Bolivya’da yetişen Chia (Salvia hispanica L.) tohumlarının yağ asidi, sterol, tokoferol ve mineral kompozisyonları; toplam fenol ve flavonoit miktarları ve antioksidan aktivitesi
Öz
Amaç: Salvia L. (Lamiaceae) cinsi çeşitli hastalıkların geleneksel tedavisinde eski çağlardan beri kullanılmaktadır. Salvia hispanica L. türü Chia olarak bilinmektedir. Chia tohumlarının besin potansiyeli ve insan sağlığı üzerine olumlu etkileri çeşitli çalışmalarda bildirilmiştir. Özellikle son dönemde Chia tohumları kimyasal içeriği nedeniyle dikkat çekmektedir. Fakat Chia tohumlarının kimyasal bileşimi yetiştiği bölge, iklim şartları, uygulanan tarım teknikleri ve ekstraksiyon yöntemlerine bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Bu nedenle bu çalışmada az sayıda araştırmaya konu olan Bolivya’da yetişen Chia tohumlarının yağ asidi, sterol, tokoferol ve mineral kompozisyonlarının, toplam fenol ve flavonoit miktarlarının ve in vitro antioksidan aktivitelerinin araştırılması amaçlanmıştır. Yöntem: Yağ asidi, sterol, tokoferol ve mineral analizleri kromatografik teknikler kullanılarak yapılmıştır. Toplam fenol ve toplam flavonoit miktar tayinleri sırasıyla Folin-Ciocalteu ve Al(NO3)3 yöntemleri kullanılarak test edilmiştir. Antioksidan aktivitenin belirlenmesinde DPPH serbest radikal süpürücü aktivite yöntemi kullanılmıştır. Bulgular: Tohumlar; α-linolenik asit (%56.09 ± 0.01), βeta-sitosterol (%65.77 ± 0.06), gama-tokoferol (480.89 ± 6.53 mg/kg) ve potasyum (8718.4 ± 0.06 µg/g) bakımından zengindir. Toplam fenol ve toplam flavonoit miktarları sırasıyla 0.93 ± 1.15 µg GAE/mg ekstre ve 0.17 ± 0.04 µg QE/mg ekstredir. En yüksek DPPH serbest radikal süpürücü aktivite %74.54 ± 0.62 değeri ile 10mg/mL konsantrasyonda tespit edilmiştir. Sonuç: Chia tohumları yağ asidi, sterol, tokoferol, mineral, fenolik ve flavonoit içerikleri ve antioksidan özellikleri nedeniyle biyolojik olarak aktif bileşiklerce zengin bir kaynaktır.
Anahtar Kelimeler
salvia hispanica chia tohumları kimyasal içerik DPPH radikal süpürücü aktivite
Destekleyen Kurum
Yok
Proje Numarası
-
Teşekkür
Analizlerin bir kısmının yapıldığı TÜBİTAK-MAM’a teşekkür ederiz.
Kaynakça
- 1. Kamatou GPP, Makunga NP, Ramogola WPN, Viljoen AM. South African Salvia species: a review of biological activities and phytochemistry. J Ethnopharmacol 2008;119:664-672.
- 2. Polat R, Cakılcıoğlu U, Selvi S, Türkmen Z, Kandemir A. The anatomical and micromorphological properties of three endemic and medicinal Salvia species (Lamiaceae) in Erzincan (Turkey). Plant Biosystems-An International Journal Dealing with all. Aspects of Plant Biology 2017;151(1):63-73.
- 3. Guzel S, Kahraman A, Ulger M, Ozay Y, Bozgeyik I, Sarıkaya O. Morphology, myxocarpy, mineral content and in vitro antimicrobial and antiproliferative activities of mericarps of the vulnerable Turkish endemic Salvia pilifera. J Res Pharm 2019;23(4):729-739.
- 4. Azcan N, Ertan A, Demirci B, Başer KHC. Fatty acid composition of seed oils of twelve Salvia species growing in Turkey. Chem Nat 2004;40(3):218-221.
- 5. Falco B, Amato M, Lanzotti V. Chia seeds products: an overview. Phytochem Rev 2017;16:745-760.
- 6. Kırmızıbekmez H, Bardakcı Altan H, Liktor-Busa E, Zana A, Yeşilada E, Hohmann J. Chemical constituents of Salvia dichroantha. Biochem Syst Ecol 2012;42:18-20.
- 7. Temel HE, Demirci B, Demirci F, Celep F, Kahraman A, Doğan M, Başer KHC. Chemical characterization and anticholinesterase effects of essential oils derived from Salvia species. J Essent Oil Res 2016;28(4):322-331.
