Öz
Amaç: Bu çalışma, bir eğitim ve araştırma hastanesindeki sağlık çalışanlarının el hijyeni bilgi düzeylerinin belirlenmesi ve el hijyeni uyumunun değerlendirilmesi amacıyla yapıldı. Yöntem: Çalışmada, sağlık çalışanlarından demografik özelliklerle birlikte güncel literatür taranarak el hijyeni endikasyonları, uygulanma şekilleri, süresi, önemi ve eğitimi ile ilgili konuları içeren 20 sorudan oluşan bir anketin doldurulması istendi. Bu çalışmaya Sağlık Bilimleri Üniversitesi Van Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde çalışan 220 erkek 180 kadın olmak üzere toplam 400 sağlık çalışanı dahil edildi. Bulgular: Altı yıllık süre içerisinde el hijyenine uyum oranının %74 olduğu saptandı. Meslek gruplarından el hijyenine en yüksek uyumun %80 oranında hemşirelerde, en düşük uyumun ise %55 oranında doktorlarda olduğu görüldü. El hijyenine en yüksek uyum, vücut sıvıları ile temas sonrasında olduğu gözlendi. El hijyeni uygulamasına, hemşireler ve diğer sağlık personelinde en düşük uyum hastayla temastan önce, doktorlarda ise hasta çevresi ile temastan sonra olduğu saptandı. Sonuç: Sağlık çalışanlarının el hijyeni konusunda bilgi ve uygulama eksiklikleri belirlenerek hedefe yönelik etkin eğitim programlarıyla el hijyenine uyumun artırılması sağlanmalıdır.
Anahtar Kelimeler
El Hijyeni Sağlık Çalışanı Sağlık Bakımıyla İlişkili Enfeksiyonlar
Kaynakça
- Allegranzi B, BagheriNejad S, Combescure C, Graafmans W, Attar H, Donaldson L et al. Burden of endemic health-care-associated infection in developing countries: systematic review and meta-analysis. Lancet. 2011;377: 228–41.
- Marchetti A, Rossiter R. Economic Burden of Healthcare-Associated Infection in US Acute Care Hospitals- Social Perspective. Journal of Medical Economics. 2013; 16(12):1399-404.
- Allegranzi B, Pittet D. Role of handhygiene in healthcare-associated infection prevention. Journal of Hospital Infection. 2009;73(4):305-15.
- Randle J, Clarke M, Stor J. Hand hygiene compliance in healthcareworkers. J Hosp Infect. 2006; 64: 205-209.
- Martı́n-Madrazo C, Cañada-Dorado A, Salinero-Fort MA, Abanades-Herranz JC, Arnal-Selfa R,García-Ferradal I, et al. Effectiveness of a training programme to improve hand hygiene compliance in primary healthcare. BMC Public Health. 2009; 9: 469.
- WHO, Guidelines on Hand Hygiene in HealthCare: A Summary First Global Patient Safety Challenge Clean Care is Safer Care. World Health Organization [Internet]. Geneva, Switzerland, 2009 [updated 2023 March 15; cited 2023 March 15]. Available from: http://whqlibdoc.who.int/publications/2009/9789241597906_eng.pdf.
- Lucet JC, Rigaud MP, Mentre F,KassisN, DeblangyC, Andremont A, et al. Hand contamination before and after different hand hygiene techniques: a randomized clinical trial. J HospInfect. 2002; 50(4): 276-80.
- Rosenthal VD, McCormick R, Guzman S, Villamayeor C, Orellano PW. Effect of education and performance feedback on hand washing:the benefit of administrative support in Argentinean hospitals. Am J Infect Control. 2003; 31(2): 85-92.
- Jumaa P. “Hand hygiene: simple and complex,” International Journal of Infectious Diseases. 2005; 9(1): 3–14.
- Erasmus V, Daha TJ, Brug H, Richardus JH, Behrendt BH, C Vos M, et al. Systematic review of studies on compliance with and hygiene guidelines in hospital care. Infect Control Hosp Epidemiol. 2010; 31(3): 283-94.
