The increase in the level of welfare of the countries
and the awareness of the consumers have forced the firms in the food sector to
seek for new pursuits. In this regard, ISO 22000 is the most commonly
preferred food safety system. This study aims to contribute the shareholders
and the researchers studying this topic by interpreting the latest
studies in this field and determine the critical relationships in
order to picture an effective and productive implementation of
ISO22000 which is one of the international standards for food safety. The
literature reviewed and other topics discussed in this study; such as
prerequisite programmes which are the critical steps of ISO22000 and HACCP
implementations, are thought to guide many firms in the food
sector and the researchers in the field.
Ait Hou, M., Grazia, C., Malorgio, G. (2015): Food safety standards and international supply chain organization: A case study of the Moroccan fruit and vegetable exports. Food Control, 55:190-199.
Alli, İ. (2004): Food quality assurance: principles and practices, CRC Press LCC USA, s.127.
Anonim, (2015a): http://www.standartkalite.com/haccp_iso22000_nedir.htm. Erişim:12 Mart 2015.
Anonim, (2015b): https://www.tse.org.tr/tr/icerikdetay/88/74/belgelendirme-basvuru.aspx. Erişim:12 Mayıs 2015.
Anonim, (2015c): http://www.wcs.com.tr/iso22000_belgelendirme.htm. Erişim:12 Mayıs 2015.
Anonim, (2015d): http://belgelendirme.ctr.com.tr/uploads/docs/419_sistem-belgelendirme-sureci.pdf. Erişim 13 Mayıs 2015.
Anonim, (2015e): http://www.tse.org.tr/tr/icerikdetay/2/1/tse-nin-kurulusu.aspx. Erişim: 31 Ağustos 2015.
Anonim, (2015f): Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Yönetmelik. Yayın Tarihi: 09.06.1998 Sayı: 23367
Anonymous, (2015): http://www.iso.org/iso/home/about.htm Erişim:14 Nisan 2015.
Arıkbay, C. (2004): Gıda sektöründe kalite yönetim sistemleri ve HACCP. Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları, Ankara.
Artık, N. (2009): Şirketlerin gıda güvenliği sistemi uygulamalarına bakış açısı ve gelişmeler. http://www.tgdf.org.tr/turkce/globalgidaguvenligi/nevzatartik.pdf. Erişim:05 Mart 2015.
Arouma, I. (2006): The impact of food regulation on the food supply chain. Food Toxicology, 221(1): 119-127.
Aslan, E. (2006): ISO 9001:2000 kalite yönetim sisteminin Kayseri Bölgesindeki KOBİ’lerin performanslarına etkileri üzerine bir araştırma. Haccettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24(2): 67-83.
Aslan, E., Şengelen, M. (2010). Farklı boyutlarıyla genetiği değiştirilmiş Organizmalar. Ankara Tabip Odası, Ankara. http://static.ato.org.tr/fs/4f4f776f67cde9021d000002/gdo.pdf. Erişim: 06 Ekim 2015.
Başaran, B. (2009): ISO 22000 gıda güvenliği yönetim sistemi baş denetçilik eğitim notları. Alberk QA Technic Uluslararası Teknik Kontrol ve Belgelendime Şti. İzmir.
Balzarova, M.A., Castka, P. (2008): Underlying mechanisms in the maintenance of ISO 14001 environmental management system. Journal of Cleaner Production, 16 (18): 1949-1957.
Baynal, K. (2014): Günümüz işletmelerinde yönetim sistemleri ve entegre yönetim sisteminin gerekliliği ve rekabet açısından önemi. http://akademikpersonel.kocaeli.edu.tr/kbaynal/bildiri/kbaynal01.10.2014_13.11.27bildiri.pdf).Erişim:22 Nisan 2015.
Demirözü, B. (2005): Dünya’da ve Türkiye’de yeniden yapılanan gıda otoritesi. Sayı: 20, s. 33-37.
Bilalis, D., Stathis, I., Konstantas, A., Patsiali, S. (2009): Comparison between HACCP and ISO 22000 in Greek organic food sector. Journal of: Food Agriculture & Environment, 7(2): 237-242.
