Öz
Bu çalışma yaşlı bireylerin depresyon ve umutsuzluk düzeylerinin belirlenmesi amacıyla tanım-layıcı olarak yapılmıştır. Araştırmanın evrenini emeklilere hizmet veren derneklerden birine kayıtlı 150 yaşlı birey oluştururken örneklem çalışmaya dahil edilme kriterlerine uyan 100 yaşlı bireyden oluşmaktadır. Veriler Sosyodemografik Bilgi Formu, Geriatrik Depresyon Ölçeği-Kısa Formu (GDÖ-15) ve Beck Umutsuzluk Ölçeği (BUÖ) kullanılarak elde edilmiştir. Araştırmanın verileri Mart-Nisan 2023 tarihleri arasında yüzyüze görüşme yöntemi ile toplanmıştır. Verilerin analizinde bağımlı değişkenlerde bağımsız gruplarda t testi, ikiden fazla bağımsız grubun karşılaş-tırılmasında tek yönlü varyans analizi ve Pearson korelasyon testleri ile değişkenler arasındaki ilişkiler analiz edilmiştir. Bu araştırmada yer alan yaşlı bireylerin GDÖ-15 puan ortalaması 7,27±2,91 ve BUÖ puan ortalaması ise 11,61±5,14 olarak belirlenmiştir. Yaşlı bireylerin hafif derecede depresyon ve orta derecede umutsuzluk yaşadıkları sonucuna ulaşılmıştır. Yaşlı birey-lerin GDÖ-15 ve BUÖ puanları arasında yüksek dereceli pozitif yönlü (r=0,638) istatistiksel olarak anlamlı (p<0,001) ilişkinin olduğu belirlenmiştir. İşçi olarak emekli olan yaşlı bireylerin depresyon (7,90±2,69) ve umutsuzluk (12,58±4,78) ortalamasının esnaf ve ev hanımı emeklili-ğine göre daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Erkeklerin BUÖ ortalamasının (12,63±4,87) kadın-ların BUÖ puan ortalamasından (8,56±4,80) anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu belirlenmiştir (p<0,001). Yaşlılık döneminde depresyonun daha kolay tespit edilebilmesi için sık aralıklarla izlemlerin yapılması ve yaşlı bireylerin depresif belirtileri tanıma ve umuda dair farkındalıkları-nın arttırılması önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler
Destekleyen Kurum
TÜBİTAK
Proje Numarası
222S492
Teşekkür
Bu çalışma TÜBİTAK 1002 Hızlı Destek 222S492 proje kapsamında üretilen proje çalışmamızdan bir çıktı olarak elde edilmiştir. çalışma süresince yaşlı bireylerin hala depresyon seviyelerinin ve umutsuzluk düzeylerinin yüksek olduğunu tespit ettik. tanımlayıcı bu çalışma sonucunun yaşlı bireylerin mevcut yaşam şartlarının iyileşme noktasında katkısı olmasını temenni ederiz. emeği geçen tüm hakemlere şimdiden çok teşekkür ediyoruz.
Kaynakça
- Ağırman, E., & Gençer, M. Z. (2017). Huzurevinde, evde ailesiyle ve yalnız yaşayan yaşlı bireylerde depresyon, yalnızlık hissi düzeylerinin karşılaştırılması. Çağdaş Tıp Dergisi, 7(3), 234-240.
- Artan, T. (2016). Huzurevinde kalmakta olan yaşlılarda yaşlı istismarının bir türü olarak ekonomik istismar. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 3(1), 48-56.
- Aslan, M., & Hocaoğlu, Ç. (2017). Yaşlanma ve yaş-lanma dönemiyle ilişkili psikiyatrik sorunlar. Düz-ce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 7(1), 53-62.
- Aydın, İ., & İşleyen, S. (2004). Huzurevinde kalan yaşlıların geleceğe yönelik beklentilerinin umut-suzluk düzeylerine etkisi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 7(3), 19-25.
