Öz
Objective: In order to reduce the risk
factors of cardiovascular diseases, individuals need to acquire healthy
lifestyle behaviors. This research was conducted as a cross-sectional study to
investigate the levels of healty lifestyle behaviours of coronary artery disease
patients. Method: The population of
the study consisted coronary artery disease patients admitted to the cardiology
outpatient clinics of academic medical center between 01 January- 31 March
2017. The mean age of the patients’ was 57.13± 13.29 years (minimum 18-maximum
80). The study sample size included 351 voluntary patients selected by random
sample method. Data was collected by using a form
including socio-demographic characteristics and “Healty Lifestyle Scale II”. Arithmetic mean, standard
deviation, minimum, maximum and percentage parameters were used in the assessment
of the data. The normal distribution conformity assessment of the data was
tested by the Kolmogorov Smirnov test and the parametric tests were used in the
advanced analysis since the significance values were greater than 0.05.
Independent samples t test was used for two independent variables and One-way
ANOVA for more than two independent variables. Results: Based on the findings of the study, the average score of “Healthy
Lifestyle Scale II” scale was found as 132.75± 3.37. When male and female were
compared, men had higher mean scores of self-realization, interpersonal
relations, stress management and lower nutrition point scores (p <0.05). The
mean of physical activity and self-realization decreased as age increased (p<0.05),
while the average level of physical activity increased as education level
increased (p <0.05).Conclusion: As
a result of this study, the categories in which participants had the lowest and
highest mean scores were physical activity and interpersonal relationships,
respectively. It was determined that the mean score of physical activity
subscale changed inversely with age and directly increased with education
level.
Anahtar Kelimeler
Healty lifestyle behaviours cardiovascular heart disease health
Kaynakça
- 1. World Health Organization. "Cardiovascular diseases". http://www.who.int/cardiovascular_diseases/en/ 10.03.2018. 2. World Health Organization. " Global Status Report on Noncommunicable Diseases 2014". http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/148114/1/9789241564854_eng.pdf?ua=1 10.03.2018.3. Türkiye İstatistik Kurumu. "Ölüm Nedeni İstatistikleri, 2016". http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=24572 10.03.2018.4. Pearson TA, Bazzarre TL, Daniels SR ve ark. American Heart Association Guide for improving cardiovascular health at the community level, 2013 update a scientific statement for public health practitioners, healthcare providers, and health policy makers. Circulation 2013; 127:1730-1753. 5. Costa L, Guerra-Balic TM. Relationship between healthy lifestyle and sociodemographic factors in adolescents in Catalonia: Application of vısa-teen questionnaire. Plos One 2016; 11(9): e0163381.6. World Health Organization. "Health Promotion Glossary". http://www.who.int/healthpromotion/about/HPR%20Glossary%201998.pdf 10.03.2018.7. T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. "Türkiye Kalp ve Damar Hastalıkları Önleme ve Kontrol Programı Eylem Planı (20152020). 2015". https://www.tkd.org.tr/TKDData/Uploads/files/Turkiye-kalp-ve-damar-hastaliklari-onleme-ve-kontrol-programi.pdf 10.03.2018.8. World Health Organization. World Heart Federation and World Stroke Organization. Global Atlas on Cardiovascular Disease Prevention and Control. 2011". http://www.who.int/cardiovascular_diseases/publications/atlas_cvd/en/ 10.03.2018.9. World Health Organization. "Global Action Plan for The Prevention and Control of NCDs 2013-2020.2013". http://www.who.int/nmh/publications/ncd-action-plan/en/ 10.03.2018.10. Pender NJ, Murdaugh CL, Parsons MA. Health promoting in nursing practice. 