Bucak, T. (2011): İşletmelerde kalite yönetimi. İlya Yayıncılık, İzmir.
Büyükhelvacıgil, T. (2009): Gıda sektöründe kalite. TSE Standard Dergisi, 561:1-5.
Celaya, C., Zabala, S.M., Pérez, P., Medina, G., Mañas, J., Fouz, J.,. Alonso, R., Antón, A., Agundo, N. (2007): The HACCP system implementation in small businesses of Madrid’s community. Food Control, 18(10): 1314-1321.
Çopur, U.Ö., Yonak, S., Şenkoyuncu, A. (2010): Gıda güvenliği ve denetim sistemi. https://scholar.google.com.tr/scholar?q=g%C4%B1da+g%C3%BCvenli%C4%9Fi+ve+denetim+sistemi+utku&btnG=&hl=tr&as_sdt=0%2C5. Erişim:21 Nisan 2015.
Dalgıç, C.A., Belibağlı, B.K. (2006): Gıda güvenligi ve kalite yönetim sistemleri entegrasyonu: ISO 22000:2005 gıda güvenligi yönetim sistemi ve ISO 9000:2000 kalite yönetim sistemi uygulamaları. Türkiye 9. Gıda Kongresi, Bolu, s.7-10.
Demirel, T. E., & Aksoy, A. (2010): İhracatçı imalatçı sanayi işletmelerinin kalite ve sistem belgelendirme sürecinde yaşadıkları temel sorunlar: Doğu ve Güneydoğu Anadolu örneği. Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları.
Erfa, M. A. (2007): Ham ve ayçiçeği yağı üretiminde TS EN ISO 22000 gıda güvenliği yönetim sisteminin kurulması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ.
Erkan, N., Alakavuk, Ü.D., Tosun, Ş.Y. (2008): Gıda sanayinde kullanılan kalite güvence sistemleri. Journal of FisheriesSciences.com, 2(1): 88-99.
Erkmen, O. (2010): Gıda kaynaklı tehlikeler ve güvenli gıda üretimi (Derleme). Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 53: 220-235.
Ertürk, E.Y. (2009): Gıda sanayinde kullanılan kalite güvence sistemlerinin tüketicilerin satınalma davranışlarına etkisi: ISO 9000, ISO 22000 (HACCP) örneği. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Escanciano, C., Santos-Vijande, M.L. (2014): Reasons and constraints to implementing an ISO 22000 food safety management system: Evidence from Spain. Food Control, 40: 50-57.
Gaaloul, I., Riabi, S., Ghorbel, R.E. (2011): Implementation of ISO 22000 in cereal food industry “SMID” in Tunisia. Food Control, 22: 59-66.
Gündoğdu, İ., Günay, N.G. (2003): ISO 9001:2000 kalite yönetim sisteminin toplam kalite yönetimi ve rekabet avantajı üzerine etkisi ve bir uygulama. İktisat İşletme ve Finans, 18(209): 93-100.
ISO, (2014): The ISO Survey of Data. http://www.iso.org/iso/iso-survey Erişim: 14.10.2015.
ISO, (2015): http://www.iso.org/iso/home.htm. Erişim: 31 Ağustos 2015.
Kafel, P. (2013): Food quality products in EU countries. 7th International Quality Conference, Center for Quality, s. 273-278. http://www.cqm.rs/2013/cd/7iqc/pdf/33.pdf. Erişim:14 Nisan 2015.
Koçak, N. (2010): Yiyecek içecek işletmelerinde gıda ve personel hijyeni. Detay Yayıncılık, Ankara.
Mahmutoğlu, T. (2007): Gıda endüstrisinde “güvenli gıda” üretmek. ODTÜ Geliştirme Vakfı Yayıncılık ve İletişim A.Ş, Ankara.
Malatyalı, K. (2007): Gıda sektöründe gıda güvenliği ve kalite sistemleri neden gerekli. TSE Standard Dergisi, 542: 1-7.
