Öz
Bu çalışma, ambalaj üretimi yapan bir fabrikada verilen İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) eğitimlerinin değerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır. 01.01-31.12.2013 ve 01.01-31.08.2014 tarihleri arasında, çalışan 562 işçiye verilen İSG eğitimleri, katılımcı değerlendirme formları ve iş kazası kayıtlarının incelenmesi sonucu elde edilmiştir. Araştırmanın tipi, retrospektif niteliktedir. Araştırma kapsamına alınan işçilerin yaş ortalamaları 33.14±4.77 olup, %95.1’i (534 kişi) erkek, %4.9’u (28 kişi) kadındır. İşyerinde tam zamanlı on iş güvenliği uzmanı görev almaktadır. İşyerinde görev yapan İş Güvenliği Uzmanları tarafından Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın uygun gördüğü eğitim içeriği doğrultusunda tüm işçilere (n=562 kişi) İSG Eğitimlerinin konferans, tartışma, soru-cevap ve demonstrasyon yöntemi ile dörder saat verilmiş olduğu belirlenmiştir. Eğitim sonunda çalışanlara İSG Uzmanları tarafından hazırlanan katılımcı değerlendirme formunda yer alan sorulardan “>70” ile başarılı olarak değerlendirilenlerin oranı %95’tir. Araştırma yapılan fabrikada iş kazası sayısının 2013 yılında 45, 2014 yılının ilk sekiz ayında 19 olduğu belirlenmiştir. Çalışmamızda İSG eğitimleri tamamlanan işçilerin geçirdiği iş kazaları değerlendirildiğinde 2013 yılında en çok görünme; yeni işe başlayanlarda, mart, haziran ve kasım ayında, cuma günü, vardiya saatlerinin ilk saatlerinde, üretim hattı bölümünde, elde kırık ve yumuşak doku travması şeklinde, 2014 yılının ilk sekiz ayında ise en çok görünme; yeni işe başlayanlarda, ocak ve nisan ayında, cuma günü, vardiya saatlerinin son saatlerinde, üretim hattı bölümünde, yumuşak doku travması şeklinde olduğu tespit edilmiştir. Ambalaj fabrikasında İSG eğitimleri tamamlanan yeni işe başlayan çalışanlarda iş kazalarında bir yıl içinde azalma görülmesinin, etkin İSG eğitimlerinin iş sağlığı ve güvenliğinde önemli bir katkı sağladığını gösterdiği düşüncesindeyiz.
Anahtar Kelimeler: İş Sağlığı ve Güvenliği, Eğitim, İş Kazası
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Allı, B.O. (2005). İş Sağlığı ve Güvenliğinde Temel İlkeler, Duyarlılık Arttırma Seminerleri. ISAG OHS Projesi, Ankara GVG/HVBG/ANKON/BILSP.
- Ekemen, K.S. (2006). Eski ve Yeni İş Kanunlarında Çalışanların İSG Eğitimi. İş Sağlığı ve Güvenliği, 30, 12-17.
- MEB-ÇSGB. (2010). Mesleki ve Teknik Eğitim Kurumları İş Sağlığı ve Güvenliği Rehberi. http://212.175.131.61/www.isggm.gov.tr/htdocs/files/MTO %20REHBER.pdf.
- Kılkış, İ., Demir, S. (2012). İşverenin İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimi Verme Yükümlülüğü Üzerine Bir İnceleme. Çalışma İlişkileri, 3, (1), 23-47.
- Yılmaz, F. (2009). İş Sağlığı ve Güvenliği’nde Okul Eğitiminin Önemi: Modern Örnekler Işığında İş Sağlığı ve Güvenliği Lisans Eğitiminin Ülkemizde Uygulanabilirliği. İş Hukuku ve İktisat, 11, 107-139.
- Kang, S.K. (2009). Editorial-Seoul Declaration on Safety And Health at Work. Industrial Health, 47, 1-3.
- Hatipoğlu, Ö. (2006). İş Sağlığı ve Güvenliğinin Mevcut Durumu ve Bir Araştırma (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Balkır, Z.G. (1997). İş Güvenliğinde Eğitimin Önemi. Mercek, 2 (7), 66-70.
- Tezcan, E. (2009). İş Sağlığı ve Güvenliğinde Yaşanan Sorunlar. Mühendis ve Makine, 592, 46-49.
