Türkiye’de Satışta Olan Bebek Bisküvileri ve Pürelerine Ait Ambalaj ve Çevrimiçi Besin Etiketlerinin Karşılaştırılması
Abstract
Amaç: Bu çalışmada Türkiye’de satışta olan bebek bisküvileri ve pürelerinin çevrimiçi ve ambalaj etiket bilgilerindeki besinsel içerikler arasındaki tutarlılığın değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Ayrıca, bu ürünlerin etiket yönetmeliğine uygunluğu da incelenmiştir.
Gereç ve Yöntem: Bu kapsamda, Türkiye’deki alışveriş sitelerinde satışa sunulan bebek bisküvileri (n=18) ve pürelerinin (n=41) web sitelerinde ve ambalajlarındaki etiket bilgileri edinilmiştir. Daha sonra, 100 gram ürüne karşılık gelen enerji, karbonhidrat, şeker, yağ, doymuş yağ, protein ve tuz miktarları ile etiket yönetmeliğinin gerektirdiği hususlar kaydedilmiştir. Tüm veriler SPSS 22.0 programına aktarılarak, istatistiksel analizler gerçekleştirilmiştir.
Bulgular: Bebek bisküvilerinin çevrimiçi etiketleri ve ambalaj etiketlerinde yer alan besinsel içeriğin ortalamalar arasındaki farkı istatistiksel olarak anlamlı bulunmazken; bebek pürelerinin çevrimiçi ve ambalajlardaki enerji ve karbonhidrat içeriklerindeki fark istatistiksel olarak anlamlıdır (p<0,05). Ayrıca, bebek pürelerinde 6. ay öncesinde gluten içerir/içermez uyarısının ambalaj ve çevrimiçi etiketleri arasında da istatistiksel olarak yüksek düzeyde farklı olduğu belirlenmiştir (p<0,001).
Sonuç: Türkiye’de satışa sunulan bebek ek gıdalarının özellikle şeker içeriğinin bilimsel literatürdeki benzer çalışmalara kıyasla çok daha yüksek olması kronik hastalıklar açısından halk sağlığını tehdit ettiğini göstermektedir. Ayrıca, internet üzerinde alışverişin yoğun olarak yapıldığı bebek ürünlerindeki etiket bilgilerinin yasal mevzuata uygunluğunda eksiklikler saptanmış olup, ilgili otoritelerce gerekli takip ve düzenlemelerin yapılması elzemdir.
Keywords
Ethical Statement
Bu makale insan veya hayvan deneklerle herhangi bir araştırma içermediği için etik onaya gerek duyulmamaktadır.
Supporting Institution
TÜBİTAK BİDEB
Project Number
2209A
Thanks
Bu araştırma Tübitak 2209A Üniversite Öğrencileri Araştırma Projeleri Destekleme Programı kapsamında desteklenmiştir
References
- Silvestre D, Fraga M, Gormaz M, Torres E, Vento M. Comparison of mid-infrared transmission spectroscopy with biochemical methods for the determination of macronutrients in human milk. Matern Child Nutr 2014; 10(3): 373-82.
- Grammatikaki E, Huybrechts I. Infants: Nutritional Requirements Encyclopedia of Food and Health. Encyclopedia of Food and Health. 2016; 410–417.
- Köksal G, Özel HG. Bebek beslenmesi 5th ed. Ankara, Sağlık Bakanlığı: Klasmat Matbaacılık; 2008; Yayın No:726.
- WHO, Guideline for complementary feeding of infants and young children 6–23 months of age [Internet]. Geneva: World Health Organization; 2023.
- Anastasiou K, Miller M, Dickinson K. The relationship between food label use and dietary intake in adults. Appetite, 2019;138: 280-291
- Türk Gıda Kodeksi Bebek ve Çocuklar Ek Gıdaları Tebliği, 2007 https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2007/11/20071101-10.htm Erişme Tarihi:20.11.2023
- Özgül E, Aksulu İ. Ambalajlı gıda ürünlerinde tüketicilerin etiket duyarlılığındaki değişimler. Ege Academic Review 2006; 6(1): 1-9.