- Aktuğ Demir N, Kölgelier S, Küçük A, Özçimen S, Sönmez B, Demir LS et al. Sağlık çalışanlarının el hijyeni hakkındaki bilgi düzeyi ve el hijyenine uyumu. Nobel Medicus. 2013; 9(3): 104-9.
- Demirdal T, Uyar S, Demirtürk N. Bir üniversite hastanesinde çalışanlarda el yıkama uygulamalarının ve bilgi düzeyinin değerlendirilmesi. Kocatepe Tıp Derg. 2007; 8(3): 39-43.
- Ahmed J, Malik F, Memon ZA, Bin Arif T, Ali A, Nasim S, et al. Compliance and Knowledge of Healthcare Workers Regarding Hand Hygiene and Use of Disinfectants: A Study Based in Karachi. Cureus. 2020; 12(2): e7036.
- Arda B, Şenol Ş, TaşbakanIşıköz M, Yamazhan T, Sipahi OR, Arsu G et al. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Yoğun Bakım ünitelerinde el temizliği kurallarına uyumun değerlendirilmesi. Yoğun Bakım Dergisi. 2005; 5: 182-186.
- Uyan Önal A, Aksoy F, Azak E, Meriç Koç M, Alkan Çeviker S, Ataman Hatipoğlu Ç, et al. Hand Hygiene Compliance in Some Intensive Care Units of Turkey: Results of Multicentre Asklepeion Study. Mediterr J Infect Microb Antimicrob. 2018; 7:37.
- Balın ŞÖ, Şenol Aktaş A. Sağlık Personelinin El Hijyenine Uyumu, 6. EKMUD kongresi poster sunum. Mediterr J Infect Microb Antimicrob. 2016; 5(Suppl 1):160-1.
- Loftus MJ, Guitart C, Tartari E, Stewardson AJ, Amer F, Bellissimo-Rodrigues F, et al. International Journal of InfectiousDiseases. 2019; 86, 25–30
- Koşucu SN, Göktaş SB, Yıldız T. Sağlık Personelinin El Hijyeni Uyum Oranı. MÜSBED 2015; 5(2):105-108
- Yurttaş A, Kaya A, Engin R. Bir Üniversite Hastanesinin Yoğun Bakım Ünitesindeki El Hijyeni Uyumu ve Hastane Enfeksiyonlarının İncelenmesi. HSP 2017;4(1): 1-7.
- Soboksa NE, Negassa B, Kanno GG, Ashuro Z, Gudeta DB. Hand Hygiene Compliance and Associated Factors among Healthcare Workers in Ethiopia: A Systematic Review and Meta-Analysis. Adv Prev Med 2021; 2021:7235248.
- Dikiş D, Şimşek S, Kepeli N, Küçükler ND, Ulusoy B, Bilgili Korkmaz N ve ark. Bir üniversite hastanesindeki sağlık personelinin el hijyeni uyum oranlarının değerlendirilmesi: Prospektif bir çalışma. Ege Tıp Dergisi / Ege Journal of Medicine 2020; 59(2):91-96
- 22. Toraman AR, Battal F, Caşkurlu H, Gurel A, Korkmaz F. Yoğun bakım ünitesinde sağlık personelinin el yıkama alışkanlıkları. Yeni Tıp Derg 2009; 26:85-9.
- Tibballs J. Teaching hospital medical staff to handwash. Med J Aust. 1996; 164(7):395-8.
- Şen S, Sönmezoğlu M, Akbal E, Uğur E, Afacan S. Bir üniversite hastanesinde sağlık personelinin el hijyeninde beş indikasyona uyumu. KlimikDerg 2013; 26(1): 17-20.
- Stewardson AJ, Iten A, Camus V, Gayet-Ageron A, Caulfield D, Lacey G, et al. Efficacy of a new educational tool to improve Hand rubbing technique amongst health care workers: a controlled, before-after study. PLoSOne 2014; 9: e105866.
- Tschudin-Sutter S, Sepulcri D, Dangel M, Schuhmacher H, Widmer AF. Compliance with the World Health Organization hand hygiene technique: a prospective observational study. Infect Control Hosp Epidemiol 2015; 36:482–3.