7. Baskı. New Jersey: pearson Educatyion, Inc. Baskı, 2015: 6-23. 11. World Health Organization. The WHO cross-national study of health behavior in school-aged children from 35 countries: Findings from 2001-2002. J Sch Health 2004; 74: 204-206.12. Go AS, Mozaffarian D, Roger VL ve ark. Heart Disease and Stroke Statistics-2014 Update A Report From the American Heart Association. Circulation 2014; 129: 28-292.13. Bahar Z, Beşer A, Gördes N, Ersin F, Kıssal A. Sağlıklı yasam biçimi davranışları ölçeği II’nin geçerlik ve güvenirlik çalısması. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2008; 12 (1): 1-13.14. Pekcan, G. Beslenme Durumunun Saptanması. Baysal, A (Editör). Diyet El Kitabı. 8. Baski, Ankara: Hatiboğlu Yayınları, 2008: 99-119.15. World Health Organization. " BMI Classification". http://apps.who.int/bmi/index.jsp?introPage=intro_3.html 03.10.2018.16. Şahin ZA, Biçer N. Hipertansiyon hastalarının sağlıklı yaşam biçimi davranışları. MN Kardiyoloji 2015; 22(4): 180-185. 17. Küçükberber N, Özdilli K, Yorulmaz H. Kalp hastalarında sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve yaşam kalitesine etki eden faktörlerin değerlendirilmesi. Anadolu Kardiyoloji Dergisi 2011; 11: 619-626.18. Kılınç G, Yıldız E, Kavak F. Kalp yetersizliği hastalarında sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve umutsuzluk arasındaki ilişki. Journal of Cardiovascular Nursing August 2016; 7(13):114-126.19. Savaşan A, Ayten M, Ergene O. Koroner Arter Hastalarında Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Umutsuzluk. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2013; (1):1-6.20. Küçükberber N, Özdilli K, Yorulmaz H. Koroner Arter Hastalarında Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Umutsuzluk. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi. 2011; 4 (1): 1-6. 21. Yılmaz F, Çağlayan Ç. Yaşlılarda sağlıklı yaşam tarzının yaşam kalitesi üzerine etkileri. Türk Aile Hekimliği Dergisi 2016; 20 (4): 129-140.22. Kulakçı H, Kuzlu Ayyıldız T, Emiroğlu ON, Köroğlu E. Huzurevinde yaşayan yaşlıların öz yeterlilik algılarının ve sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının değerlendirilmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi 2012; 5 (2): 53-64.23. Polat Ü, Kahraman BB. Yaşlı bireylerin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve algılanan sosyal destek arasındaki ilişki. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Tıp Dergisi 2013;18(4): 213-218.24. Kang Y, Yang I-S, Kim N. Correlates of health behaviors in patients with coronary artery disease. Asian Nurs Res. 2010; 4 (1): 45-55.25. Karaahmetoğlu GU, Soğuksu S, Softa HK. Hemşirelik 1. Ve 2. Sınıf öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve etkileyen faktörlerin incelenmesi. Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi 2014; 2 (2): 26-41.26. Okgün AA, Korkmaz FD, Çakmakcı H. Koroner arter baypas greft cerrahisi sonrası sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının değerlendirilmesi. Türk Göğüs Kalp Damar Cerrahisi Dergisi 2017; 25 (1): 45-51.27. Westin L, Carlsson R, Erhardt L, Cantor-Graae E, McNeil T. Differences in quality of life in men and women with ischemicheart disease. A prospective controlled study. Scand Cardiovasc J 1999; 33: 160-165.28. Chiou A-F, Hsu S-P, Hung H-F. Predictors of health-promoting behaviors in Taiwanese patients with coronary artery disease. Appl Nurs Res. 2016; 30: 1- 6.29. Gülcivan G. Meme kanserli hastaların yaşam kalitesi ile sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının değerlendirilmesi. Yüksek lisans tezi, Tekirdağ: Namık Kemal Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2017.