- Güneş FE, Aktaç Ş, Korkmaz BİO. Tüketicilerin Gıda Etiketlerine Yönelik Tutum ve Davranışları. Akademik Gıda, 2014; 12(3): 30-7.
- Kızgın Y, Tuncer B. Türk Gıda Kodeksine Göre Gıda Etiketi Okuryazarlığının Belirlenmesi: Genç Tüketiciler Üzerinde Bir Araştırma. Business and Management Studies: An International Journal 2020;8(2): 1849- 1865
- Akgüngör S, Trıjp HV, Herpen EV, Gülcan Y ve ark. Gıda etiketlerine yönelik dikkat ve algı: Dokuz Eylül Üniversitesi’nde uygulanan göz hareketleri izleme deneyi sonuçları. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2011; 13(3): 7-18.
- Gökçen M, Küşümler AS. Yetişkinlerde gıda etiketi okuma bilgi düzeyi ile davranışa geçirme arasındaki ilişki. Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi 2011; 6(1): 82-91.
- Tarabashkina L, Quester P, Crouch R. Exploring the moderating effect of children's nutritional knowledge on the relationship between product evaluations and food choice. Soc Sci Med 2016; 149: 145-52.
- Bağcı Bosi AT, Devran Muharremoğlu Z, Alili N, Cengu R, El Dandachli A, Selvi H, Sarıcaoğlu T. Ambalajlı Ürünlerin Paket Üzerinde ve İnternet Ortamında Verilen Besin Ögesi Bilgilerinin Tutarlılığı: Çikolata Örneği. Beslenme Diyet Dergisi 2019; 47(3): 25-33.
- Temple NJ, Fraser J. Food labels: a critical assessment. Nutrition 2014; 30(3): 257-60.
- Güzel S, Keser A, Hatun Ş. Investigating the nutritional value of foods targeting children. Eat Weight Disord 2020; 25(1): 51-58.
- Kök Şan C, Gökçay GF. Nutritional aspects of commercial infant and toddler food products sold in Turkey. Nutr Health 2023; 2601060231194652.
- Arrúa A, Vidal L, Antúnez L, Machín L, Martínez J, Curutchet MR, Giménez A, Ares G. Influence of Label Design on Children's Perception of 2 Snack Foods. J Nutr Educ Behav 2017; 49(3): 211-217.
- Tayfur G, Cesur Z, Memiş S. Sakarya Üniversitesi’nin marka kişiliğinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. International Journal of Social Science 2016; 54: 241-253.
- Hobin E, White C, Li Y, Chiu M, O'Brien MF, Hammond D. Nutritional quality of food items on fast-food 'kids' menus': comparisons across countries and companies. Public Health Nutr 2014; 17(10): 2263-9.
- Bağcı Bosi AT, Devran Muharremoğlu Z, Alili N, Cengu R, El Dandachli A, Selvi H, Sarıcaoğlu T. Ambalajlı Ürünlerin Paket Üzerinde ve İnternet Ortamında Verilen Besin Ögesi Bilgilerinin Tutarlılığı: Çikolata Örneği. Bes Diy Derg 2019; 47(3): 25-33.
- Lythgoe A, Roberts C, Madden AM, Rennie KL. Marketing foods to children: a comparison of nutrient content between children's and non-children's products. Public Health Nutr 2013; 16(12): 2221-30.
- Vin K, Beziat J, Seper K, Wolf A, Sidor A, Chereches R, Luc Volatier J, Ménard C. Nutritional composition of the food supply: a comparison of soft drinks and breakfast cereals between three European countries based on labels. Eur J Clin Nutr 2020; 74(1): 17-27.
- Cogswell ME, Gunn JP, Yuan K, Park S, Merritt R. Sodium and sugar in complementary infant and toddler foods sold in the United States. Pediatrics 2015; 135(3): 416-23.
- . Maalouf J, Cogswell ME, Bates M, Yuan K, Scanlon KS, Pehrsson P, Gunn JP, Merritt RK. Sodium, sugar, and fat content of complementary infant and toddler foods sold in the United States, 2015. Am J Clin Nutr 2017; 105(6): 1443-1452.
- Bridge G, Lomazzi M, Santoso CMA, Bedi R. Analysis of the labelling of a sample of commercial foods for infants and young children in 13 countries. J Public Health Policy 2021; 42(3): 390-401.
