YAŞAM BOYU GÖZ SAĞLIĞI: “2020 VİZYONU: GÖRME HAKKI”

İsmail Çevik; Harun Çakmak; Özge Çelik; Pınar Okyay

doi:10.35232/estudamhsd.891156

Derleme

YAŞAM BOYU GÖZ SAĞLIĞI: “2020 VİZYONU: GÖRME HAKKI”

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 3, 310 - 321, 31.10.2021

İsmail Çevik Harun Çakmak Özge Çelik Pınar Okyay

https://doi.org/10.35232/estudamhsd.891156

Öz

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre, körlük ve görme bozukluğu, tüm dünyada en az 2,2 milyar kişiyi etkilemektedir. Bunlardan bir milyarının önlenebilir görme bozukluğu veya henüz ele alınmamış bir sorunu bulunmaktadır. Az görme veya körlük meydana geldiğinde yaşam kalitesi oldukça fazla etkilenmektedir. Görme gücünden yoksun olmak, görme engelliyi; fiziksel, psikolojik ve sosyal yönden olumsuz etkiler. Son otuz yılda gerçekleştirilen ortak tutum sayesinde, birçok alanda ilerleme kaydedilmiştir. 1999 yılında, önlenebilir körlüğün ortadan kaldırılması için oluşturulan küresel girişim, “2020 Vizyonu: Görme Hakkı”, küresel savunuculuk çabalarını yoğunlaştırmış, ulusal körlüğü önleme programlarını güçlendirmiş ve ulusal göz sağlığı planlarını desteklemiştir. Görme bozukluğunun büyüklüğünü izlemek, önlenebilir nedenlerin önlenmesini ve ortadan kaldırılmasını amaçlayan politikalar için gereklidir.

Anahtar Kelimeler

Göz sağlığı, görme engelli bireyler, körlük

Teşekkür

Bizleri bir panel ile bir araya getirip bu yazıyı yazma fikrine vesile olan Aydın ili Efeler Belediyesi'ne ve Altı Nokta Körler Derneği Aydın Şubesi'ne teşekkür ederiz.

