Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Rates and indications of cesarean deliveries during a 4-year period in a tertiary hospital

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 2, 201 - 209, 10.06.2018

Kıymet Yeşilçiçek Çalık Reyhan Erkaya Özlem Karabultlu

https://doi.org/10.17681/hsp.411299

Öz

 Objective: The aim of this study is to examine the cesarean rates between 2013 and 2016 and the distribution of cesarean indications over the years. Materials and methods: The study was performed retrospectively by examining the records of 12,315 births performed at Obstetrics and Gynecology Clinic at TR Ministry of Health Public Hospitals Trabzon Kanuni Training and Research Hospital between 2013 and 2016. The history, type and cesarean indications of these births and the ages of the pregnant women   were recorded using patient files. To analyze the data, descriptive statistical methods (Frequency, Percentage, Mean, and Standard deviation), Pearson Chi-Square test and Fisher Exact test were used. For statistical significance, p <0.05 was accepted. Findings: The total number of deliveries during the 4-year period was 12.315 and 5558 of them (45.1%) were cesarean sections.The main indications of caesarean sections were; 3195 previous uterine surgery (58.2%), 899 head-pelvis mismatches (16.1%), 715 fetal distress (12.8%), 210 breech birth (3.7%) and 114 large babies (2.0%). There were no morbidity and mortality cases after vaginal and cesarean deliveries between 2013 and 2016. There was no statistically significant difference between cesarean and vaginal birth rates according to the years (p = 0.291). Conclusion  and Recommendations: The study demonstrated that the cesarean rate (45.1%) as below the average of Turkey (53%), but it was much higher than the one determined by the World Health Organization (15%). The most frequent indication in the study for all years was previous uterine surgery and there was no significant change in cesarean section rates over the years. There are some methods that can be applied to decrease the cesarean rate such as to control primary cesarean rates, it is also important to educate women about the benefits of normal birth and to support and encourage them for pain control during birth, improve the physical conditions of the clinic, the prevention of the operations which are applied only for maternal request without any medical indications, a good evaluation of indications when a decision is made for cesarean section if it is the first pregnancy and educate midwives, nurses, and obstetricians regularly.

 

