, wheat flour + kefir and
wheat flour + yogurt formulations were prepared. The fermentations of tarhanas
were carried out in three different times (24, 48, 72 hours); the
physicochemical and sensory properties of the tarhanas have been examined. According to the results,
the moisture content, water activity, pH and total acidity of the tarhana
samples obtained by using corn flour and yoghurt / kefir were 7-11%, 0.39-0.53,
5.32-5.88, and 8.43-14.33, respectively. The antioxidant activity determined as
DPPH scavenging, was significantly higher than wheat flour and it was found
between 83.30 and 87.43%. Total phenolic compounds were between 422 and 457 mg
GAE/100 g. It was determined that fermentation time and use of kefir
instead of yoghurt did not make a significant difference on antioxidant
properties and sensory properties of tarhanas. All the samples were sensually
close to each other, the most favored tarhana was the one produced using corn
flour-yogurt fermented for 72 hours.
Anahtar Kelimeler
Tarhana Corn flour Kefir Total phenolic compounds Antioxidant
Kaynakça
- Anonim (2004). Tarhana Standardı. Türk Standartları Enstitüsü, Ankara, Türkiye.
- Anonim (2010). Hazır Kuru Çorbalık Standardı. Türk Standartları Enstitüsü, Ankara, Türkiye.
- Ayhan, K. (2000). Gıda mikrobiyolojisi ve uygulamaları. Gıdalarda bulunan mikroorganizmalar, (p. 66). Ankara, 2. Baskı. Sim Matbaacılık.
- Brand-Williams, W., Cuvelier, M., Berset, C. (1995). Use of a free radical method to evaluate antioxidant activity. LWT- Food Science and Technology, 28(1), 25-30. Certel, M., Ertugay, M. F. (1996). Gıdalarda Su Aktivitesinin Kontrol ve Belirleme Yöntemleri-II. Gıda Dergisi, 21(5).
- Çekal, N., Aslan, B. (2017). Gastronomik bir değer olarak tarhana ve coğrafi işaretlemede tarhananın yeri ve önemi. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 1(2), 124-135.
- Değirmencioğlu, N., Gürbüz, O., Herken, E.N., Yıldız, A.Y. (2016). The impact of drying techniques on phenolic compound, total phenolic content and antioxidant capacity of oat flour tarhana. Food Chemistry, 194, 587-594.
- Demir, M. K., Kutlu, G., Yilmaz, M. T. (2017). Steady, dynamic and structural deformation (three interval thixotropy test) characteristics of gluten-free Tarhana soup prepared with different concentrations of quinoa flour. Journal of Texture Studies, 48(2), 95-102.
- Erbaş, M., Certel, M., Uslu, M. K. (2005). Microbiological and chemical properties of Tarhana during fermentation and storage as wet-sensorial properties of Tarhana soup. LWT-Food Science and Technology, 38(4), 409-416.
- Erinç, H., Çifçi, S. (2018). Maraş tarhanası üretiminde kefir kullanımının son ürün üzerine etkileri. Gıda, 43(1), 114-121.
- Erkan, H., Çelik, S., Bilgi, B., Köksel, H. (2006). A new approach for the utilization of barley in food products: Barley tarhana. Food Chemistry, 97(1), 12-18.
- Ertaş, N. (2018). Effects of baker’s yeast addition on some properties and phytic acid content of tarhana prepared with different cereal and legume products. Food and Health, 4(1), 9-18.
- Ibanoglu, S., Ainsworth, P., Wilson, G., Hayes, G. D. (1995). The effect of fermentation conditions on the nutrients and acceptability of tarhana. Food Chemistry, 53(2), 143-147.
- Kilci, A., Gocmen, D. (2014). Phenolic acid composition, antioxidant activity and phenolic content of tarhana supplemented with oat flour. Food Chemistry, 151, 547-553.
- Pearlman, M., Casey, L. (2018). Who should be gluten-free? A review for the general practitioner. Medical Clinics, 103, 89-99. Ribotta, P.D., Ausar, S.F., Morcillo, M.H., Pérez, G.T., Beltramo, D.M., León, A.E. (2004). Production of gluten‐free bread using soybean flour. Journal of the Science of Food and Agriculture, 84(14), 1969-1974.