- Bassetti E, Zehner E, Mayhew SH, Nasser N, Mulder A, Badham J, Sweet L, Crossley R, Pries AM. Nutrient profiles of commercially produced complementary foods available in Cambodia, Indonesia and the Philippines. Public Health Nutrition 2022; 25(10): 1-11.
- Kök Şan C, Gökçay GF. Nutritional aspects of commercial infant and toddler food products sold in Turkey. Nutrition and Health 2023; 2601060231194652.
- Hoteit M, Ibrahim C, Nohra J, Sacre Y, Hanna-Wakim L, Al-Jawaldeh A. Assessment of the Composition of Breastmilk Substitutes, Commercial Complementary Foods, and Commercial Snack Products Commonly Fed to Infant and Young Children in Lebanon: A Call to Action. Nutrients 2023; 15(5): 1200.
- Ergin A, Hatipoğlu C, Bozkurt AI, Erdoğan A, Güler S, Ince G, Kavurgacı N, Oz A, Yeniay MK. Compliance status of product labels to the international code on marketing of breast milk substitutes. Matern Child Health J 2013; 17(1): 62-7.
- DiMaggio DM, Du N, Scherer C, Brodlie S, Shabanova V, Belamarich P, Porto AF. Comparison of Imported European and US Infant Formulas: Labeling, Nutrient and Safety Concerns. J Pediatr Gastroenterol Nutr 2019; 69(4): 480-486.
- Parrilla-Rodríguez AM, Gorrín-Peralta JJ. Formula labeling violations to the WHO Code: a quantitative and qualitative analysis. Puerto Rico Health Sciences Journal 2008; 27(1): 49-54.
- Zorbas C, Gilham B, Boelsen-Robinson T, Blake MRC, Peeters A, Cameron AJ, Wu JHY, Backholer K. The frequency and magnitude of price-promoted beverages available for sale in Australian supermarkets. Aust N Z J Public Health 2019; 43(4): 346-351.
- Bhatnagar P, Scarborough P, Kaur A, Dikmen D, Adhikari V, Harrington R. Are food and drink available in online and physical supermarkets the same? A comparison of product availability, price, price promotions and nutritional information. Public Health Nutr 2021; 24(5): 819-825.
- Arrúa A, Curutchet MR, Rey N, Barreto P, Golovchenko N, Sellanes A, Velazco G, Winokur M, Giménez A, Ares G. Impact of front-of-pack nutrition information and label design on children's choice of two snack foods: Comparison of warnings and the traffic-light system. Appetite 2017; 116: 139-146.
Abstract
Aim: In this study, it is aimed that the evaluation of consistency between the nutritional contents of online and package label information of baby biscuits and purees sold in Turkey. In addition, the compliance of these products with the labeling regulations was also examined.
Material and Method: In this context, the labeling information on the websites and packaging of baby biscuits and purees offered for sale on shopping websites in Turkey was obtained. Afterward, the amounts of energy, carbohydrates, sugar, fat, saturated fat, protein, and salt corresponding to 100 grams of product and the issues required by the labeling regulation were recorded. All data were transferred to the SPSS 22.0 program, and statistical analyses were performed.
Results: While the difference between the averages of the nutritional content on the online labels and packaging labels of baby biscuits was not found to be statistically significant, the difference in the energy and carbohydrate contents of baby purees online and in packaging is statistically significant (p<0.05). In addition, it was determined that there was a statistically high difference in the warning that contains/does not contain gluten before the sixth month in the baby purees between packaging and online labels (p<0.001).
Conclusion: The fact that the sugar content of infant supplementary foods offered for sale in Turkey is much higher compared to similar studies in the scientific literature, indicates threatens public health in terms of chronic diseases. In addition, deficiencies have been detected in compliance with the legal legislation of the labeling information on baby products, which are intensively shopped for on the internet, and the relevant authorities must make the necessary follow-up and arrangements.
Project Number
2209A
References
- Silvestre D, Fraga M, Gormaz M, Torres E, Vento M. Comparison of mid-infrared transmission spectroscopy with biochemical methods for the determination of macronutrients in human milk. Matern Child Nutr 2014; 10(3): 373-82.