Anahtar Kelimeler

cesarean rates

Kaynakça

  • 1. Souza JP, Betran AP, Dumont A, De Mucio B, GibbsPickens CM, Deneux-tharaux C, et al. A global reference for caesarean section rates (C-Model): a multi country cross-section al study. BJOG 2016;123(3):427-36.
  • 2. T.C. Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü. Doğum ve Sezaryen Eylemi Yönetim Rehberi. Ankara: Damla Matbaacılık; 2010.
  • 3. Sayın NC, Erzincan SG, Çilingir IU. Sezaryen: kanıta dayalı bilgiler. Turkiye Klinikleri J Gynecol Obst-Special Topics 2018; 11(1), 76-81.
  • 4. Mathai M, Hofmeyr GJ, Mathai NE. Abdominal surgical incisions for caesarean section. Cochrane Database Syst Rev 2013; (5): CD004453.5. World Health Organization, WHO Statement on Caeserean Rates 2015. (Erişim Tarihi: 16/03/2018) Erişim adresi: http://www.who.int/reproductivehealth/publications/maternal_ perinatal_health/cs-statement/.
  • 6. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etüt¬leri Enstitüsü 2014. “2013 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması” Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, T.C. Kalkınma Bakanlığı ve TÜBİTAK, Ankara, Türkiye, ss.150.
  • 7. T.C.Sağlık Bakanlığı Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2015. (Erişim Tarihi: 16/03/2018) Erişim adresi: www.sagem.gov.tr/dosyalar/SIY_2015.pdf.
  • 8. Robson SJ, de Costa CM. Thirty years of the World Health Organization’s target caesarean section rate: time to move on. Med J Aust 2017;206(4):181-5.9. Karabel MP, Demirbaş M, İnci MB. Türkiye’de ve dünya’da değişen sezaryen sıklığı ve olası nedenleri. Sakarya Med J. 2017; 7(4):158-163.
  • 10. Begum T, Rahman A, Nababan H, Hoque DME, Khan AF, Ali T, Anwar I. Indications and determinants of caesarean section delivery: Evidence from a population-based study in Matlab, Bangladesh. PLoS One 2017; 12(11): e0188074.
  • 11. American College of Obstetricians and Gynecologists (ACOG) Committee opinion no. 559: Cesarean delivery on maternal request. Obstet Gynecol 2013; 121(4):904-7.
  • 12. American College of Obstetricians and Gynecologists (ACOG); Society for Maternal-Fetal Medicine. Obstetric care consensus no. 1: safe prevention of the primary cesarean delivery. Obstet Gynecol 2014;123:693–711.
  • 13. Betran AP, Ye J, Moller A, Zhang J, Gulmezoglu AM, Torloni MR. The Increasing Trend in Caesarean Section Rates: Global, Regionaland National Estimates: 1990-2014. PLoS One 2016; 11(2): e148343.
  • 14. Trabzon İl Sağlık Müdürlüğü İstatistikleri 2017. (Erişim tarihi: 18.03.2018).Erişim adresi: trbism.gov.tr/
  • 15. Aksoy H, Özyurt S, Aksoy Ü, Açmaz G, Karadağ Öİ, Babayiğit MA. Hastanemizdeki sezaryen hızı ve endikasyon dağılımları ışığında Türkiye’de sezaryen ile doğuma genel bakış. Kocaeli Med J.2014; 3, 1-7.
  • 16. Uzunçakmak C, Gülda A, Aydın S, Var A, Özçam H. S.B. İstanbul Eğitim Araştırma Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği’nde 2005-2012 yılları arasında sezaryen ile doğum yapan hastaların değerlendirilmesi. İstanbul Med J. 2013; 14: 112-6.
  • 17. Yıldız A, Köksal A, Çukurova K, Keklik A, Çelik N, İvit H. Bir obsetetrik kliniğinde 15 yıllık period süresince sezaryen oranları ve endikasyonlarının yıllara göre dağılımı. Nobel Med. 2010; 6, 10-14.
  • 18. Mutlu İ, Mutlu MF, Demir A, Efetürk T, Kiseli M. Kliniğimiz 2009-2012 yılları arasında saptanan sezaryen oranları: sezaryen oranlarındaki artış kaçınılmaz mı? Gazi Med J. 2013; 24:40-3.
  • 19. İşgüder ÇK, Bulut YE, Yılmaz G, Doğru HY, Özsoy AZ, Başol N. Kliniğimizde 2014-2016 yılları arasında sezaryen oranı ve endikasyonları. Jinekol Obstet Neonatol Tıp Derg 2017; 14(4).
  • 20. Türk Jinekoloji ve Obstetrik Derneği (TJOD): Sağlık Bakanlığı - TJOD sezaryen oranlarını azaltma ortak eylem planı 2013. (Erişim tarihi: 10/02/2018) Erişim adresi: http://www.tjod.org/saglik-bakanligi-tjodsezaryen-oranlarini-azaltma-ortak-eylem plani/.