Kardiyovasküler hastalık tanısı almış hastaların sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının değerlendirilmesi
Öz
Amaç: Kardiyovasküler
hastalıkların risk faktörlerini azaltmak için bireylerin sağlıklı yaşam
davranışlarını kazanmaları gerekmektedir. Bu araştırma, koroner arter hastalık
tanısı almış bireylerin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının belirlenmesi
amacıyla tanımlayıcı tipte kesitsel olarak yapılmıştır. Yöntem: Araştırmanın evrenini 1 Ocak– 31 Mart 2017 tarihleri
arasında, bir araştırma hastanesinin kardiyoloji polikliniklerinde takip
edilen, koroner arter hastalık tanısı almış, yaş ortalaması 57.1± 13.2 yıl
(minimum 18-maksimum 80) olan hastalar oluşturmuştur. Araştırmanın örneklemine
araştırmaya katılmayı kabul eden ve rastgele örneklem yöntemi ile seçilen 351
hasta alınmıştır. Veriler, hastaların sosyo-demografik özelliklerine ilişkin “Tanıtıcı
Bilgi Formu” ve “Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği II” kullanılarak
toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde aritmetik ortalama, standart
sapma, minimum, maksimum ve yüzde parametreleri kullanılmıştır. Verilerin
normal dağılıma uygunluğu Kolmogorov Smirnov testiyle yapılmıştır, anlamlılık
değerleri >0.05 olduğundan ileri düzey çözümlemelerde parametrik olan
testler kullanılmıştır. Parametrik olan testlerden iki bağımsız değişken için
bağımsız örneklem t testi, ikiden fazla bağımsız değişken için One-Way ANOVA testi
kullanılmıştır. Bulgular: Araştırmadan
elde edilen bulgulara göre “Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği II” ölçeği
toplam puan ortalaması 132.75± 3.37’dir. Cinsiyete göre ölçeğin alt
boyutlarının puan ortalamaları karşılaştırıldığında, erkeklerin manevi gelişim,
kişiler arası ilişkiler, stres yönetimi puan ortalamalarının daha yüksek,
beslenme puan ortalamasının daha düşük olduğu (p<0.05) belirlenmiştir.
Fiziksel aktivite ve manevi gelişim puan ortalamalarının yaş arttıkça azaldığı
(p<0.05), fiziksel aktivite puan ortalamasının eğitim düzeyi yükseldikçe
arttığı saptanmıştır (p<0.05). Sonuç:
Bu çalışmada, katılımcıların en düşük ve en yüksek puan ortalamalarını
aldıkları alt boyutlar sırasıyla, fiziksel aktivite ve kişiler arası
ilişkilerdir. Fiziksel aktivite alt boyutu ortalama puanının yaş ile ters,
eğitim düzeyi ile doğru orantılı olarak arttığı belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler
Sağlıklı yaşam biçimi davranışları kardiyovasküler hastalık sağlık
Kaynakça
- 1. World Health Organization. "Cardiovascular diseases". http://www.who.int/cardiovascular_diseases/en/ 10.03.2018. 2. World Health Organization. " Global Status Report on Noncommunicable Diseases 2014". http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/148114/1/9789241564854_eng.pdf?ua=1 10.03.2018.3. Türkiye İstatistik Kurumu. "Ölüm Nedeni İstatistikleri, 2016". http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=24572 10.03.2018.4. Pearson TA, Bazzarre TL, Daniels SR ve ark. American Heart Association Guide for improving cardiovascular health at the community level, 2013 update a scientific statement for public health practitioners, healthcare providers, and health policy makers. Circulation 2013; 127:1730-1753. 5. Costa L, Guerra-Balic TM. Relationship between healthy lifestyle and sociodemographic factors in adolescents in Catalonia: Application of vısa-teen questionnaire. Plos One 2016; 11(9): e0163381.6. World Health Organization. "Health Promotion Glossary". http://www.who.int/healthpromotion/about/HPR%20Glossary%201998.pdf 10.03.2018.7. T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. "Türkiye Kalp ve Damar Hastalıkları Önleme ve Kontrol Programı Eylem Planı (20152020). 