Öz
Giriş: Yirmi birinci yüzyılın en önemli sağlık sorunlarından biri haline gelen Alzheimer demansında ana patalojik belirteçler amiloid plaklar ve nörofibriler yumaklardır. Beyinde belirgin atrofi mevcuttur. Ayrıca ek olarak inflamasyon, oksidatif stres, apoptoz, mitokondri hasarı, bozulan kalsiyum homeostazisi de süreçte rol oynamaktadır. Günümüzde Alzheimer hastalığının tam sağaltımını sağlayacak bir tedavi yöntemi henüz bulunmamıştır. Alzheimer hastalığının çok faktörlü patogenezi göz önüne alındığında, tek hedefli tedavi yaklaşımları yetersiz kalmaktadır. Etkin bir tedavi için hastalığın ilerlemesine katkıda bulunan birden fazla faktörü hedefleyen tedavi yaklaşımlarının benimsenmesi gerekecektir. Galantamin, Rivastigmin gibi kolinesteraz inhibitörü olarak etki gösteren lisanslı ilaçların çoğunun, fitokimyasallardan alkoloid bazlı ilaçlar olması, bitki kaynaklı ilaçlar konusunda kapsamlı araştırmalar yapılabilmesi için emsal teşkil etmektedir. Ayrıca,kolinerjik yetersizliği düzeltmenin ötesinde oksidatif stres ve nöroinflamasyonu da kontrol altına almak demans insidansını azaltmanın anahtarlarından biri olabilecektir. Bitkiler tarafından üretilen antioksidan ve antiinflamatuar özellikte olan sekonder metabolitlerin bu noktada önemli koruyucu etkileri olduğu bildirilmiştir. Bitkiler tarafından üretilen antioksidan ve antiinflamatuar özellikte olan sekonder metabolitlerin bu noktada önemli koruyucu etkileri olduğu bildirilmiştir. Polifenoller, bitkiler tarafından sentezlenen sekonder metabolitlerdir. Antosiyaninler; bitkilerde en önemli flavonoid grubu içerisinde yer alan pigmentlerdir. Antosiyaninlerin, oksidatif ve nitrosatif stres, eksitotoksisite, glial inflamasyon, protein agregasyonu ve apoptotik sinyal proteinlerinin indüksiyonu gibi nörodejenerasyonda yer alan süreçlerin zararlı etkilerinin çoğunu iyileştirdiğini gösteren çeşitli bulgular ortaya çıkmıştır.
Sonuç: Antosiyaninler hem diyetsel bir müdahale hem de gelecekteki ilaç keşif çabalarının temeli olarak terapötik potansiyele sahip olabilir ve bu da onları nörodejenerasyon için tedaviler geliştirme bağlamında dikkate alınması gereken ilginç bir bileşik haline getirmektedir.
Anahtar Kelimeler
Destekleyen Kurum
Yok-Derleme Makalesi
Kaynakça
- 1. Soria Lopez JA, González HM, Léger GC. Alzheimer's disease. Handb Clin Neurol. 2019;167:231-255.
- 2. Small DH, Mok SS, Bornstein JC. Alzheimer's disease and Abeta toxicity: from top to bottom. Nat Rev Neurosci. 2001 Aug;2(8):595-8.
- 3. Small G, Bullock R. Defining optimal treatment with cholinesterase inhibitors in Alzheimer's disease. Alzheimers Dement. 2011 Mar;7(2):177-84.
- 4. Kalt W, Cassidy A, Howard LR, et al. Recent Research on the Health Benefits of Blueberries and Their Anthocyanins. Adv Nutr. 2020 Mar 1;11(2):224-236.
- 5. Libro R, Giacoppo S, Soundara Rajan T, et al. Natural Phytochemicals in the Treatment and Prevention of Dementia: An Overview. Molecules. 2016 Apr 21;21(4):518.
- 6. Zhang J, Wu J, Liu F, et al. Neuroprotective effects of anthocyanins and its major component cyanidin-3-O-glucoside (C3G) in the central nervous system: An outlined review. Eur J Pharmacol. 2019 Sep 5;858:172500.