- Grammatikaki E, Huybrechts I. Infants: Nutritional Requirements Encyclopedia of Food and Health. Encyclopedia of Food and Health. 2016; 410–417.
- Köksal G, Özel HG. Bebek beslenmesi 5th ed. Ankara, Sağlık Bakanlığı: Klasmat Matbaacılık; 2008; Yayın No:726.
- WHO, Guideline for complementary feeding of infants and young children 6–23 months of age [Internet]. Geneva: World Health Organization; 2023.
- Anastasiou K, Miller M, Dickinson K. The relationship between food label use and dietary intake in adults. Appetite, 2019;138: 280-291
- Türk Gıda Kodeksi Bebek ve Çocuklar Ek Gıdaları Tebliği, 2007 https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2007/11/20071101-10.htm Erişme Tarihi:20.11.2023
- Özgül E, Aksulu İ. Ambalajlı gıda ürünlerinde tüketicilerin etiket duyarlılığındaki değişimler. Ege Academic Review 2006; 6(1): 1-9.
- Güneş FE, Aktaç Ş, Korkmaz BİO. Tüketicilerin Gıda Etiketlerine Yönelik Tutum ve Davranışları. Akademik Gıda, 2014; 12(3): 30-7.
- Kızgın Y, Tuncer B. Türk Gıda Kodeksine Göre Gıda Etiketi Okuryazarlığının Belirlenmesi: Genç Tüketiciler Üzerinde Bir Araştırma. Business and Management Studies: An International Journal 2020;8(2): 1849- 1865
- Akgüngör S, Trıjp HV, Herpen EV, Gülcan Y ve ark. Gıda etiketlerine yönelik dikkat ve algı: Dokuz Eylül Üniversitesi’nde uygulanan göz hareketleri izleme deneyi sonuçları. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2011; 13(3): 7-18.
- Gökçen M, Küşümler AS. Yetişkinlerde gıda etiketi okuma bilgi düzeyi ile davranışa geçirme arasındaki ilişki. Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi 2011; 6(1): 82-91.
- Tarabashkina L, Quester P, Crouch R. Exploring the moderating effect of children's nutritional knowledge on the relationship between product evaluations and food choice. Soc Sci Med 2016; 149: 145-52.
- Bağcı Bosi AT, Devran Muharremoğlu Z, Alili N, Cengu R, El Dandachli A, Selvi H, Sarıcaoğlu T. Ambalajlı Ürünlerin Paket Üzerinde ve İnternet Ortamında Verilen Besin Ögesi Bilgilerinin Tutarlılığı: Çikolata Örneği. Beslenme Diyet Dergisi 2019; 47(3): 25-33.
- Temple NJ, Fraser J. Food labels: a critical assessment. Nutrition 2014; 30(3): 257-60.
- Güzel S, Keser A, Hatun Ş. Investigating the nutritional value of foods targeting children. Eat Weight Disord 2020; 25(1): 51-58.
- Kök Şan C, Gökçay GF. Nutritional aspects of commercial infant and toddler food products sold in Turkey. Nutr Health 2023; 2601060231194652.
- Arrúa A, Vidal L, Antúnez L, Machín L, Martínez J, Curutchet MR, Giménez A, Ares G. Influence of Label Design on Children's Perception of 2 Snack Foods. J Nutr Educ Behav 2017; 49(3): 211-217.
- Tayfur G, Cesur Z, Memiş S. Sakarya Üniversitesi’nin marka kişiliğinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. International Journal of Social Science 2016; 54: 241-253.
- Hobin E, White C, Li Y, Chiu M, O'Brien MF, Hammond D. Nutritional quality of food items on fast-food 'kids' menus': comparisons across countries and companies. Public Health Nutr 2014; 17(10): 2263-9.
- Bağcı Bosi AT, Devran Muharremoğlu Z, Alili N, Cengu R, El Dandachli A, Selvi H, Sarıcaoğlu T. Ambalajlı Ürünlerin Paket Üzerinde ve İnternet Ortamında Verilen Besin Ögesi Bilgilerinin Tutarlılığı: Çikolata Örneği. Bes Diy Derg 2019; 47(3): 25-33.