  • 21. Mete S, Çiçek Ö, Aluş TM, Çamlıbel M, Uludağ E. Doğuma hazırlık sınıflarının doğum korkusu, doğum tercihi ve doğuma hazır oluşluğa etkisi. Turkiye Klinikleri J Nurs Sci. 2017; 9(3), 201-206.
  • 22. Khunpradit S, Tavender E, Lumbiganon P, Laopaiboon M, Wasiak J, Gruen RL. Non-clinical interventions for reducing unnecessary caesarean section. Cochrane Database Syst Rev 2011; (6):CD005528.
  • 23. Kisa S, Kisa A, Younis MZ. Opinions and attitudes of obstetricians and midwives in Turkey towards caesarean section and vaginal birth following a previous caesarean section. J Int Med Res. 2017 Dec; 45(6): 1739–1749.
  • 24. Costa A, Policiano C, Clode N, Graça LM. Indications for caeserean deliveries during a 7-year period in a tertiary hospital. Acta Med Port 2013; 26:649–54.
  • 25. Küçükbaş NG, Moraloğlu Ö, Özel Ş, Erkaya S, Taşçı Y, Fındık RB. Dr. Zekai Tahir Burak Kadın Sağlığı Eğitim ve Araştırma Hastanesi Doğum Ünitesi’nde 2010–2014 sezaryen oranları ve endikasyonları. Perinatol Derg 2016; 24(2):61-65 DOI: 10.2399 /prn.16.0242001.
  • 26. Inal ZO, Inal HA, Küçükkendirci H, Oruç AS. Investigation of cesarean sections at Konya Training and Research Hospital Obstetrics and Gynecology Department between 2010 and 2015. Ginekologia polska 2017; 88(4),185-190.
  • 27. Çağlayan EK, Kara M, Gürel Y. Kliniğimizde üç yıllık sezaryen oranı ve endikasyonları. Journal of Experimental and Clinical Med 2011; 27(2), 50-53.
  • 28. Yılmaz M, İsaoğlu Ü, Kadanalı S. Kliniğimizde 2002-2007 yılları arasında sezaryen olan hastaların incelenmesi. Marmara Med J 2009; 22: 104-10.
  • 29. Nousia K, Michalopoulos G, Grigoriadis C, Stournaras S, Brezeanou C, Vrachnis N, Farmakides G. Vaginal birth after cesarean section in Greece and the contribution of the midwives. HJOG 2014; 13(3):73-76.
  • 30. Jackson S, Gregory KD. Management of the First Stage of Labor: Potential Strategies to Lower the Cesarean Delivery Rate. Clin Obstet Gynecol 2015; 58(2):217-226.
  • 31. Costantine MM, Saade GR. The first cesarean: role of “fetal distress” diagnosis. Semin Perinatol 2012; 36: 379-83.
  • 32. Alfirevic Z, Devane D, Gyte GM. Continuous cardiotocography (CTG) as a form of electronic fetal monitoring (EFM) for fetal assessment during labour. Cochrane Database Syst Rev 2013; (5): CD006066. doi: 10.1002/14651858.CD006066.pub2.
  • 33. Berhan Y, Haileamlak A. The risks of planned vaginal breech delivery versus planned caesarean section for term breech birth: a meta-analysis including observational studies. BJOG 2016; 123:49–57.
  • 34. American College of Obstetricians and Gynecologists (ACOG) Committee on Obstetric Practice. ACOG Committee Opinion No. 340. Mode of term singleton breech delivery. Obstet Gynecol 2006; 108:235–7.
  • 35. Rouse DJ, Owen J, Goldenberg RL, Cliver SP. The effectiveness and cost of elective cesarean delivery for fetal macrosomia diagnosed by ultrasound. JAMA 1996; 276: 1480-1486.
  • 36. Avşar F, Taş E. Makrozomik fetüs ve takibi. Türkiye Klinikleri J Gynecol Obst-Special Topics 2011; 4: 257-63.
  • 37. Luck M, Savitsky L, Speranza R,Caughey A. The Rate of Cesarean Section Stratified by Maternal Age, Parity and Previous History of Cesarean Section [13Q]. Obstetrics & Gynecology 2017; 129, 176 S.
  • 38. Büyükbayrak EE, Kaymaz O, Kars B, Karsidag AY, Bektas E, Unal O, Turan C. Caesarean delivery or vaginal birth: preference of Turkish pregnant women and influencing factors. Journal of Obstetrics & Gynaecology. 2010;30(2):155-158.
  • 39. Vatansever Z, Okumuş H. Gebelerin doğum şekline karar verme durumlarının incelenmesi. DEUHYO ED 2013; 6 (2), 82-87.
  • 40. Vural G, Erenel AŞ. Doğumun medikalizasyonu neden artmıştır, azalta bilir miyiz?. Hacettepe Univ Hemşirelik Fak Derg 2017;4(2).