- Demiray EKD, Alkan S, Akyüz HÖ, Demirci H. Evaluation of Hand Hygiene Knowledge and Compliance in Nursing Students. Medical Research Reports 2022; 5(2): 68-76.
Öz
Aim: The aim of this study was to evaluate the levels of knowledge and compliance with hand hygiene of healthcare personnel in a training and research hospital. Methods: The study included 400 healthcare personnel randomly selected from those working at University of Health Sciences Van Training and Research Hospital. In the study, healthcare proffesionals were asked to fill in a questionnaire consisting of 20 questions, including demographic characteristics and hand hygiene indications, application methods, duration, importance and education by scanning the existing literature. Evaluation was made of a total of 400 healthcare personnel comprising 220 males and 180 females working at University of Health Sciences Van Training and Research Hospital. Results: The rate of compliance was determined to be 74%. The professional group with the highest rate of compliance was nurses at 80% and the lowest compliance was seen in doctors at 55%. The highest compliance with hand hygiene was observed to be following contact with bodily fluids. The lowest compliance was determined to be before contact with the patient by nurses and other healthcare personnel and after contact with the surroundings of the patient by doctors. Conclusion: Compliance with hand hygiene should be increased with effective training programs targetting the deficiencies determined in the hand hygiene knowledge and practices of healthcare personnel.
Anahtar Kelimeler
Hand Hygiene Infections Associated with Healthcare Healthcare Personnel
Kaynakça
- Allegranzi B, BagheriNejad S, Combescure C, Graafmans W, Attar H, Donaldson L et al. Burden of endemic health-care-associated infection in developing countries: systematic review and meta-analysis. Lancet. 2011;377: 228–41.
- Marchetti A, Rossiter R. Economic Burden of Healthcare-Associated Infection in US Acute Care Hospitals- Social Perspective. Journal of Medical Economics. 2013; 16(12):1399-404.
- Allegranzi B, Pittet D. Role of handhygiene in healthcare-associated infection prevention. Journal of Hospital Infection. 2009;73(4):305-15.
- Randle J, Clarke M, Stor J. Hand hygiene compliance in healthcareworkers. J Hosp Infect. 2006; 64: 205-209.
- Martı́n-Madrazo C, Cañada-Dorado A, Salinero-Fort MA, Abanades-Herranz JC, Arnal-Selfa R,García-Ferradal I, et al. Effectiveness of a training programme to improve hand hygiene compliance in primary healthcare. BMC Public Health. 2009; 9: 469.
- WHO, Guidelines on Hand Hygiene in HealthCare: A Summary First Global Patient Safety Challenge Clean Care is Safer Care. World Health Organization [Internet]. Geneva, Switzerland, 2009 [updated 2023 March 15; cited 2023 March 15]. Available from: http://whqlibdoc.who.int/publications/2009/9789241597906_eng.pdf.
- Lucet JC, Rigaud MP, Mentre F,KassisN, DeblangyC, Andremont A, et al. Hand contamination before and after different hand hygiene techniques: a randomized clinical trial. J HospInfect. 2002; 50(4): 276-80.
- Rosenthal VD, McCormick R, Guzman S, Villamayeor C, Orellano PW. Effect of education and performance feedback on hand washing:the benefit of administrative support in Argentinean hospitals. Am J Infect Control. 2003; 31(2): 85-92.
- Jumaa P. “Hand hygiene: simple and complex,” International Journal of Infectious Diseases. 2005; 9(1): 3–14.
- Erasmus V, Daha TJ, Brug H, Richardus JH, Behrendt BH, C Vos M, et al. Systematic review of studies on compliance with and hygiene guidelines in hospital care. Infect Control Hosp Epidemiol. 2010; 31(3): 283-94.
- Aktuğ Demir N, Kölgelier S, Küçük A, Özçimen S, Sönmez B, Demir LS et al. Sağlık çalışanlarının el hijyeni hakkındaki bilgi düzeyi ve el hijyenine uyumu. Nobel Medicus. 2013; 9(3): 104-9.
- Demirdal T, Uyar S, Demirtürk N. Bir üniversite hastanesinde çalışanlarda el yıkama uygulamalarının ve bilgi düzeyinin değerlendirilmesi. Kocatepe Tıp Derg. 2007; 8(3): 39-43.