- Lythgoe A, Roberts C, Madden AM, Rennie KL. Marketing foods to children: a comparison of nutrient content between children's and non-children's products. Public Health Nutr 2013; 16(12): 2221-30.
- Vin K, Beziat J, Seper K, Wolf A, Sidor A, Chereches R, Luc Volatier J, Ménard C. Nutritional composition of the food supply: a comparison of soft drinks and breakfast cereals between three European countries based on labels. Eur J Clin Nutr 2020; 74(1): 17-27.
- Cogswell ME, Gunn JP, Yuan K, Park S, Merritt R. Sodium and sugar in complementary infant and toddler foods sold in the United States. Pediatrics 2015; 135(3): 416-23.
- . Maalouf J, Cogswell ME, Bates M, Yuan K, Scanlon KS, Pehrsson P, Gunn JP, Merritt RK. Sodium, sugar, and fat content of complementary infant and toddler foods sold in the United States, 2015. Am J Clin Nutr 2017; 105(6): 1443-1452.
- Bridge G, Lomazzi M, Santoso CMA, Bedi R. Analysis of the labelling of a sample of commercial foods for infants and young children in 13 countries. J Public Health Policy 2021; 42(3): 390-401.
- Bassetti E, Zehner E, Mayhew SH, Nasser N, Mulder A, Badham J, Sweet L, Crossley R, Pries AM. Nutrient profiles of commercially produced complementary foods available in Cambodia, Indonesia and the Philippines. Public Health Nutrition 2022; 25(10): 1-11.
- Kök Şan C, Gökçay GF. Nutritional aspects of commercial infant and toddler food products sold in Turkey. Nutrition and Health 2023; 2601060231194652.
- Hoteit M, Ibrahim C, Nohra J, Sacre Y, Hanna-Wakim L, Al-Jawaldeh A. Assessment of the Composition of Breastmilk Substitutes, Commercial Complementary Foods, and Commercial Snack Products Commonly Fed to Infant and Young Children in Lebanon: A Call to Action. Nutrients 2023; 15(5): 1200.
- Ergin A, Hatipoğlu C, Bozkurt AI, Erdoğan A, Güler S, Ince G, Kavurgacı N, Oz A, Yeniay MK. Compliance status of product labels to the international code on marketing of breast milk substitutes. Matern Child Health J 2013; 17(1): 62-7.
- DiMaggio DM, Du N, Scherer C, Brodlie S, Shabanova V, Belamarich P, Porto AF. Comparison of Imported European and US Infant Formulas: Labeling, Nutrient and Safety Concerns. J Pediatr Gastroenterol Nutr 2019; 69(4): 480-486.
- Parrilla-Rodríguez AM, Gorrín-Peralta JJ. Formula labeling violations to the WHO Code: a quantitative and qualitative analysis. Puerto Rico Health Sciences Journal 2008; 27(1): 49-54.
- Zorbas C, Gilham B, Boelsen-Robinson T, Blake MRC, Peeters A, Cameron AJ, Wu JHY, Backholer K. The frequency and magnitude of price-promoted beverages available for sale in Australian supermarkets. Aust N Z J Public Health 2019; 43(4): 346-351.
- Bhatnagar P, Scarborough P, Kaur A, Dikmen D, Adhikari V, Harrington R. Are food and drink available in online and physical supermarkets the same? A comparison of product availability, price, price promotions and nutritional information. Public Health Nutr 2021; 24(5): 819-825.
- Arrúa A, Curutchet MR, Rey N, Barreto P, Golovchenko N, Sellanes A, Velazco G, Winokur M, Giménez A, Ares G. Impact of front-of-pack nutrition information and label design on children's choice of two snack foods: Comparison of warnings and the traffic-light system. Appetite 2017; 116: 139-146.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Community Child Health |
| Journal Section | Research Articles |
| Authors | |
| Project Number | 2209A |
| Publication Date | February 29, 2024 |
| Submission Date | January 29, 2024 |
| Acceptance Date | February 16, 2024 |
| Published in Issue | Year 2024 Volume: 6 Issue: 1 |
Cite
SAĞLIK PROFESYONELLERİ ARAŞTIRMA DERGİSİ / JOURNAL OF HEALTH PROFESSIONALS RESEARCH /J HEALTH PRO RES