- Bilgili, N. (2016). Yaşlılık döneminde umut. N. Bilgili (Ed). Pozitif Psikoloji Bağlamında Umut (s.128-135). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
- Bingöl, G., Demir, A., Karabek, R., Kepenek, B., Yıldırım, N., & Kaytaz, E. G. (2010). Bazı değişkenler açısından 65 yaş üstü bireylerin depresyon düzeylerinin incelenmesi. Göztepe Tıp Dergisi, 25(4), 169-176.
- Cinar, I. O., & Kartal, A. (2008). Signs of depression in the elderly relationship between depression and sociodemographic characteristics. TAF-Preventive Medicine Bulletin, 7(5), 399-404.
- Cutcliffe, J. R., & Kaye, H. (2002). The concept of hope in nursing 1: its origins, background and na-ture. British Journal of Nursing, 11(12), 832-840.
- Çakmak, R. (2021). Başarılı yaşlanma ve travmatik yaşantılar arasındaki ilişkinin incelenme-si. Çekmece Sosyal Bilimler Dergisi, 10(20), 1-26.
- Çelebi, Ç. D., & Yüksel, M. Y. (2014). Yaşlılık ve yaşlı-lara sunulan psikolojik danışma ve rehberlik uy-gulamalarına bir bakış. Kalem Eğitim ve İnsan Bi-limleri Dergisi, 4(2), 175-202.
- Demirbilek, T., & Özgür, A. Ö. (2017). Gümüş ekonomi ve aktif yaşlanma bağlamında yaşlı istihdamı. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 10(1), 14-28.
- Durmaz, B., Soysal, P., Ellidokuz, H., & Isik, A. T. (2018). Validity and reliability of geriatric dep-ression scale-15 (short form) in Turkish older adults. North Clin Istanb, 5(3), 216-220.
- Eker, E., & Noyan, A. (2004). Yaşlıda depresyon ve tedavisi. Klinik Psikiyatri, 2, 75-83.
- Erci, B., Yılmaz, D., & Budak, F. (2017). Yaşlı birey-lerde özbakım gücü ve yaşam doyumunun umut düzeylerine etkisi. Psikiyatri hemşireliği dergi-si, 8(2), 72-76.
- Eyüboğlu, C., Şişli, Z., & Kartal, M. (2012). Yaşam döngüsünde yaşlılığın psikolojik boyutu. Turkish Family Physician, 3(1), 18-22.
- Cockrell, J. R., & Folstein, M. F. (2002). Mini-mental state examination. Principles and practice of geri-atric psychiatry, 140-141.
- Güngen, C., Ertan, T., Eker, E., & Yaşar, R. (2002). Standardize Mini Mental Test’in Türk toplumunda hafif demans tanısında geçerlik ve güvenilirliği. Türk Psikiyatri Dergisi, 13(1), 273-281.
- Hirsch, J. K., Sirois, F. M., & Lyness, J. M. (2011). Functional impairment and depressive symptoms in older adults: Mitigating effects of hope. British Journal of Health Psychology, 16(4), 744-760.
- İbrahim, M., & Yildiz, S. (2021). Küreselleşme bağla-mında yeni bir toplumsal hareket olarak insan hakları hareketi. Akademik Hassasiyetler, 8(15), 1-20.
- Ivbijaro, G., Brooks, C., Kolkiewicz, L., Sunkel, C., & Long, A. (2020). Psychological impact and psy-chosocial consequences of the COVID 19 pandem-ic Resilience, mental well-being, and the corona-virus pandemic. Indian Journal of Psychiatry, 62(Suppl 3), S395.
- Karataş, K., Aslan, H., & Başcillar, M. (2019). Hope-lessness and satisfaction with life among disabled veterans. Toplum ve Sosyal Hizmet, 30(1), 1-18.
- Meeks S., & Tennyson K. B. (2003). Depression, hopelessness, and suicidal ideation in nursing home residents. Journal of Mental Health and Aging, 9: 85-96.
- Quine S., & Morrell S. (2009). Hopelessness, depression and oral health concerns reported by community dwelling older Australians. Community Dent Health, 26(3), 177-82.
- Pandey, P., & Litoriya, R. (2019). Elderly care through unusual behavior detection: a disaster management approach using IoT and intelligence. IBM Journal of Research and Development, 64(1-2), 1-15.