Kaynakça

1. Renaud J, Levasseur M, Gresset J, Overbury O, Wanet-Defalque MC, Dubois MF, et al. Health-related and subjective quality of life of older adults with visual impairment. Disabil Rehabil [Internet]. 2010[cited 2020 Sep 14];32(11):899-907. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19860601/
2. Nyman SR, Gosney MA, Victor CR. Psychosocial impact of visual impairment in working-age adults [Internet]. Vol. 94, British Journal of Ophthalmology. Br J Ophthalmol; 2010[cited 2020 Sep 14]:1427-31. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19850584/
3. Brown RL, Barrett AE. Visual impairment and quality of life among older adults: An examination of explanations for the relationship. Journals Gerontol - Ser B Psychol Sci Soc Sci [Internet]. 2011[cited 2020 Sep 14];66 B(3):364-73. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21402645/
4. Blindness and Vision Impairment [Internet]. World Health Organization; 2011[cited 2021 Mar 1]. Available from: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/blindness-and-visual-impairment
5. Arogni MT. Visually impaired people in Iran: Cultural and environmental effects on orientation and mobility services. J Vis Impair Blind. 1992;86(3):151-2.
6. Tanrıkulu M. Kaynaştırma ortamlarında öğrenim gören 9 . sınıf total görme engelli öğrencilere harita bilgisinin öğretimi. Gazi Üniversitesi; 2010.
7. World Health Organization. World report on vision [Internet]. World health Organization. 2019. Available from: https://www.who.int/publications/i/item/9789241516570
8. World Health Organization. Global initiative for the elimination of avoidable blindness: action plan 2006 2011 [Internet]. Vol. 12, WHO Press. 2007[cited 2020 Jul 20]. Available from: http://www.who.int/blindness/Vision2020_report.pdf
9. Gilbert C, Foster A. Childhood blindness in the context of VISION 2020 - the right to sight. Bulletin of the World Health Organization. 2001;79(3):227-32.
10. Gillbert C, Muhit M. Twenty years of childhood blindness: What have we learnt? Community Eye Heal J. 2008;21(67):46-7.
11. World Health Organization. Preventing blindness in children [Internet]. WHO/PBL/00.77. 2000. Available from: https://apps.who.int/iris/handle/10665/66663
12. Gilbert C. Blindness in children: declining magnitude over time - IAPB [Internet]. [cited 2020 Jul 13]. Available from: https://www.iapb.org/news/blindness-inchildren-declining-magnitude-over-time/
13. Rahi J, Gilbert C. Taylor and Hoyt’s pediatric ophthalmology and strabismus e-book - Scott R. Lambert, Christopher J. Lyons - Google Kitaplar. In: Taylor & Hoyt’s Pediatric Ophthalmology and Strabismus [Internet]. 5th ed. Elsevier; 2017[cited 2020 Jul 17]. Available from: https://books.google.com.tr/books?id=gx oZDQAAQBAJ&printsec=frontcover&hl=tr#v=onepage&q&f=true
14. Sharma G, Chiva-Razavi S, Viriato D, Naujoks C, Patalano F, Bentley S, et al. Patient-reported outcome measures in presbyopia: a literature review. BMJ Open Ophthalmol. 2020;5(1):e000453.
15. Naidoo KS, Fricke TR, Frick KD, Jong M, Naduvilath TJ, Resnikoff S, et al. Potential Lost Productivity Resulting from the Global Burden of Myopia: Systematic Review, Meta-analysis, and Modeling. Ophthalmology [Internet]. 2019 Mar 1 [cited 2020 Sep 14];126(3):338-46. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30342076/
16. Ramke J, Gilbert CE, Lee AC, Ackland P, Limburg H, Foster A. Effective cataract surgical coverage: An indicator for measuring quality-of-care in the context of Universal Health Coverage. Khanna RC, editor. PLoS One [Internet]. 2017 Mar 1[cited 2020 Sep 14];12(3):e0172342. Available from: https://dx.plos.org/10.1371/journal.pone.0172342
17. Quigley H, Broman AT. The number of people with glaucoma worldwide in 2010 and 2020 [Internet]. Vol. 90, British Journal of Ophthalmology. Br J Ophthalmol. 2006[cited 2020 Sep 14]:262-7. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16488940/
18. Liew G, Lei Z, Tan G, Joachim N, Ho I Van, Wong TY, et al. Metabolomics of diabetic retinopathy [Internet]. Vol. 17, Current Diabetes Reports. Current Medicine Group LLC 1; 2017[cited 2020 Sep 14]. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28940103/
19. Oruç S, Çakmak H. Diyabette son çalışmalar. Retina-Vitreous [Internet]. 2017 [cited 2020 Sep 14];25(2):75-80. Available from: http://www.retinavitreus.com/abstract.php?lang=tr&id=1708
20. Lim LS, Mitchell P, Seddon JM, Holz FG, Wong TY. Age-related macular degeneration. Lancet [Internet]. 2012[cited 2020 Sep 14];379(9827): 1728-38. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22559899/
21. Cetin E, Yaman A, Berk AT. Etiology of childhood blindness in Izmir, Turkey. Eur J Ophthalmol. 2004;14(6):531-7.
22. Aksoy A, Aslan L, Aslankurt M, Özdemir M, Dilsizoǧlu D. Evaluation of children in two blind schools in the east mediterranean region in Turkey. Retina-Vitreus. 2012;20(3):218-20.
23. Koç E, Baş AY, Özdek Ş, Ovalı F, Başmak H, TOD ROP Komisyonu, et al. Türkiye prematür retinopatisi rehberi. 2016.
24. American Academy of Pediatrics. Visual system assessment in infants, children, and young adults by pediatricians. Pediatrics. 2016;137(1):28-30.
25. Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Çocuk ve Ergen Sağlığı Daire Başkanlığı. Ulusal görme taraması programı. 2018.
26. Faye EE. Poor vision. In: Oxford textbook of geriatric medicine. 2nd ed. Oxford: Oxford University Press; 2000:881-93.
27. Hikmet Özçetin. Klinik göz hastalıkları. İstanbul: Nobel kitabevleri; 2003.,
28. Enç M. Görme özürlüler-gelişim, uyum ve eğitimleri. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık; 2005.
29. Karataş K. Özürlülere yönelik ayrımcılık ve ayrımcılıkla savaşım. Ufkun Ötesi Bilim Derg. 2002;2(1):1-10.
30. Şahin S. Engelli çocukları olan annelerin çocuklarına karşı tutumlarının çocuklarının yeterlik alanları ve sorun davranışları üzerine etkisinin incelenmesi (Yayınlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi; 2000.
31. Özer DS. Engelliler için beden eğitimi ve spor. Nobel Yayın Yayıncılık; 2001.
32. Tüfekçioğlu U. İşitme, Konuşma ve Görme Sorunları Olan Çocukların Eğitim. Anadolu Üniversitesi Yayınevi; 2005.
33. Dursin A. Hacettepe üniversitesi beytepe yerleşkesi için görme engellilere yönelik bilgilendirme tasarımı. Hacettepe Üniversitesi; 2013.
34. Enç M. Görme özürlüler gelişim, uyum ve eğitimleri. Sevinç Matbaası; 1972.
35. Parman T. Ergenlik ya da merhaba hüzün. Bağlam Yayıncılık; 2000.
36. Janssen MJ, Riksen-Walraven JM, Van Dijk JPM. Toward a diagnostic intervention model for fostering harmonious interactions between deaf-blind children and their educators [Internet]. Vol. 97, Journal of Visual Impairment and Blindness. AFB Press; 2003[cited 2020 Sep 15]:197-214. Available from: https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/0145482X0309700402
37. McAllister R, Gray C. Low vision: mobility and independence training for the early years child. Early Child Dev Care [Internet]. 2007 Nov[cited 2020 Sep 15];177(8):839-52. Available from: http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/03004430600594096
38. Arıkan Ç. Türkiye’de görme özürlü kadınlar: Sorunlar, beklentiler, çözüm önerileri. Körler Federasyonu Yayını; 2001.
39. Demirel G. Görme kaybı olan bireylerde görmeye bağlı yaşam kalitesinin değerlendirilmesi. Marmara Üniversitesi; 2011.
40. Mariotti SP, World Health Organization. Global Data on Visual Impairment 2010 [Internet]. Global Data on Visual Impairment 2010. Available from: http://www.who.int/blindness/GLOBALDATAFINALforweb.pdf