- Ahmed J, Malik F, Memon ZA, Bin Arif T, Ali A, Nasim S, et al. Compliance and Knowledge of Healthcare Workers Regarding Hand Hygiene and Use of Disinfectants: A Study Based in Karachi. Cureus. 2020; 12(2): e7036.
- Arda B, Şenol Ş, TaşbakanIşıköz M, Yamazhan T, Sipahi OR, Arsu G et al. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Yoğun Bakım ünitelerinde el temizliği kurallarına uyumun değerlendirilmesi. Yoğun Bakım Dergisi. 2005; 5: 182-186.
- Uyan Önal A, Aksoy F, Azak E, Meriç Koç M, Alkan Çeviker S, Ataman Hatipoğlu Ç, et al. Hand Hygiene Compliance in Some Intensive Care Units of Turkey: Results of Multicentre Asklepeion Study. Mediterr J Infect Microb Antimicrob. 2018; 7:37.
- Balın ŞÖ, Şenol Aktaş A. Sağlık Personelinin El Hijyenine Uyumu, 6. EKMUD kongresi poster sunum. Mediterr J Infect Microb Antimicrob. 2016; 5(Suppl 1):160-1.
- Loftus MJ, Guitart C, Tartari E, Stewardson AJ, Amer F, Bellissimo-Rodrigues F, et al. International Journal of InfectiousDiseases. 2019; 86, 25–30
- Koşucu SN, Göktaş SB, Yıldız T. Sağlık Personelinin El Hijyeni Uyum Oranı. MÜSBED 2015; 5(2):105-108
- Yurttaş A, Kaya A, Engin R. Bir Üniversite Hastanesinin Yoğun Bakım Ünitesindeki El Hijyeni Uyumu ve Hastane Enfeksiyonlarının İncelenmesi. HSP 2017;4(1): 1-7.
- Soboksa NE, Negassa B, Kanno GG, Ashuro Z, Gudeta DB. Hand Hygiene Compliance and Associated Factors among Healthcare Workers in Ethiopia: A Systematic Review and Meta-Analysis. Adv Prev Med 2021; 2021:7235248.
- Dikiş D, Şimşek S, Kepeli N, Küçükler ND, Ulusoy B, Bilgili Korkmaz N ve ark. Bir üniversite hastanesindeki sağlık personelinin el hijyeni uyum oranlarının değerlendirilmesi: Prospektif bir çalışma. Ege Tıp Dergisi / Ege Journal of Medicine 2020; 59(2):91-96
- 22. Toraman AR, Battal F, Caşkurlu H, Gurel A, Korkmaz F. Yoğun bakım ünitesinde sağlık personelinin el yıkama alışkanlıkları. Yeni Tıp Derg 2009; 26:85-9.
- Tibballs J. Teaching hospital medical staff to handwash. Med J Aust. 1996; 164(7):395-8.
- Şen S, Sönmezoğlu M, Akbal E, Uğur E, Afacan S. Bir üniversite hastanesinde sağlık personelinin el hijyeninde beş indikasyona uyumu. KlimikDerg 2013; 26(1): 17-20.
- Stewardson AJ, Iten A, Camus V, Gayet-Ageron A, Caulfield D, Lacey G, et al. Efficacy of a new educational tool to improve Hand rubbing technique amongst health care workers: a controlled, before-after study. PLoSOne 2014; 9: e105866.
- Tschudin-Sutter S, Sepulcri D, Dangel M, Schuhmacher H, Widmer AF. Compliance with the World Health Organization hand hygiene technique: a prospective observational study. Infect Control Hosp Epidemiol 2015; 36:482–3.
- Demiray EKD, Alkan S, Akyüz HÖ, Demirci H. Evaluation of Hand Hygiene Knowledge and Compliance in Nursing Students. Medical Research Reports 2022; 5(2): 68-76.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Klinik Tıp Bilimleri |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Mart 2023 |
| Gönderilme Tarihi | 8 Aralık 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Cilt: 6 Sayı: 1 |