- Yılmaz, G. (2009). İş Kazalarının Nedenleri ve Maliyeti, Mühendis ve Makine, 592, 27-32.
- Gündüz, S., Gökhan, E.E. (2007). Küçük Ölçekli İşletmelerde İş Sağlığı ve Güvenliği Tedbirlerinin Uygulanabilirliği. Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları, 5 (2), 55-59.
- Iffour K. (2008) Eğitim Dökümanı Standardizasyon ve Sertifikasyon. Ebru Kömez ve Arda Tarhan (Çev.). Ankara: Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu.
- IHSA. http://www.ihsa.ca/resources/policy_program_resources.cfm.
- Güven, R. (2006). Güvenlik Kültürü Oluşumunda Eğitimin Önemi. İş Sağlığı ve Güvenliği, 30, 5-11.
- Sipahi, İ. (2006). İş Sağlığı ve Güvenliği'nde Eğitimin Önemi. İş Sağlığı ve Güvenliği, 30, 24-27.
- Swartz, G. (2000). Safety Culture and Effective Safety Management. National Safety Council.
- Tiryaki, A.R. (2008). Gemi Üreten Güvenlik De Üretir. Önlem, 4.
- Avşar, M. (2006). Eğitim Zihin Bilemektir. İSG, 30, 28-29.
- http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/tr/kurumsal/istatistikler/sgk_istatistik_yilliklari/
- Ulutaşdemir, N., Özkan, K. (2013). İş Sağlığı ve Güvenliğinin Sürdürülebilirliğine Büyük Bir Katkı: Eğitim. VII. Ulusal İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Kongresi Bildirisi/TMMOB, Adana.
- Demirbilek, T. (2005). İş Güvenliği Kültürü. İzmir: Legal.
- Sungur, E. (2008). Bir Güvenlik Kültürü Değişimi Programı: Desan Tersanesi Tehlike Avcısı Projesi. 5. Uluslararası İSG Konferansı, İstanbul.
- Cohen, A., Colligan, M. (1998). Assessing Occupational Safety and Health Training A Literature Review. DHHS (NIOSH) Publication No: 98-145.
Öz
Bu çalışma, ambalaj üretimi yapan bir fabrikada verilen İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) eğitimlerinin değerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır. 01.01-31.12.2013 ve 01.0131.08.2014 tarihleri arasında, çalışan 562 işçiye verilen İSG eğitimleri, katılımcı değerlendirme formları ve iş kazası kayıtlarının incelenmesi sonucu elde edilmiştir. Araştırmanın tipi, retrospektif niteliktedir. Araştırma kapsamına alınan işçilerin yaş ortalamaları 33.14±4.77 olup, %95.1’i (534 kişi) erkek, %4.9’u (28 kişi) kadındır. İşyerinde tam zamanlı on iş güvenliği uzmanı görev almaktadır. İşyerinde görev yapan İş Güvenliği Uzmanları tarafından Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın uygun gördüğü eğitim içeriği doğrultusunda tüm işçilere (n=562 kişi) İSG Eğitimlerinin konferans, tartışma, soru-cevap ve demonstrasyon yöntemi ile dörder saat verilmiş olduğu belirlenmiştir. Eğitim sonunda çalışanlara İSG Uzmanları tarafından hazırlanan katılımcı değerlendirme formunda yer alan sorulardan “>70” ile başarılı olarak değerlendirilenlerin oranı %95’tir. Araştırma yapılan fabrikada iş kazası sayısının 2013 yılında 45, 2014 yılının ilk sekiz ayında 19 olduğu belirlenmiştir. Çalışmamızda İSG eğitimleri tamamlanan işçilerin geçirdiği iş kazaları değerlendirildiğinde 2013 yılında en çok görünme; yeni işe başlayanlarda, mart, haziran ve kasım ayında, cuma günü, vardiya saatlerinin ilk saatlerinde, üretim hattı bölümünde, elde kırık ve yumuşak doku travması şeklinde, 2014 yılının ilk sekiz ayında ise en çok görünme; yeni işe başlayanlarda, ocak ve nisan ayında, cuma günü, vardiya saatlerinin son saatlerinde, üretim hattı bölümünde, yumuşak doku travması şeklinde olduğu tespit edilmiştir. Ambalaj fabrikasında İSG eğitimleri tamamlanan yeni işe başlayan çalışanlarda iş kazalarında bir yıl içinde azalma görülmesinin, etkin İSG eğitimlerinin iş sağlığı ve güvenliğinde önemli bir katkı sağladığını gösterdiği düşüncesindeyiz
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Allı, B.O. (2005). İş Sağlığı ve Güvenliğinde Temel İlkeler, Duyarlılık Arttırma Seminerleri. ISAG OHS Projesi, Ankara GVG/HVBG/ANKON/BILSP.