- Santini, Z. I., Jose, P. E., Cornwell, E. Y., Koyanagi, A., Nielsen, L., Hinrichsen, C… & Koushede, V. (2020). Social disconnectedness, perceived isolation, and symptoms of depression and anxiety among older Americans (NSHAP): a longitudinal mediation analysis. The Lancet Public Health, 5(1), e62-e70.
- Sarin, K., Punyaapriya, P., Sethi, S., & Nagar, I. (2016). Depression and hopelessness in institutionalized elderly: A societal concern. Open Journal of Depression, 5(3), 21-26.
- Seber, G., Dilbaz, N., Kaptanoğlu, C., & Tekin, D. (1993). Umutsuzluk ölçeği: Geçerlilik ve güvenirliği. Kriz Dergisi, 1(3), 139-142.
- Softa, H. (2015). Evde ve huzurevinde kalan yaşlilarin fizyolojik, psikolojik ve sosyal yönden incelenmesi. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 8(2), 63-76.
- Sözeri-Varma, G. (2012). Depression in the elderly: clinical features and risk factors. Aging and Disease, 3(6), 465-471.
- Şahin, E., Topkaya, N., Gençoğlu, C., & Ersanlı, E. (2018). Prevalence and correlates of hopelessness among Turkish elderly people living with family or in nursing homes. Societies, 8(2), 39.
- Şahin, N. E., & Özçetin, Y. S. Ü. (2020). Huzurevinde yaşayan yaşlı bireylerin yaşam doyumu ve umutsuzluk düzeyi. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 13(2), 167-176.
- Tümerdem, Y. (2006). Real Age. Turkish Journal of Geriatrics, 9(3), 195.
- Yanardağ, Z. M., & Şahin, S.D. (2019). Yaşlı bireylerde sürekli kaygı ve sürekli depresyon üzerine bir inceleme. Toplum ve Sosyal Hizmet, 30(1), 37-55.
- Weyerer, S., Eifflaender-Gorfer, S., Köhler, L., Jessen, F., Maier, W., Fuchs, A… & Angermeyer, M. C. (2008).
- Prevalence and risk factors for depression in non-demented primary care attenders aged 75 years and older. Journal of Affective Disorders, 111(2-3), 153-163.
- Winters C. A., Cudney S., & Sullivan T. (2010). Expressions of depression in rural women with chronic illness. Rural Remote Health, 10(4), 1533. doi:10.22605/RRH1533
- WHO (2016). Imagine tomorrow: Report on the 2nd WHO global forum on innovation for ageing popu-lations, Kobe, Japan, 7-9 October 2015. https://apps.who.int/iris/handle/10665/205288. Erişim tarihi 10.04.2023
Öz
This study was conducted as a descriptive study to determine the depression and hopelessness levels of elderly individuals. While the population of the study consists of 150 old people who are members of one of the groups that serve retirees, the sample consists of 100 elderly people who match the study's inclusion requirements. The Sociodemographic Information Form, Geriatric Depression Scale-Short Form (GDS-15), and Beck Hopelessness Scale (BDS) were used to collect data. The research findings were gathered through face-to-face interviews between March and April 2023. In the analysis of the data, the relationships between the variables were analyzed using the Independent Sample t-Test, and the One-way ANOVA and Pearson correlation tests in the comparison of more than two independent groups. The older persons enrolled in this study had a mean GDS-15 score of 7.272.91 and a mean BIS score of 11.615.14. It was determined that older people suffered from mild depression and significant despair. The GDS-15 and BAI scores of the elderly were shown to have a strong positive (r=0.638) and statistically significant (p<0.001) connection. It was shown that the older persons who retired as employees had a greater average of sadness (7.902.69) and despair (12.584.78) than tradesmen and housewives. The mean BAI of men (12.634.87) was found to be substantially greater than the mean of women (8.564.80) (p=0.000). It is advised to conduct frequent follow-ups and raise awareness of de-pressed symptoms and hope in senior people in order to diagnose depression more readily in old age.