Mısır, B. G. (2008): HACCP, gıda güvenliği ve risk yönetim sistemi. SUMAE Yunus Araştırma Bülteni, 8(3): 8-10. http://yunus.gov.tr/yunus/uploads/Makale_080303.pdf Erişim:15 Mart 2015.
Motarjemi, Y., Lelieveld, H. (2014): Fundamentals in management of food safety in the industrial setting: challenges and outlook of the 21st century. In Food Safety Management: A practical guide for the food industry. 2-23.
Mutlu, S. (2007): Gıda güvenilirliği açısından tüketici davranışları (Adana kentsel kesimde kırmızı et tüketim örneği). Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
Ötleş, S. (2015): Gıda sertifikasyon ve yeni bir yaklaşım olarak gıda güvenliği kültürü. TuttoFOOD Grow Own Your Business 3-6 May 2015 Milano.
Özbek, F.Ş., Fidan, H. (2010): Türkiye ve Avrupa Birliği’nde gıda standartları. Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 24(1): 92-99.
Özdikmenli, S., & Zorba, D. N. N. (2015): Közlenmiş kırmızı biber (kapya) konservesi üretiminde gıda güvenliği. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 12(1): 55-64.
Sikora, T., & Nowick, P. (2007): Food safety assurance according to codex alimentarius and ISO 22000 standard. Polish Journal of Food and Nutrition Sciences, 57(4): 489-493.
Şahin, I.O., Aka, A., Akpınar, B.A., Baltaş, M.E. (2010): Sofralık zeytin üretim tesislerinde gıda güvenliği yönetim sisteminin uygulanması. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 24(1): 11-24.
Tekin, M. (2006): Kalite güvence ve standartlar. Günay Ofset, Konya.
TS EN ISO 22000:2005. TSE, Ankara.
TS EN ISO 9001:2008. TSE, Ankara.
TS/ISO 22004:2005. TSE. Ankara.
TST EN 22002-1:2011. TSE, Ankara.
TGK (Türk Gıda Kodeksi), (2004): Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun. Kanun No: 5179. Kabul Tarihi: 27 Mayıs 2004.
TGK (Türk Gıda Kodeksi), (2010): Genetik Yapısı Değiştirilmiş Organizmalar ve Ürünlerine Dair Yönetmelik. Resmi Gazete Tarihi: 13.08.2010. Resmi Gazete Sayısı: 27671.
TGK (Türk Gıda Kodeksi), 2011a: Gıda Hijyeni Yönetmeliği. Resmi Gazete Tarihi: 17.12.2011. Resmi Gazete Sayısı: 28145.
TGK (Türk Gıda Kodeksi), (2011b). Türk Gıda Kodeksi Etiketleme Yönetmeliği. Resmi Gazete Tarihi: 29.12.2011. Resmi Gazete Sayısı: 28157.
Türker, S. (2012): Türkiye’de gıda güvenliği ve gıda mevzuatının gelişim süreci. Sağlık Düşüncesi ve Tıp Kültürü Dergisi, 21: 34-37.
World Health Organization, (2015): http://www.who.int/trade/glossary/story027/en/. Erişim:14 Nisan 2015.
Varzakas, H. T., Zakynthinos, G., & Arvanitoyannis, S. I. (2010): Application of failure mode and effect analysis (FMEA) and cause and effect analysis in conjunction with ISO22000 to an almond processing plant. Options Méditerranéennes, 94: 289-297.
Velioğlu, D. S. (2008). Gıda alerjisi. Türkiye 10. Gıda Kongresi. Erzurum, s.1107-1110.
Yazıcı, M. (2008): ISO 22000 sisteminin bir gıda firmasında uygulaması. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Ülkelerin
refah düzeyindeki artış ve tüketicilerin bilinçlenmesi gıda sektöründe
faaliyet gösteren işletmeleri gıda güvenliği açısından yeni arayışlara sevk
etmektedir. İşletmelerin en yaygın tercih ettiği gıda güvenliği sistemi ise
uluslararası geçerliliği olan ISO 22000’dir. Bu çalışmanın amacı; gıda
güvenliği ile ilgili hazırlanan uluslararası standartlardan birisi olan ISO
22000’nin, gıda sektöründeki uygulamalarının daha etkin ve verimli
yapılabilmesi için gereken bilgileri araştırmak ve bu alanda araştırma yapan
ilgili paydaşlara sunarak yol göstermektir. Bu çalışma kapsamında ortaya konan
literatür bilgilerinin ve ISO 22000 kalbi konumundaki ön gereksinim
programları ve HACCP uygulamalarına ilişkin pratik bilgilerin gıda
sektöründeki pek çok yiyecek ve içecek firmasına ve diğer araştırmacılara
katkı sağlayabileceği düşünülmektedir.