Üçüncü basamak bir hastanede 4 yıllık sezaryen doğumlarının oranları ve endikasyonları

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 2, 201 - 209, 10.06.2018

Kıymet Yeşilçiçek Çalık Reyhan Erkaya Özlem Karabultlu

https://doi.org/10.17681/hsp.411299

Öz

ÖZ Amaç: Bu çalışmada
amaç 2013-2016 yılları arasında sezaryen oranlarını ve yıllara göre sezaryen
endikasyonlarının dağılımını incelemektir. Gereç ve yöntem:
Çalışma, 2013-2016 tarihleri arasında TC Sağlık Bakanlığı Trabzon Kanuni Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kadın
Hastalıkları ve Doğum Kliniği’nde gerçekleşen
12.315
doğumun kayıtları
retrospektif olarak incelenerek gerçekleştirildi. Bu doğumların tarihi, şekli,
gebenin yaşı ve sezaryen endikasyonu hasta dosyalarından faydalanılarak
kaydedildi. Verilerin
analizinde tanımlayıcı istatistiksel metotlar (Frekans, Yüzde, Ortalama,
Standart sapma) ve Pearson Ki-Kare testi ve Fisher Exact test kullanıldı.  İstatistiksel anlamlılık için p<0.05 değeri
kabul edildi. Bulgular: 4
yıllık süreçte toplam doğum sayısı 12.315 idi ve bunların 5558’ine (%45.1)
sezaryen yapıldı. Geçirilmiş uterin cerrahi (%58.2),  baş
pelvis uyumsuzluğu (%16.1), fetal sıkıntı (%12.8), makat prezentasyonu  (%3.7),  iri bebek
(%2.0) idi.  2013-2016 yılları
arasında gerçekleşen vagiinal ve sezaryen doğumlar sonrasında morbidite ve
mortalite vakası yaşanmadı. Yıllara göre sezaryen ve vaginal doğum oranları arasında
istatistiki bir fark bulunmadı (p=0.291). Sonuç ve Öneriler: Çalışma
sonucunda sezaryen oranı   (%45.1) Türkiye ortalamasın
altında (%53)
fakat Dünya Sağlık Örgütü’nün
belirlediği orandan (%15) oldukça yüksektir. Çalışmada tüm yıllar
için en sık endikasyon geçirilmiş
uterin cerrahi olup yıllara göre sezaryen endikasyon
oranlarında anlamlı değişiklik izlenmedi. Sezaryen oranlarının düşürülmesi için
kadınların normal doğumumun yararları
konusunda eğitilmesi, normal doğum sırasında ağrı kontrolü için desteklenmesi,
kliniklerin fiziki koşullarının iyileştirilmesi, ilk gebeliği olan
hastalara sezaryen kararı verilirken endikasyonların iyi değerlendirilmesi,
medikal endikasyon olmadan anne isteğine bağlı yapılan operasyonların
önlenmesi, ebe, hemşire ve  doğum hekimlerinin düzenli olarak
eğitimi  önemlidir.