2015". https://www.tkd.org.tr/TKDData/Uploads/files/Turkiye-kalp-ve-damar-hastaliklari-onleme-ve-kontrol-programi.pdf 10.03.2018.8. World Health Organization. World Heart Federation and World Stroke Organization. Global Atlas on Cardiovascular Disease Prevention and Control. 2011". http://www.who.int/cardiovascular_diseases/publications/atlas_cvd/en/ 10.03.2018.9. World Health Organization. "Global Action Plan for The Prevention and Control of NCDs 2013-2020.2013". http://www.who.int/nmh/publications/ncd-action-plan/en/ 10.03.2018.10. Pender NJ, Murdaugh CL, Parsons MA. Health promoting in nursing practice. 7. Baskı. New Jersey: pearson Educatyion, Inc. Baskı, 2015: 6-23. 11. World Health Organization. The WHO cross-national study of health behavior in school-aged children from 35 countries: Findings from 2001-2002. J Sch Health 2004; 74: 204-206.12. Go AS, Mozaffarian D, Roger VL ve ark. Heart Disease and Stroke Statistics-2014 Update A Report From the American Heart Association. Circulation 2014; 129: 28-292.13. Bahar Z, Beşer A, Gördes N, Ersin F, Kıssal A. Sağlıklı yasam biçimi davranışları ölçeği II’nin geçerlik ve güvenirlik çalısması. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2008; 12 (1): 1-13.14. Pekcan, G. Beslenme Durumunun Saptanması. Baysal, A (Editör). Diyet El Kitabı. 8. Baski, Ankara: Hatiboğlu Yayınları, 2008: 99-119.15. World Health Organization. " BMI Classification". http://apps.who.int/bmi/index.jsp?introPage=intro_3.html 03.10.2018.16. Şahin ZA, Biçer N. Hipertansiyon hastalarının sağlıklı yaşam biçimi davranışları. MN Kardiyoloji 2015; 22(4): 180-185. 17. Küçükberber N, Özdilli K, Yorulmaz H. Kalp hastalarında sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve yaşam kalitesine etki eden faktörlerin değerlendirilmesi. Anadolu Kardiyoloji Dergisi 2011; 11: 619-626.18. Kılınç G, Yıldız E, Kavak F. Kalp yetersizliği hastalarında sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve umutsuzluk arasındaki ilişki. Journal of Cardiovascular Nursing August 2016; 7(13):114-126.19. Savaşan A, Ayten M, Ergene O. Koroner Arter Hastalarında Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Umutsuzluk. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2013; (1):1-6.20. Küçükberber N, Özdilli K, Yorulmaz H. Koroner Arter Hastalarında Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Umutsuzluk. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi. 2011; 4 (1): 1-6. 21. Yılmaz F, Çağlayan Ç. Yaşlılarda sağlıklı yaşam tarzının yaşam kalitesi üzerine etkileri. Türk Aile Hekimliği Dergisi 2016; 20 (4): 129-140.22. Kulakçı H, Kuzlu Ayyıldız T, Emiroğlu ON, Köroğlu E. Huzurevinde yaşayan yaşlıların öz yeterlilik algılarının ve sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının değerlendirilmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi 2012; 5 (2): 53-64.23. Polat Ü, Kahraman BB. Yaşlı bireylerin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve algılanan sosyal destek arasındaki ilişki. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Tıp Dergisi 2013;18(4): 213-218.24. Kang Y, Yang I-S, Kim N. Correlates of health behaviors in patients with coronary artery disease. Asian Nurs Res. 2010; 4 (1): 45-55.25. Karaahmetoğlu GU, Soğuksu S, Softa HK. Hemşirelik 1. Ve 2. Sınıf öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve etkileyen faktörlerin incelenmesi. Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi 2014; 2 (2): 26-41.26. Okgün AA, Korkmaz FD, Çakmakcı H. Koroner arter baypas greft cerrahisi sonrası sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının değerlendirilmesi. Türk Göğüs Kalp Damar Cerrahisi Dergisi 2017; 25 (1): 45-51.27. Westin L, Carlsson R, Erhardt L, Cantor-Graae E, McNeil T. Differences in quality of life in men and women with ischemicheart disease. A prospective controlled study. Scand Cardiovasc J 1999; 33: 160-165.28. Chiou A-F, Hsu S-P, Hung H-F. Predictors of health-promoting behaviors in Taiwanese patients with coronary artery disease. Appl Nurs Res. 2016; 30: 1- 6.29. Gülcivan G. Meme kanserli hastaların yaşam kalitesi ile sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının değerlendirilmesi. Yüksek lisans tezi, Tekirdağ: Namık Kemal Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2017.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Sağlık Kurumları Yönetimi |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 28 Nisan 2019 |
| Gönderilme Tarihi | 18 Mart 2018 |
| Kabul Tarihi | 6 Eylül 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 Cilt: 12 Sayı: 1 |
Kaynak Göster
Cited By
Koroner Anjiyografi Uygulanan Hastaların Depresyon Düzeyleri ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının Değerlendirilmesi
Sağlık Bilimleri Üniversitesi Hemşirelik Dergisi
https://doi.org/10.48071/sbuhemsirelik.1235789
Comparison of Healthy Lifestyle Behaviors in Smoking And Non-Smoking Adults
Halk Sağlığı Hemşireliği Dergisi
https://doi.org/10.54061/jphn.1057552
Yaşlı bireylerin yaşlılığa uyum düzeyi ile sağlıklı yaşam biçimi davranışları arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi
Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi
Cemile KÜTMEÇ YILMAZ
https://doi.org/10.26559/mersinsbd.736812
MEÜ
Sağlık Bilimleri Dergisi Doç.Dr. Gönül Aslan'ın Editörlüğünde Mersin
Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsüne bağlı olarak 2008 yılında
yayımlanmaya başlanmıştır. Prof.Dr. Gönül Aslan Mart 2015 tarihinde Başeditörlük görevine Prof.Dr.
Caferi Tayyar Şaşmaz'a devretmiştir. 01 Ocak 2023 tarihinde Prof.Dr. C. Tayyar Şaşmaz Başeditörlük görevini Prof.Dr. Özlem İzci Ay'a devretmiştir.
Yılda üç sayı olarak (Nisan - Ağustos - Aralık) yayımlanan dergi multisektöryal hakemli bir bilimsel dergidir. Dergide araştırma makaleleri yanında derleme, olgu sunumu ve editöre mektup tipinde bilimsel yazılar yayımlanmaktadır. Yayın hayatına başladığı günden beri eposta yoluyla yayın alan ve hem online hem de basılı olarak yayımlanan dergimiz, Mayıs 2014 sayısından itibaren sadece online olarak yayımlanmaya başlamıştır. TÜBİTAK-ULAKBİM Dergi Park ile Nisan 2015 tarihinde yapılan Katılım Sözleşmesi sonrasında online yayın kabul ve değerlendirme sürecine geçmiştir.
Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 16 Kasım 2011'dan beri Türkiye Atıf Dizini tarafından indekslenmektedir.
Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2016 birinci sayıdan itibaren ULAKBİM Tıp Veri Tabanı tarafından indekslenmektedir.
Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 02 Ekim 2019'dan beri DOAJ tarafından indekslenmektedir.
Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 23 Mart 2021'den beri EBSCO tarafından indekslenmektedir.
Dergimiz açık erişim politikasını benimsemiş olup, dergimizde makale başvuru, değerlendirme ve yayınlanma aşamasında ücret talep edilmemektedir. Dergimizde yayımlanan makalelerin tamamına ücretsiz olarak Arşivden erişilebilmektedir.
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.