Ait Hou, M., Grazia, C., Malorgio, G. (2015): Food safety standards and international supply chain organization: A case study of the Moroccan fruit and vegetable exports. Food Control, 55:190-199.
Alli, İ. (2004): Food quality assurance: principles and practices, CRC Press LCC USA, s.127.
Anonim, (2015a): http://www.standartkalite.com/haccp_iso22000_nedir.htm. Erişim:12 Mart 2015.
Anonim, (2015b): https://www.tse.org.tr/tr/icerikdetay/88/74/belgelendirme-basvuru.aspx. Erişim:12 Mayıs 2015.
Anonim, (2015c): http://www.wcs.com.tr/iso22000_belgelendirme.htm. Erişim:12 Mayıs 2015.
Anonim, (2015d): http://belgelendirme.ctr.com.tr/uploads/docs/419_sistem-belgelendirme-sureci.pdf. Erişim 13 Mayıs 2015.
Anonim, (2015e): http://www.tse.org.tr/tr/icerikdetay/2/1/tse-nin-kurulusu.aspx. Erişim: 31 Ağustos 2015.
Anonim, (2015f): Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Yönetmelik. Yayın Tarihi: 09.06.1998 Sayı: 23367
Anonymous, (2015): http://www.iso.org/iso/home/about.htm Erişim:14 Nisan 2015.
Arıkbay, C. (2004): Gıda sektöründe kalite yönetim sistemleri ve HACCP. Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları, Ankara.
Artık, N. (2009): Şirketlerin gıda güvenliği sistemi uygulamalarına bakış açısı ve gelişmeler. http://www.tgdf.org.tr/turkce/globalgidaguvenligi/nevzatartik.pdf. Erişim:05 Mart 2015.
Arouma, I. (2006): The impact of food regulation on the food supply chain. Food Toxicology, 221(1): 119-127.
Aslan, E. (2006): ISO 9001:2000 kalite yönetim sisteminin Kayseri Bölgesindeki KOBİ’lerin performanslarına etkileri üzerine bir araştırma. Haccettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24(2): 67-83.
Aslan, E., Şengelen, M. (2010). Farklı boyutlarıyla genetiği değiştirilmiş Organizmalar. Ankara Tabip Odası, Ankara. http://static.ato.org.tr/fs/4f4f776f67cde9021d000002/gdo.pdf. Erişim: 06 Ekim 2015.
Başaran, B. (2009): ISO 22000 gıda güvenliği yönetim sistemi baş denetçilik eğitim notları. Alberk QA Technic Uluslararası Teknik Kontrol ve Belgelendime Şti. İzmir.
Balzarova, M.A., Castka, P. (2008): Underlying mechanisms in the maintenance of ISO 14001 environmental management system. Journal of Cleaner Production, 16 (18): 1949-1957.
Baynal, K. (2014): Günümüz işletmelerinde yönetim sistemleri ve entegre yönetim sisteminin gerekliliği ve rekabet açısından önemi. http://akademikpersonel.kocaeli.edu.tr/kbaynal/bildiri/kbaynal01.10.2014_13.11.27bildiri.pdf).Erişim:22 Nisan 2015.
Demirözü, B. (2005): Dünya’da ve Türkiye’de yeniden yapılanan gıda otoritesi. Sayı: 20, s. 33-37.
Bilalis, D., Stathis, I., Konstantas, A., Patsiali, S. (2009): Comparison between HACCP and ISO 22000 in Greek organic food sector. Journal of: Food Agriculture & Environment, 7(2): 237-242.