- Singleton, V.L., Rossi, J.A. (1965). Colorimetry of total phenolics with phosphomolybdic-phosphotungstic acid reagents. American Society for Enology and Viticulture, 16, 144-158.
- Şimşek, Ö., Özel, S., Çon, A.H. (2017). Comparison of lactic acid bacteria diversity during the fermentation of Tarhana produced at home and on a commercial scale. Food Science and Biotechnology, 26(1), 181-187.
- Şimşekli, N., Doğan, İ.S. (2015). Geleneksel ve fonksiyonel ürün olarak Maraş tarhanası. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 5(4), 33-40.
- Yalçin, E., Çelik, S., Köksel, H. (2008). Chemical and sensory properties of new gluten-free food products: Rice and corn tarhana. Food Science and Biotechnology, 17(4), 728-733.
Öz
Yaygın
olarak çorba şeklinde tüketilen tarhana Türk kültürüne özgü fermente bir
gıdadır. Tarhana temel olarak buğday unu, su, tuz, yoğurt ve ekmek mayası ile
üretilmekte; soğan, domates ve baharat gibi bileşenlerin ilavesiyle fonksiyonel
özellikleri ve aroması zenginleştirilmektedir. Bu çalışmada, çölyak
rahatsızlığı olan kişilerin tüketimine alternatif olabilmesi amacıyla mısır unu
ile tarhana üretimi gerçekleştirilmiş, eşit miktarda yoğurt ve kefir ilavesi ile
2 farklı çeşit hazırlanmıştır. Kontrol örneği için buğday unu+kefir ve buğday
unu+yoğurt formülasyonu kullanılmıştır. Tarhanaların fermantasyonu üç farklı
sürede (24, 48, 72 saat) gerçekleştirilmiş; elde edilen tarhanaların
fizikokimyasal ve duyusal özellikleri incelenmiştir. Analiz sonuçlarına göre
mısır unu ve yoğurt/kefir kullanılarak üretilen tarhanaların nem, su
aktivitesi, pH, toplam asitlik değerleri sırası ile % 7-11;0.39-0.53;
5.32-5.88 ve 8.43-14.33 arasındadır. Mısır unu ve yoğurt/kefir kullanılarak
üretilen tarhanaların antioksidan aktiviteleri buğday unundan üretilenlere kıyasla
oldukça yüksek olup DPPH giderimi % 83.30-87.43; toplam fenolik bileşik
422-457.4 mg GAE/100g’dır. Fermantasyon süresinin ve yoğurt yerine kefir
kullanımının tarhanaların antioksidan özellikleri ve duyusal beğenisi üzerinde
anlamlı bir fark yaratmadığı belirlenmiştir. Duyusal olarak tüm örnekler
birbirine yakın ve ortalamanın üzerinde olarak değerlendirilmiş, en beğenilen
çeşit mısır unu-yoğurt bileşimine sahip ve 72 saat fermente edilerek üretilmiş
tarhana olmuştur.
Anahtar Kelimeler
Tarhana Mısır unu Kefir Toplam fenolik madde Antioksidan Antioksidan
Kaynakça
- Anonim (2004). Tarhana Standardı. Türk Standartları Enstitüsü, Ankara, Türkiye.
- Anonim (2010). Hazır Kuru Çorbalık Standardı. Türk Standartları Enstitüsü, Ankara, Türkiye.
- Ayhan, K. (2000). Gıda mikrobiyolojisi ve uygulamaları. Gıdalarda bulunan mikroorganizmalar, (p. 66). Ankara, 2. Baskı. Sim Matbaacılık.
- Brand-Williams, W., Cuvelier, M., Berset, C. (1995). Use of a free radical method to evaluate antioxidant activity. LWT- Food Science and Technology, 28(1), 25-30. Certel, M., Ertugay, M. F. (1996). Gıdalarda Su Aktivitesinin Kontrol ve Belirleme Yöntemleri-II. Gıda Dergisi, 21(5).