Anahtar Kelimeler
Proje Numarası
222S492
Kaynakça
- Ağırman, E., & Gençer, M. Z. (2017). Huzurevinde, evde ailesiyle ve yalnız yaşayan yaşlı bireylerde depresyon, yalnızlık hissi düzeylerinin karşılaştırılması. Çağdaş Tıp Dergisi, 7(3), 234-240.
- Artan, T. (2016). Huzurevinde kalmakta olan yaşlılarda yaşlı istismarının bir türü olarak ekonomik istismar. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 3(1), 48-56.
- Aslan, M., & Hocaoğlu, Ç. (2017). Yaşlanma ve yaş-lanma dönemiyle ilişkili psikiyatrik sorunlar. Düz-ce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 7(1), 53-62.
- Aydın, İ., & İşleyen, S. (2004). Huzurevinde kalan yaşlıların geleceğe yönelik beklentilerinin umut-suzluk düzeylerine etkisi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 7(3), 19-25.
- Bilgili, N. (2016). Yaşlılık döneminde umut. N. Bilgili (Ed). Pozitif Psikoloji Bağlamında Umut (s.128-135). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
- Bingöl, G., Demir, A., Karabek, R., Kepenek, B., Yıldırım, N., & Kaytaz, E. G. (2010). Bazı değişkenler açısından 65 yaş üstü bireylerin depresyon düzeylerinin incelenmesi. Göztepe Tıp Dergisi, 25(4), 169-176.
- Cinar, I. O., & Kartal, A. (2008). Signs of depression in the elderly relationship between depression and sociodemographic characteristics. TAF-Preventive Medicine Bulletin, 7(5), 399-404.
- Cutcliffe, J. R., & Kaye, H. (2002). The concept of hope in nursing 1: its origins, background and na-ture. British Journal of Nursing, 11(12), 832-840.
- Çakmak, R. (2021). Başarılı yaşlanma ve travmatik yaşantılar arasındaki ilişkinin incelenme-si. Çekmece Sosyal Bilimler Dergisi, 10(20), 1-26.
- Çelebi, Ç. D., & Yüksel, M. Y. (2014). Yaşlılık ve yaşlı-lara sunulan psikolojik danışma ve rehberlik uy-gulamalarına bir bakış. Kalem Eğitim ve İnsan Bi-limleri Dergisi, 4(2), 175-202.
- Demirbilek, T., & Özgür, A. Ö. (2017). Gümüş ekonomi ve aktif yaşlanma bağlamında yaşlı istihdamı. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 10(1), 14-28.
- Durmaz, B., Soysal, P., Ellidokuz, H., & Isik, A. T. (2018). Validity and reliability of geriatric dep-ression scale-15 (short form) in Turkish older adults. North Clin Istanb, 5(3), 216-220.
- Eker, E., & Noyan, A. (2004). Yaşlıda depresyon ve tedavisi. Klinik Psikiyatri, 2, 75-83.
- Erci, B., Yılmaz, D., & Budak, F. (2017). Yaşlı birey-lerde özbakım gücü ve yaşam doyumunun umut düzeylerine etkisi. Psikiyatri hemşireliği dergi-si, 8(2), 72-76.
- Eyüboğlu, C., Şişli, Z., & Kartal, M. (2012). Yaşam döngüsünde yaşlılığın psikolojik boyutu. Turkish Family Physician, 3(1), 18-22.
- Cockrell, J. R., & Folstein, M. F. (2002). Mini-mental state examination. Principles and practice of geri-atric psychiatry, 140-141.
- Güngen, C., Ertan, T., Eker, E., & Yaşar, R. (2002). Standardize Mini Mental Test’in Türk toplumunda hafif demans tanısında geçerlik ve güvenilirliği. Türk Psikiyatri Dergisi, 13(1), 273-281.
- Hirsch, J. K., Sirois, F. M., & Lyness, J. M. (2011). Functional impairment and depressive symptoms in older adults: Mitigating effects of hope. British Journal of Health Psychology, 16(4), 744-760.