- 8. Ding Y, Lin H, Lin Y, Yang D, Yu Y, Chen R, Wang S, Chen Y. Nutritional composition in the chia seed and its processing properties on restructured ham-like products. J Food Drug Anal 2018;26:124-134.
- 9. Ullah R, Nadeem M, Khalique A, Imran M, Mehmood S, Javid A, Hussain J. Nutritional and therapeutic perspectives of chia (Salvia hispanica L.): a review. J Food Sci Technol 2016;53(4):1750-1758.
- 10. Özkan G, Göktürk RS, Kıralan M, Ramadan MF. Fatty acids and tocopherols of Turkish Salvia fruticose, Salvia tomentosa, Stachys aleurites and Stachys cretica subsp. anatolica seed oils. Riv Ital Sostanze Gr 2018;95:17-21.
- 11. Güzel S, Özay Y, Kumaş M, Uzun C, Gökalp Özkorkmaz E, Yıldırım Z, Ülger M, Güler G, Çelik A, Çamlıca Y, Kahraman A. Wound healing properties, antimicrobial and antioxidant activities of Salvia kronenburgii Rech. f. and Salvia euphratica Montbret, Aucher & Rech. f. var. euphratica on excision and incision wound models in diabetic rats. Biomed Pharmacother 2019;111:1260-1276.
- 12. Topçu G, Türkmen Z, Schilling JK, Kingston DGI, Pezzuto JM, Ulubelen A. Cytotoxic activity of some Anatolian Salvia extracts and isolated abietane diterpenoids. Pharm Biol 2008;46(3):180-184.
- 13. Capitani MI, Spotorno V, Nolasco SM, Tomás MC. Physicochemical and functional characterization of by-products from chia (Salvia hispanica L.) seeds of Argentina. LWT - Food Sci Technol 2012;45:94-102.
- 14. Ertaş E, Bekiroğlu S, Özdemir I, Demirtaş I. Comparison of fatty acid, sterol, and tocol compositions in skin and kernel of turpentine (Pistacia terebinthus L.) fruits. J Am Oil Chem Soc 2013;90(2):253-258.
- 15. Başgel S, Erdemoğlu SB. Determination of mineral and trace elements in some medicinal herbs and their infusions consumed in Turkey. Sci Total Environ 2006;359:82-89.
- 16. Moreno MIN, Isla MI, Sampietro AR, Vattone MA. Comparison of the free radical-scavenging activity of propolis from several regions of Argentina. J Ethnopharmacol 2000;71:109-114.
- 17. Blois MS. Antioxidant determinations by the use of a stable free radical. Nature 1958;181:1199-1200.
- 18. Alcântara MA, Brito Polari IL, Albuquerque Meireles BRL, Alcântara de Lima AE, Silva Junior JC, Andrade Vieira E, Albuquerque dos Santos N, Magalhães Cordeiro AMT. Effect of the solvent composition on the profile of phenolic compounds extracted from chia seeds. Food Chem 2019; 275:489-496.
- 19. López-Cervantes J, Sánchez-Machado DI, Cruz-Flores P, Mariscal-Domínguez MF, Mora-López GS, Campas-Baypoli ON. Antioxidant capacity, proximate composition, and lipid constituents of Aloe vera flowers. J Appl Res Med Aromat Plants 2018;10:93-98.
- 20. Ayerza R. Crop year effects on seed yields, growing cycle length, and chemical composition of chia (Salvia hispanica L) growing in Ecuador and Bolivia. Emir J Food Agric 2016;28(3):196-200.
- 21. Álvarez-Chávez LM, Valdivia-López MA, Aburto-Juárez ML, Tecante A. Chemical characterization of the lipid fraction of Mexican chia seed (Salvia hispanica L.). Int J Food Prop 2008;11(3):687-697.