- Çekal, N., Aslan, B. (2017). Gastronomik bir değer olarak tarhana ve coğrafi işaretlemede tarhananın yeri ve önemi. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 1(2), 124-135.
- Değirmencioğlu, N., Gürbüz, O., Herken, E.N., Yıldız, A.Y. (2016). The impact of drying techniques on phenolic compound, total phenolic content and antioxidant capacity of oat flour tarhana. Food Chemistry, 194, 587-594.
- Demir, M. K., Kutlu, G., Yilmaz, M. T. (2017). Steady, dynamic and structural deformation (three interval thixotropy test) characteristics of gluten-free Tarhana soup prepared with different concentrations of quinoa flour. Journal of Texture Studies, 48(2), 95-102.
- Erbaş, M., Certel, M., Uslu, M. K. (2005). Microbiological and chemical properties of Tarhana during fermentation and storage as wet-sensorial properties of Tarhana soup. LWT-Food Science and Technology, 38(4), 409-416.
- Erinç, H., Çifçi, S. (2018). Maraş tarhanası üretiminde kefir kullanımının son ürün üzerine etkileri. Gıda, 43(1), 114-121.
- Erkan, H., Çelik, S., Bilgi, B., Köksel, H. (2006). A new approach for the utilization of barley in food products: Barley tarhana. Food Chemistry, 97(1), 12-18.
- Ertaş, N. (2018). Effects of baker’s yeast addition on some properties and phytic acid content of tarhana prepared with different cereal and legume products. Food and Health, 4(1), 9-18.
- Ibanoglu, S., Ainsworth, P., Wilson, G., Hayes, G. D. (1995). The effect of fermentation conditions on the nutrients and acceptability of tarhana. Food Chemistry, 53(2), 143-147.
- Kilci, A., Gocmen, D. (2014). Phenolic acid composition, antioxidant activity and phenolic content of tarhana supplemented with oat flour. Food Chemistry, 151, 547-553.
- Pearlman, M., Casey, L. (2018). Who should be gluten-free? A review for the general practitioner. Medical Clinics, 103, 89-99. Ribotta, P.D., Ausar, S.F., Morcillo, M.H., Pérez, G.T., Beltramo, D.M., León, A.E. (2004). Production of gluten‐free bread using soybean flour. Journal of the Science of Food and Agriculture, 84(14), 1969-1974.
- Singleton, V.L., Rossi, J.A. (1965). Colorimetry of total phenolics with phosphomolybdic-phosphotungstic acid reagents. American Society for Enology and Viticulture, 16, 144-158.
- Şimşek, Ö., Özel, S., Çon, A.H. (2017). Comparison of lactic acid bacteria diversity during the fermentation of Tarhana produced at home and on a commercial scale. Food Science and Biotechnology, 26(1), 181-187.
- Şimşekli, N., Doğan, İ.S. (2015). Geleneksel ve fonksiyonel ürün olarak Maraş tarhanası. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 5(4), 33-40.
- Yalçin, E., Çelik, S., Köksel, H. (2008). Chemical and sensory properties of new gluten-free food products: Rice and corn tarhana. Food Science and Biotechnology, 17(4), 728-733.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Gıda Mühendisliği |
| Bölüm | Research Articles |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Temmuz 2019 |
| Gönderilme Tarihi | 8 Haziran 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 |
Journal is licensed under a
CreativeCommons Attribtion-ShareAlike 4.0 International Licence 
Diamond Open Access refers to a scholarly publication model in which journals and platforms do not charge fees to either authors or readers.
Open Access Statement:This is an open access journal which means that all content is freely available without charge to the user or his/her institution. Users are allowed to read, download, copy, distribute, print, search, or link to the full texts of the articles, or use them for any other lawful purpose, without asking prior permission from the publisher or the author. This is in accordance with the BOAI definition of open access.
Archiving Policy:
Archiving is done according to ULAKBİM "DergiPark" publication policy (LOCKSS).