- 7. Winter AN, Bickford PC. Anthocyanins and Their Metabolites as Therapeutic Agents for Neurodegenerative Disease. Antioxidants (Basel). 2019 Aug 22;8(9).
- 8. Ali T, Kim T, Rehman SU, et al. Natural Dietary Supplementation of Anthocyanins via PI3K/Akt/Nrf2/HO-1 Pathways Mitigate Oxidative Stress, Neurodegeneration, and Memory Impairment in a Mouse Model of Alzheimer's Disease. Mol Neurobiol. 2018 Jul;55(7):6076-6093.
- 9. Dedeoglu A, Cormier K, Payton S, et al. Preliminary studies of a novel bifunctional metal chelator targeting Alzheimer's amyloidogenesis. Exp Gerontol. 2004 Nov-Dec;39(11-12):1641-9.
- 10. Afzal M, Redha A, AlHasan R. Anthocyanins Potentially Contribute to Defense against Alzheimer's Disease. Molecules. 2019 Nov 22;24(23).
- 11. Rehman SU, Shah SA, Ali T, et al. Anthocyanins Reversed D-Galactose-Induced Oxidative Stress and Neuroinflammation Mediated Cognitive Impairment in Adult Rats. Mol Neurobiol. 2017 Jan;54(1):255-271.
- 12. Hung TC, Chang TT, Fan MJ, et al. In Silico Insight into Potent of Anthocyanin Regulation of FKBP52 to Prevent Alzheimer's Disease. Evid Based Complement Alternat Med. 2014;2014:450592.
- 13. Lu J, Wu DM, Zheng YL, et al. Purple sweet potato color alleviates D-galactose-induced brain aging in old mice by promoting survival of neurons via PI3K pathway and inhibiting cytochrome C-mediated apoptosis. Brain Pathol. 2010 May;20(3):598-612.
- 14. Ma H, Johnson SL, Liu W, et al. Evaluation of Polyphenol Anthocyanin-Enriched Extracts of Blackberry, Black Raspberry, Blueberry, Cranberry, Red Raspberry, and Strawberry for Free Radical Scavenging, Reactive Carbonyl Species Trapping, Anti-Glycation, Anti-β-Amyloid Aggregation, and Microglial Neuroprotective Effects. Int J Mol Sci. 2018 Feb 3;19(2).
- 15. Khan MS, Ali T, Kim MW, et al. Anthocyanins Improve Hippocampus-Dependent Memory Function and Prevent Neurodegeneration via JNK/Akt/GSK3β Signaling in LPS-Treated Adult Mice. Mol Neurobiol. 2019 Jan;56(1):671-687.
- 16. Patel H, McIntire J, Ryan S, et al. Anti-inflammatory effects of astroglial α7 nicotinic acetylcholine receptors are mediated by inhibition of the NF-κB pathway and activation of the Nrf2 pathway. J Neuroinflammation. 2017 Sep 26;14(1):192.
- 17. Pacheco SM, Azambuja JH, de Carvalho TR, et al. Glioprotective Effects of Lingonberry Extract Against Altered Cellular Viability, Acetylcholinesterase Activity, and Oxidative Stress in Lipopolysaccharide-Treated Astrocytes. Cell Mol Neurobiol. 2018 Jul;38(5):1107-1121.
- 18. Kent K, Charlton K, Roodenrys S, et al. Consumption of anthocyanin-rich cherry juice for 12 weeks improves memory and cognition in older adults with mild-to-moderate dementia. Eur J Nutr. 2017 Feb;56(1):333-341.
- 19. Krikorian R, Nash TA, Shidler MD, et al. Concord grape juice supplementation improves memory function in older adults with mild cognitive impairment. Br J Nutr. 2010 Mar;103(5):730-4.
- 20. Caldwell K, Charlton KE, Roodenrys S, et al. Anthocyanin-rich cherry juice does not improve acute cognitive performance on RAVLT. Nutr Neurosci. 2016 Nov;19(9):423-424.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Sağlık Kurumları Yönetimi |
| Bölüm | Derleme |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Mayıs 2023 |
| Gönderilme Tarihi | 9 Mart 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Cilt: 4 Sayı: 1 |