- Ekemen, K.S. (2006). Eski ve Yeni İş Kanunlarında Çalışanların İSG Eğitimi. İş Sağlığı ve Güvenliği, 30, 12-17.
- MEB-ÇSGB. (2010). Mesleki ve Teknik Eğitim Kurumları İş Sağlığı ve Güvenliği Rehberi. http://212.175.131.61/www.isggm.gov.tr/htdocs/files/MTO %20REHBER.pdf.
- Kılkış, İ., Demir, S. (2012). İşverenin İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimi Verme Yükümlülüğü Üzerine Bir İnceleme. Çalışma İlişkileri, 3, (1), 23-47.
- Yılmaz, F. (2009). İş Sağlığı ve Güvenliği’nde Okul Eğitiminin Önemi: Modern Örnekler Işığında İş Sağlığı ve Güvenliği Lisans Eğitiminin Ülkemizde Uygulanabilirliği. İş Hukuku ve İktisat, 11, 107-139.
- Kang, S.K. (2009). Editorial-Seoul Declaration on Safety And Health at Work. Industrial Health, 47, 1-3.
- Hatipoğlu, Ö. (2006). İş Sağlığı ve Güvenliğinin Mevcut Durumu ve Bir Araştırma (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Balkır, Z.G. (1997). İş Güvenliğinde Eğitimin Önemi. Mercek, 2 (7), 66-70.
- Tezcan, E. (2009). İş Sağlığı ve Güvenliğinde Yaşanan Sorunlar. Mühendis ve Makine, 592, 46-49.
- Yılmaz, G. (2009). İş Kazalarının Nedenleri ve Maliyeti, Mühendis ve Makine, 592, 27-32.
- Gündüz, S., Gökhan, E.E. (2007). Küçük Ölçekli İşletmelerde İş Sağlığı ve Güvenliği Tedbirlerinin Uygulanabilirliği. Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları, 5 (2), 55-59.
- Iffour K. (2008) Eğitim Dökümanı Standardizasyon ve Sertifikasyon. Ebru Kömez ve Arda Tarhan (Çev.). Ankara: Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu.
- IHSA. http://www.ihsa.ca/resources/policy_program_resources.cfm.
- Güven, R. (2006). Güvenlik Kültürü Oluşumunda Eğitimin Önemi. İş Sağlığı ve Güvenliği, 30, 5-11.
- Sipahi, İ. (2006). İş Sağlığı ve Güvenliği'nde Eğitimin Önemi. İş Sağlığı ve Güvenliği, 30, 24-27.
- Swartz, G. (2000). Safety Culture and Effective Safety Management. National Safety Council.
- Tiryaki, A.R. (2008). Gemi Üreten Güvenlik De Üretir. Önlem, 4.
- Avşar, M. (2006). Eğitim Zihin Bilemektir. İSG, 30, 28-29.
- http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/tr/kurumsal/istatistikler/sgk_istatistik_yilliklari/
- Ulutaşdemir, N., Özkan, K. (2013). İş Sağlığı ve Güvenliğinin Sürdürülebilirliğine Büyük Bir Katkı: Eğitim. VII. Ulusal İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Kongresi Bildirisi/TMMOB, Adana.
- Demirbilek, T. (2005). İş Güvenliği Kültürü. İzmir: Legal.
- Sungur, E. (2008). Bir Güvenlik Kültürü Değişimi Programı: Desan Tersanesi Tehlike Avcısı Projesi. 5. Uluslararası İSG Konferansı, İstanbul.
- Cohen, A., Colligan, M. (1998). Assessing Occupational Safety and Health Training A Literature Review. DHHS (NIOSH) Publication No: 98-145.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | İngilizce |
|---|---|
| Bölüm | Sözel Bildiri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Ocak 2015 |
| Gönderilme Tarihi | 18 Nisan 2015 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2015 1. Uusal Sağlık Bilimleri Kongre Kitabı |