Fatty acid, sterol, tocopherol, and mineral compositions; total phenolic and flavonoid contents and antioxidant activity of Chia (Salvia hispanica L.) seeds growing in Bolivia
Öz
Aim: The genus Salvia L. (Lamiaceae) has been used in the traditional treatment of various illnesses since ancient times. Salvia hispanica L. is known as Chia. Nutritional potential and beneficial effects of Chia seeds on human health have been reported in several studies. Especially recently, Chia seeds attract attention due to their chemical content. However, chemical composition of Chia seeds varies depending on different factors including geographical origin, climatic conditions, applied agricultural techniques, and extraction methods. Therefore, this study aims to investigate fatty acid, sterol, tocopherol, and mineral compositions; total phenolic and flavonoid contents; and in vitro antioxidant activity of Bolivian Chia seeds, which are the subject of a few studies. Methods: Fatty acids, sterol, tocopherol, and mineral analyses were performed using chromatographic techniques. Total phenolic and total flavonoid contents were tested using Folin-Ciocalteu and Al(NO3)3 methods, respectively. DPPH free radical scavenging activity method was used for determination of antioxidant activity. Results: Seeds were rich in α-linolenic acid (56.09 ± 0.01%), βeta-sitosterol (65.77 ± 0.06%), gamma-tocopherol (480.89 ± 6.53 mg/kg), and potassium (8718.4 ± 0.06 µg/g). Total phenolic and flavonoid contents were 0.93 ± 1.15 µg GAE/mg extract and 0.17 ± 0.04 µg QE/mg extract, respectively. The highest DPPH free radical scavenging activity was determined as 74.54 ± 0.62% at the concentration of 10 mg/mL. Conclusion: Chia seeds are a rich source of biologically active compounds due to their fatty acid, sterol, tocopherol, mineral, phenolic and flavonoid contents, and antioxidant properties.
Anahtar Kelimeler
Salvia hispanica chia seeds chemical content DPPH radical scavenging activity
Proje Numarası
-
Kaynakça
- 1. Kamatou GPP, Makunga NP, Ramogola WPN, Viljoen AM. South African Salvia species: a review of biological activities and phytochemistry. J Ethnopharmacol 2008;119:664-672.
- 2. Polat R, Cakılcıoğlu U, Selvi S, Türkmen Z, Kandemir A. The anatomical and micromorphological properties of three endemic and medicinal Salvia species (Lamiaceae) in Erzincan (Turkey). Plant Biosystems-An International Journal Dealing with all. Aspects of Plant Biology 2017;151(1):63-73.
- 3. Guzel S, Kahraman A, Ulger M, Ozay Y, Bozgeyik I, Sarıkaya O. Morphology, myxocarpy, mineral content and in vitro antimicrobial and antiproliferative activities of mericarps of the vulnerable Turkish endemic Salvia pilifera. J Res Pharm 2019;23(4):729-739.
- 4. Azcan N, Ertan A, Demirci B, Başer KHC. Fatty acid composition of seed oils of twelve Salvia species growing in Turkey. Chem Nat 2004;40(3):218-221.
- 5. Falco B, Amato M, Lanzotti V. Chia seeds products: an overview. Phytochem Rev 2017;16:745-760.
- 6. Kırmızıbekmez H, Bardakcı Altan H, Liktor-Busa E, Zana A, Yeşilada E, Hohmann J. Chemical constituents of Salvia dichroantha. Biochem Syst Ecol 2012;42:18-20.
- 7. Temel HE, Demirci B, Demirci F, Celep F, Kahraman A, Doğan M, Başer KHC. Chemical characterization and anticholinesterase effects of essential oils derived from Salvia species. J Essent Oil Res 2016;28(4):322-331.
- 8. Ding Y, Lin H, Lin Y, Yang D, Yu Y, Chen R, Wang S, Chen Y. Nutritional composition in the chia seed and its processing properties on restructured ham-like products. J Food Drug Anal 2018;26:124-134.
- 9. Ullah R, Nadeem M, Khalique A, Imran M, Mehmood S, Javid A, Hussain J. Nutritional and therapeutic perspectives of chia (Salvia hispanica L.): a review. J Food Sci Technol 2016;53(4):1750-1758.
- 10. Özkan G, Göktürk RS, Kıralan M, Ramadan MF. Fatty acids and tocopherols of Turkish Salvia fruticose, Salvia tomentosa, Stachys aleurites and Stachys cretica subsp. anatolica seed oils. Riv Ital Sostanze Gr 2018;95:17-21.
- 11. Güzel S, Özay Y, Kumaş M, Uzun C, Gökalp Özkorkmaz E, Yıldırım Z, Ülger M, Güler G, Çelik A, Çamlıca Y, Kahraman A. Wound healing properties, antimicrobial and antioxidant activities of Salvia kronenburgii Rech. f. and Salvia euphratica Montbret, Aucher & Rech. f. var. euphratica on excision and incision wound models in diabetic rats. Biomed Pharmacother 2019;111:1260-1276.
- 12. Topçu G, Türkmen Z, Schilling JK, Kingston DGI, Pezzuto JM, Ulubelen A. Cytotoxic activity of some Anatolian Salvia extracts and isolated abietane diterpenoids. Pharm Biol 2008;46(3):180-184.