Anahtar Kelimeler

Endikasyon sezaryen doğum sezaryen endikasyonları sezaryen oranları

Kaynakça

  • 1. Souza JP, Betran AP, Dumont A, De Mucio B, GibbsPickens CM, Deneux-tharaux C, et al. A global reference for caesarean section rates (C-Model): a multi country cross-section al study. BJOG 2016;123(3):427-36.
  • 2. T.C. Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü. Doğum ve Sezaryen Eylemi Yönetim Rehberi. Ankara: Damla Matbaacılık; 2010.
  • 3. Sayın NC, Erzincan SG, Çilingir IU. Sezaryen: kanıta dayalı bilgiler. Turkiye Klinikleri J Gynecol Obst-Special Topics 2018; 11(1), 76-81.
  • 4. Mathai M, Hofmeyr GJ, Mathai NE. Abdominal surgical incisions for caesarean section. Cochrane Database Syst Rev 2013; (5): CD004453.5. World Health Organization, WHO Statement on Caeserean Rates 2015. (Erişim Tarihi: 16/03/2018) Erişim adresi: http://www.who.int/reproductivehealth/publications/maternal_ perinatal_health/cs-statement/.
  • 6. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etüt¬leri Enstitüsü 2014. “2013 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması” Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, T.C. Kalkınma Bakanlığı ve TÜBİTAK, Ankara, Türkiye, ss.150.
  • 7. T.C.Sağlık Bakanlığı Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2015. (Erişim Tarihi: 16/03/2018) Erişim adresi: www.sagem.gov.tr/dosyalar/SIY_2015.pdf.
  • 8. Robson SJ, de Costa CM. Thirty years of the World Health Organization’s target caesarean section rate: time to move on. Med J Aust 2017;206(4):181-5.9. Karabel MP, Demirbaş M, İnci MB. Türkiye’de ve dünya’da değişen sezaryen sıklığı ve olası nedenleri. Sakarya Med J. 2017; 7(4):158-163.
  • 10. Begum T, Rahman A, Nababan H, Hoque DME, Khan AF, Ali T, Anwar I. Indications and determinants of caesarean section delivery: Evidence from a population-based study in Matlab, Bangladesh. PLoS One 2017; 12(11): e0188074.
  • 11. American College of Obstetricians and Gynecologists (ACOG) Committee opinion no. 559: Cesarean delivery on maternal request. Obstet Gynecol 2013; 121(4):904-7.
  • 12. American College of Obstetricians and Gynecologists (ACOG); Society for Maternal-Fetal Medicine. Obstetric care consensus no. 1: safe prevention of the primary cesarean delivery. Obstet Gynecol 2014;123:693–711.
  • 13. Betran AP, Ye J, Moller A, Zhang J, Gulmezoglu AM, Torloni MR. The Increasing Trend in Caesarean Section Rates: Global, Regionaland National Estimates: 1990-2014. PLoS One 2016; 11(2): e148343.
  • 14. Trabzon İl Sağlık Müdürlüğü İstatistikleri 2017. (Erişim tarihi: 18.03.2018).Erişim adresi: trbism.gov.tr/
  • 15. Aksoy H, Özyurt S, Aksoy Ü, Açmaz G, Karadağ Öİ, Babayiğit MA. Hastanemizdeki sezaryen hızı ve endikasyon dağılımları ışığında Türkiye’de sezaryen ile doğuma genel bakış. Kocaeli Med J.2014; 3, 1-7.
  • 16. Uzunçakmak C, Gülda A, Aydın S, Var A, Özçam H. S.B. İstanbul Eğitim Araştırma Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği’nde 2005-2012 yılları arasında sezaryen ile doğum yapan hastaların değerlendirilmesi. İstanbul Med J. 2013; 14: 112-6.
  • 17. Yıldız A, Köksal A, Çukurova K, Keklik A, Çelik N, İvit H. Bir obsetetrik kliniğinde 15 yıllık period süresince sezaryen oranları ve endikasyonlarının yıllara göre dağılımı. Nobel Med. 2010; 6, 10-14.
  • 18. Mutlu İ, Mutlu MF, Demir A, Efetürk T, Kiseli M. Kliniğimiz 2009-2012 yılları arasında saptanan sezaryen oranları: sezaryen oranlarındaki artış kaçınılmaz mı? Gazi Med J. 2013; 24:40-3.
  • 19. İşgüder ÇK, Bulut YE, Yılmaz G, Doğru HY, Özsoy AZ, Başol N. Kliniğimizde 2014-2016 yılları arasında sezaryen oranı ve endikasyonları. Jinekol Obstet Neonatol Tıp Derg 2017; 14(4).
  • 20. Türk Jinekoloji ve Obstetrik Derneği (TJOD): Sağlık Bakanlığı - TJOD sezaryen oranlarını azaltma ortak eylem planı 2013. (Erişim tarihi: 10/02/2018) Erişim adresi: http://www.tjod.org/saglik-bakanligi-tjodsezaryen-oranlarini-azaltma-ortak-eylem plani/.