Bucak, T. (2011): İşletmelerde kalite yönetimi. İlya Yayıncılık, İzmir.
Büyükhelvacıgil, T. (2009): Gıda sektöründe kalite. TSE Standard Dergisi, 561:1-5.
Celaya, C., Zabala, S.M., Pérez, P., Medina, G., Mañas, J., Fouz, J.,. Alonso, R., Antón, A., Agundo, N. (2007): The HACCP system implementation in small businesses of Madrid’s community. Food Control, 18(10): 1314-1321.
Çopur, U.Ö., Yonak, S., Şenkoyuncu, A. (2010): Gıda güvenliği ve denetim sistemi. https://scholar.google.com.tr/scholar?q=g%C4%B1da+g%C3%BCvenli%C4%9Fi+ve+denetim+sistemi+utku&btnG=&hl=tr&as_sdt=0%2C5. Erişim:21 Nisan 2015.
Dalgıç, C.A., Belibağlı, B.K. (2006): Gıda güvenligi ve kalite yönetim sistemleri entegrasyonu: ISO 22000:2005 gıda güvenligi yönetim sistemi ve ISO 9000:2000 kalite yönetim sistemi uygulamaları. Türkiye 9. Gıda Kongresi, Bolu, s.7-10.
Demirel, T. E., & Aksoy, A. (2010): İhracatçı imalatçı sanayi işletmelerinin kalite ve sistem belgelendirme sürecinde yaşadıkları temel sorunlar: Doğu ve Güneydoğu Anadolu örneği. Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları.
Erfa, M. A. (2007): Ham ve ayçiçeği yağı üretiminde TS EN ISO 22000 gıda güvenliği yönetim sisteminin kurulması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ.
Erkan, N., Alakavuk, Ü.D., Tosun, Ş.Y. (2008): Gıda sanayinde kullanılan kalite güvence sistemleri. Journal of FisheriesSciences.com, 2(1): 88-99.
Erkmen, O. (2010): Gıda kaynaklı tehlikeler ve güvenli gıda üretimi (Derleme). Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 53: 220-235.
Ertürk, E.Y. (2009): Gıda sanayinde kullanılan kalite güvence sistemlerinin tüketicilerin satınalma davranışlarına etkisi: ISO 9000, ISO 22000 (HACCP) örneği. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Escanciano, C., Santos-Vijande, M.L. (2014): Reasons and constraints to implementing an ISO 22000 food safety management system: Evidence from Spain. Food Control, 40: 50-57.
Gaaloul, I., Riabi, S., Ghorbel, R.E. (2011): Implementation of ISO 22000 in cereal food industry “SMID” in Tunisia. Food Control, 22: 59-66.
Gündoğdu, İ., Günay, N.G. (2003): ISO 9001:2000 kalite yönetim sisteminin toplam kalite yönetimi ve rekabet avantajı üzerine etkisi ve bir uygulama. İktisat İşletme ve Finans, 18(209): 93-100.
ISO, (2014): The ISO Survey of Data. http://www.iso.org/iso/iso-survey Erişim: 14.10.2015.
ISO, (2015): http://www.iso.org/iso/home.htm. Erişim: 31 Ağustos 2015.
Kafel, P. (2013): Food quality products in EU countries. 7th International Quality Conference, Center for Quality, s. 273-278. http://www.cqm.rs/2013/cd/7iqc/pdf/33.pdf. Erişim:14 Nisan 2015.
Koçak, N. (2010): Yiyecek içecek işletmelerinde gıda ve personel hijyeni. Detay Yayıncılık, Ankara.
Mahmutoğlu, T. (2007): Gıda endüstrisinde “güvenli gıda” üretmek. ODTÜ Geliştirme Vakfı Yayıncılık ve İletişim A.Ş, Ankara.
Malatyalı, K. (2007): Gıda sektöründe gıda güvenliği ve kalite sistemleri neden gerekli. TSE Standard Dergisi, 542: 1-7.