- İbrahim, M., & Yildiz, S. (2021). Küreselleşme bağla-mında yeni bir toplumsal hareket olarak insan hakları hareketi. Akademik Hassasiyetler, 8(15), 1-20.
- Ivbijaro, G., Brooks, C., Kolkiewicz, L., Sunkel, C., & Long, A. (2020). Psychological impact and psy-chosocial consequences of the COVID 19 pandem-ic Resilience, mental well-being, and the corona-virus pandemic. Indian Journal of Psychiatry, 62(Suppl 3), S395.
- Karataş, K., Aslan, H., & Başcillar, M. (2019). Hope-lessness and satisfaction with life among disabled veterans. Toplum ve Sosyal Hizmet, 30(1), 1-18.
- Meeks S., & Tennyson K. B. (2003). Depression, hopelessness, and suicidal ideation in nursing home residents. Journal of Mental Health and Aging, 9: 85-96.
- Quine S., & Morrell S. (2009). Hopelessness, depression and oral health concerns reported by community dwelling older Australians. Community Dent Health, 26(3), 177-82.
- Pandey, P., & Litoriya, R. (2019). Elderly care through unusual behavior detection: a disaster management approach using IoT and intelligence. IBM Journal of Research and Development, 64(1-2), 1-15.
- Santini, Z. I., Jose, P. E., Cornwell, E. Y., Koyanagi, A., Nielsen, L., Hinrichsen, C… & Koushede, V. (2020). Social disconnectedness, perceived isolation, and symptoms of depression and anxiety among older Americans (NSHAP): a longitudinal mediation analysis. The Lancet Public Health, 5(1), e62-e70.
- Sarin, K., Punyaapriya, P., Sethi, S., & Nagar, I. (2016). Depression and hopelessness in institutionalized elderly: A societal concern. Open Journal of Depression, 5(3), 21-26.
- Seber, G., Dilbaz, N., Kaptanoğlu, C., & Tekin, D. (1993). Umutsuzluk ölçeği: Geçerlilik ve güvenirliği. Kriz Dergisi, 1(3), 139-142.
- Softa, H. (2015). Evde ve huzurevinde kalan yaşlilarin fizyolojik, psikolojik ve sosyal yönden incelenmesi. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 8(2), 63-76.
- Sözeri-Varma, G. (2012). Depression in the elderly: clinical features and risk factors. Aging and Disease, 3(6), 465-471.
- Şahin, E., Topkaya, N., Gençoğlu, C., & Ersanlı, E. (2018). Prevalence and correlates of hopelessness among Turkish elderly people living with family or in nursing homes. Societies, 8(2), 39.
- Şahin, N. E., & Özçetin, Y. S. Ü. (2020). Huzurevinde yaşayan yaşlı bireylerin yaşam doyumu ve umutsuzluk düzeyi. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 13(2), 167-176.
- Tümerdem, Y. (2006). Real Age. Turkish Journal of Geriatrics, 9(3), 195.
- Yanardağ, Z. M., & Şahin, S.D. (2019). Yaşlı bireylerde sürekli kaygı ve sürekli depresyon üzerine bir inceleme. Toplum ve Sosyal Hizmet, 30(1), 37-55.
- Weyerer, S., Eifflaender-Gorfer, S., Köhler, L., Jessen, F., Maier, W., Fuchs, A… & Angermeyer, M. C. (2008).
- Prevalence and risk factors for depression in non-demented primary care attenders aged 75 years and older. Journal of Affective Disorders, 111(2-3), 153-163.
- Winters C. A., Cudney S., & Sullivan T. (2010). Expressions of depression in rural women with chronic illness. Rural Remote Health, 10(4), 1533. doi:10.22605/RRH1533
- WHO (2016). Imagine tomorrow: Report on the 2nd WHO global forum on innovation for ageing popu-lations, Kobe, Japan, 7-9 October 2015. https://apps.who.int/iris/handle/10665/205288. Erişim tarihi 10.04.2023
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Geriatri ve Gerontoloji |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Proje Numarası | 222S492 |
| Erken Görünüm Tarihi | 30 Haziran 2023 |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Cilt: 16 Sayı: 1 |