  • 21. Mete S, Çiçek Ö, Aluş TM, Çamlıbel M, Uludağ E. Doğuma hazırlık sınıflarının doğum korkusu, doğum tercihi ve doğuma hazır oluşluğa etkisi. Turkiye Klinikleri J Nurs Sci. 2017; 9(3), 201-206.
  • 22. Khunpradit S, Tavender E, Lumbiganon P, Laopaiboon M, Wasiak J, Gruen RL. Non-clinical interventions for reducing unnecessary caesarean section. Cochrane Database Syst Rev 2011; (6):CD005528.
  • 23. Kisa S, Kisa A, Younis MZ. Opinions and attitudes of obstetricians and midwives in Turkey towards caesarean section and vaginal birth following a previous caesarean section. J Int Med Res. 2017 Dec; 45(6): 1739–1749.
  • 24. Costa A, Policiano C, Clode N, Graça LM. Indications for caeserean deliveries during a 7-year period in a tertiary hospital. Acta Med Port 2013; 26:649–54.
  • 25. Küçükbaş NG, Moraloğlu Ö, Özel Ş, Erkaya S, Taşçı Y, Fındık RB. Dr. Zekai Tahir Burak Kadın Sağlığı Eğitim ve Araştırma Hastanesi Doğum Ünitesi’nde 2010–2014 sezaryen oranları ve endikasyonları. Perinatol Derg 2016; 24(2):61-65 DOI: 10.2399 /prn.16.0242001.
  • 26. Inal ZO, Inal HA, Küçükkendirci H, Oruç AS. Investigation of cesarean sections at Konya Training and Research Hospital Obstetrics and Gynecology Department between 2010 and 2015. Ginekologia polska 2017; 88(4),185-190.
  • 27. Çağlayan EK, Kara M, Gürel Y. Kliniğimizde üç yıllık sezaryen oranı ve endikasyonları. Journal of Experimental and Clinical Med 2011; 27(2), 50-53.
  • 28. Yılmaz M, İsaoğlu Ü, Kadanalı S. Kliniğimizde 2002-2007 yılları arasında sezaryen olan hastaların incelenmesi. Marmara Med J 2009; 22: 104-10.
  • 29. Nousia K, Michalopoulos G, Grigoriadis C, Stournaras S, Brezeanou C, Vrachnis N, Farmakides G. Vaginal birth after cesarean section in Greece and the contribution of the midwives. HJOG 2014; 13(3):73-76.
  • 30. Jackson S, Gregory KD. Management of the First Stage of Labor: Potential Strategies to Lower the Cesarean Delivery Rate. Clin Obstet Gynecol 2015; 58(2):217-226.
  • 31. Costantine MM, Saade GR. The first cesarean: role of “fetal distress” diagnosis. Semin Perinatol 2012; 36: 379-83.
  • 32. Alfirevic Z, Devane D, Gyte GM. Continuous cardiotocography (CTG) as a form of electronic fetal monitoring (EFM) for fetal assessment during labour. Cochrane Database Syst Rev 2013; (5): CD006066. doi: 10.1002/14651858.CD006066.pub2.
  • 33. Berhan Y, Haileamlak A. The risks of planned vaginal breech delivery versus planned caesarean section for term breech birth: a meta-analysis including observational studies. BJOG 2016; 123:49–57.
  • 34. American College of Obstetricians and Gynecologists (ACOG) Committee on Obstetric Practice. ACOG Committee Opinion No. 340. Mode of term singleton breech delivery. Obstet Gynecol 2006; 108:235–7.
  • 35. Rouse DJ, Owen J, Goldenberg RL, Cliver SP. The effectiveness and cost of elective cesarean delivery for fetal macrosomia diagnosed by ultrasound. JAMA 1996; 276: 1480-1486.
  • 36. Avşar F, Taş E. Makrozomik fetüs ve takibi. Türkiye Klinikleri J Gynecol Obst-Special Topics 2011; 4: 257-63.
  • 37. Luck M, Savitsky L, Speranza R,Caughey A. The Rate of Cesarean Section Stratified by Maternal Age, Parity and Previous History of Cesarean Section [13Q]. Obstetrics & Gynecology 2017; 129, 176 S.
  • 38. Büyükbayrak EE, Kaymaz O, Kars B, Karsidag AY, Bektas E, Unal O, Turan C. Caesarean delivery or vaginal birth: preference of Turkish pregnant women and influencing factors. Journal of Obstetrics & Gynaecology. 2010;30(2):155-158.
  • 39. Vatansever Z, Okumuş H. Gebelerin doğum şekline karar verme durumlarının incelenmesi. DEUHYO ED 2013; 6 (2), 82-87.
  • 40. Vural G, Erenel AŞ. Doğumun medikalizasyonu neden artmıştır, azalta bilir miyiz?. Hacettepe Univ Hemşirelik Fak Derg 2017;4(2).
Toplam 38 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Sağlık Kurumları Yönetimi
Bölüm ARAŞTIRMA YAZILARI
Yazarlar