- 13. Capitani MI, Spotorno V, Nolasco SM, Tomás MC. Physicochemical and functional characterization of by-products from chia (Salvia hispanica L.) seeds of Argentina. LWT - Food Sci Technol 2012;45:94-102.
- 14. Ertaş E, Bekiroğlu S, Özdemir I, Demirtaş I. Comparison of fatty acid, sterol, and tocol compositions in skin and kernel of turpentine (Pistacia terebinthus L.) fruits. J Am Oil Chem Soc 2013;90(2):253-258.
- 15. Başgel S, Erdemoğlu SB. Determination of mineral and trace elements in some medicinal herbs and their infusions consumed in Turkey. Sci Total Environ 2006;359:82-89.
- 16. Moreno MIN, Isla MI, Sampietro AR, Vattone MA. Comparison of the free radical-scavenging activity of propolis from several regions of Argentina. J Ethnopharmacol 2000;71:109-114.
- 17. Blois MS. Antioxidant determinations by the use of a stable free radical. Nature 1958;181:1199-1200.
- 18. Alcântara MA, Brito Polari IL, Albuquerque Meireles BRL, Alcântara de Lima AE, Silva Junior JC, Andrade Vieira E, Albuquerque dos Santos N, Magalhães Cordeiro AMT. Effect of the solvent composition on the profile of phenolic compounds extracted from chia seeds. Food Chem 2019; 275:489-496.
- 19. López-Cervantes J, Sánchez-Machado DI, Cruz-Flores P, Mariscal-Domínguez MF, Mora-López GS, Campas-Baypoli ON. Antioxidant capacity, proximate composition, and lipid constituents of Aloe vera flowers. J Appl Res Med Aromat Plants 2018;10:93-98.
- 20. Ayerza R. Crop year effects on seed yields, growing cycle length, and chemical composition of chia (Salvia hispanica L) growing in Ecuador and Bolivia. Emir J Food Agric 2016;28(3):196-200.
- 21. Álvarez-Chávez LM, Valdivia-López MA, Aburto-Juárez ML, Tecante A. Chemical characterization of the lipid fraction of Mexican chia seed (Salvia hispanica L.). Int J Food Prop 2008;11(3):687-697.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Sağlık Kurumları Yönetimi |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Proje Numarası | - |
| Yayımlanma Tarihi | 5 Aralık 2020 |
| Gönderilme Tarihi | 30 Mart 2020 |
| Kabul Tarihi | 20 Ağustos 2020 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020 Cilt: 13 Sayı: 3 |
Kaynak Göster
MEÜ
Sağlık Bilimleri Dergisi Doç.Dr. Gönül Aslan'ın Editörlüğünde Mersin
Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsüne bağlı olarak 2008 yılında
yayımlanmaya başlanmıştır. Prof.Dr. Gönül Aslan Mart 2015 tarihinde Başeditörlük görevine Prof.Dr.
Caferi Tayyar Şaşmaz'a devretmiştir. 01 Ocak 2023 tarihinde Prof.Dr. C. Tayyar Şaşmaz Başeditörlük görevini Prof.Dr. Özlem İzci Ay'a devretmiştir.
Yılda üç sayı olarak (Nisan - Ağustos - Aralık) yayımlanan dergi multisektöryal hakemli bir bilimsel dergidir. Dergide araştırma makaleleri yanında derleme, olgu sunumu ve editöre mektup tipinde bilimsel yazılar yayımlanmaktadır. Yayın hayatına başladığı günden beri eposta yoluyla yayın alan ve hem online hem de basılı olarak yayımlanan dergimiz, Mayıs 2014 sayısından itibaren sadece online olarak yayımlanmaya başlamıştır. TÜBİTAK-ULAKBİM Dergi Park ile Nisan 2015 tarihinde yapılan Katılım Sözleşmesi sonrasında online yayın kabul ve değerlendirme sürecine geçmiştir.
Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 16 Kasım 2011'dan beri Türkiye Atıf Dizini tarafından indekslenmektedir.
Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2016 birinci sayıdan itibaren ULAKBİM Tıp Veri Tabanı tarafından indekslenmektedir.
Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 02 Ekim 2019'dan beri DOAJ tarafından indekslenmektedir.
Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 23 Mart 2021'den beri EBSCO tarafından indekslenmektedir.
Dergimiz açık erişim politikasını benimsemiş olup, dergimizde makale başvuru, değerlendirme ve yayınlanma aşamasında ücret talep edilmemektedir. Dergimizde yayımlanan makalelerin tamamına ücretsiz olarak Arşivden erişilebilmektedir.
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.