Mısır, B. G. (2008): HACCP, gıda güvenliği ve risk yönetim sistemi. SUMAE Yunus Araştırma Bülteni, 8(3): 8-10. http://yunus.gov.tr/yunus/uploads/Makale_080303.pdf Erişim:15 Mart 2015.
Motarjemi, Y., Lelieveld, H. (2014): Fundamentals in management of food safety in the industrial setting: challenges and outlook of the 21st century. In Food Safety Management: A practical guide for the food industry. 2-23.
Mutlu, S. (2007): Gıda güvenilirliği açısından tüketici davranışları (Adana kentsel kesimde kırmızı et tüketim örneği). Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
Ötleş, S. (2015): Gıda sertifikasyon ve yeni bir yaklaşım olarak gıda güvenliği kültürü. TuttoFOOD Grow Own Your Business 3-6 May 2015 Milano.
Özbek, F.Ş., Fidan, H. (2010): Türkiye ve Avrupa Birliği’nde gıda standartları. Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 24(1): 92-99.
Özdikmenli, S., & Zorba, D. N. N. (2015): Közlenmiş kırmızı biber (kapya) konservesi üretiminde gıda güvenliği. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 12(1): 55-64.
Sikora, T., & Nowick, P. (2007): Food safety assurance according to codex alimentarius and ISO 22000 standard. Polish Journal of Food and Nutrition Sciences, 57(4): 489-493.
Şahin, I.O., Aka, A., Akpınar, B.A., Baltaş, M.E. (2010): Sofralık zeytin üretim tesislerinde gıda güvenliği yönetim sisteminin uygulanması. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 24(1): 11-24.
Tekin, M. (2006): Kalite güvence ve standartlar. Günay Ofset, Konya.
TS EN ISO 22000:2005. TSE, Ankara.
TS EN ISO 9001:2008. TSE, Ankara.
TS/ISO 22004:2005. TSE. Ankara.
TST EN 22002-1:2011. TSE, Ankara.
TGK (Türk Gıda Kodeksi), (2004): Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun. Kanun No: 5179. Kabul Tarihi: 27 Mayıs 2004.
TGK (Türk Gıda Kodeksi), (2010): Genetik Yapısı Değiştirilmiş Organizmalar ve Ürünlerine Dair Yönetmelik. Resmi Gazete Tarihi: 13.08.2010. Resmi Gazete Sayısı: 27671.
TGK (Türk Gıda Kodeksi), 2011a: Gıda Hijyeni Yönetmeliği. Resmi Gazete Tarihi: 17.12.2011. Resmi Gazete Sayısı: 28145.
TGK (Türk Gıda Kodeksi), (2011b). Türk Gıda Kodeksi Etiketleme Yönetmeliği. Resmi Gazete Tarihi: 29.12.2011. Resmi Gazete Sayısı: 28157.
Türker, S. (2012): Türkiye’de gıda güvenliği ve gıda mevzuatının gelişim süreci. Sağlık Düşüncesi ve Tıp Kültürü Dergisi, 21: 34-37.
World Health Organization, (2015): http://www.who.int/trade/glossary/story027/en/. Erişim:14 Nisan 2015.
Varzakas, H. T., Zakynthinos, G., & Arvanitoyannis, S. I. (2010): Application of failure mode and effect analysis (FMEA) and cause and effect analysis in conjunction with ISO22000 to an almond processing plant. Options Méditerranéennes, 94: 289-297.
Velioğlu, D. S. (2008). Gıda alerjisi. Türkiye 10. Gıda Kongresi. Erzurum, s.1107-1110.
Yazıcı, M. (2008): ISO 22000 sisteminin bir gıda firmasında uygulaması. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Diamond Open Access refers to a scholarly publication model in which journals and platforms do not charge fees to either authors or readers.
Open Access Statement:
This is an open access journal which means that all content is freely available without charge to the user or his/her institution. Users are allowed to read, download, copy, distribute, print, search, or link to the full texts of the articles, or use them for any other lawful purpose, without asking prior permission from the publisher or the author. This is in accordance with the BOAI definition of open access.
Archiving Policy:
Archiving is done according to ULAKBİM "DergiPark" publication policy (LOCKSS).