Kıymet Yeşilçiçek Çalık 0000-0001-7146-3385

Reyhan Erkaya 0000-0002-9061-2742

Özlem Karabultlu 0000-0001-7477-3450

Yayımlanma Tarihi 10 Haziran 2018
Yayımlandığı Sayı Yıl 2018 Cilt: 5 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Yeşilçiçek Çalık, K., Erkaya, R., & Karabultlu, Ö. (2018). Üçüncü basamak bir hastanede 4 yıllık sezaryen doğumlarının oranları ve endikasyonları. Sağlık Bilimleri Ve Meslekleri Dergisi, 5(2), 201-209. https://doi.org/10.17681/hsp.411299
AMA Yeşilçiçek Çalık K, Erkaya R, Karabultlu Ö. Üçüncü basamak bir hastanede 4 yıllık sezaryen doğumlarının oranları ve endikasyonları. HSP. Haziran 2018;5(2):201-209. doi:10.17681/hsp.411299
Chicago Yeşilçiçek Çalık, Kıymet, Reyhan Erkaya, ve Özlem Karabultlu. “Üçüncü Basamak Bir Hastanede 4 yıllık Sezaryen doğumlarının Oranları Ve Endikasyonları”. Sağlık Bilimleri Ve Meslekleri Dergisi 5, sy. 2 (Haziran 2018): 201-9. https://doi.org/10.17681/hsp.411299.
EndNote Yeşilçiçek Çalık K, Erkaya R, Karabultlu Ö (01 Haziran 2018) Üçüncü basamak bir hastanede 4 yıllık sezaryen doğumlarının oranları ve endikasyonları. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi 5 2 201–209.
IEEE K. Yeşilçiçek Çalık, R. Erkaya, ve Ö. Karabultlu, “Üçüncü basamak bir hastanede 4 yıllık sezaryen doğumlarının oranları ve endikasyonları”, HSP, c. 5, sy. 2, ss. 201–209, 2018, doi: 10.17681/hsp.411299.
ISNAD Yeşilçiçek Çalık, Kıymet vd. “Üçüncü Basamak Bir Hastanede 4 yıllık Sezaryen doğumlarının Oranları Ve Endikasyonları”. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi 5/2 (Haziran 2018), 201-209. https://doi.org/10.17681/hsp.411299.
JAMA Yeşilçiçek Çalık K, Erkaya R, Karabultlu Ö. Üçüncü basamak bir hastanede 4 yıllık sezaryen doğumlarının oranları ve endikasyonları. HSP. 2018;5:201–209.
MLA Yeşilçiçek Çalık, Kıymet vd. “Üçüncü Basamak Bir Hastanede 4 yıllık Sezaryen doğumlarının Oranları Ve Endikasyonları”. Sağlık Bilimleri Ve Meslekleri Dergisi, c. 5, sy. 2, 2018, ss. 201-9, doi:10.17681/hsp.411299.
Vancouver Yeşilçiçek Çalık K, Erkaya R, Karabultlu Ö. Üçüncü basamak bir hastanede 4 yıllık sezaryen doğumlarının oranları ve endikasyonları. HSP. 2018;5(2):201-9.
 Kapak Resmi İndir