Lifelong eye health: “Vision 2020: the right to sight”

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 3, 310 - 321, 31.10.2021

İsmail Çevik Harun Çakmak Özge Çelik Pınar Okyay

https://doi.org/10.35232/estudamhsd.891156

Öz

According to the World Health Organization (WHO) data, blindness and visual impairment affect at least 2.2 billion people worldwide. One billion of them have a preventable visual impairment or a problem that has not been addressed yet. When low vision or blindness occurs, the quality of life is greatly affected. Lack of sight affects the visually impaired negatively in terms of physical, psychological, and social aspects. Progress has been made in many areas, thanks to the common stance that has taken place over the past three decades. In 1999, the global initiative to eradicate preventable blindness, “Vision 2020: the right to see,” intensified global advocacy efforts, strengthened national blindness prevention programs, and supported national eye care plans. Monitoring the magnitude of visual impairment is essential for policies aimed at preventing and eliminating preventable causes.

Anahtar Kelimeler

Eye health, visually impaired persons, blindness

Kaynakça

1. Renaud J, Levasseur M, Gresset J, Overbury O, Wanet-Defalque MC, Dubois MF, et al. Health-related and subjective quality of life of older adults with visual impairment. Disabil Rehabil [Internet]. 2010[cited 2020 Sep 14];32(11):899-907. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19860601/
2. Nyman SR, Gosney MA, Victor CR. Psychosocial impact of visual impairment in working-age adults [Internet]. Vol. 94, British Journal of Ophthalmology. Br J Ophthalmol; 2010[cited 2020 Sep 14]:1427-31. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19850584/
3. Brown RL, Barrett AE. Visual impairment and quality of life among older adults: An examination of explanations for the relationship. Journals Gerontol - Ser B Psychol Sci Soc Sci [Internet]. 2011[cited 2020 Sep 14];66 B(3):364-73. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21402645/
4. Blindness and Vision Impairment [Internet]. World Health Organization; 2011[cited 2021 Mar 1]. Available from: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/blindness-and-visual-impairment
5. Arogni MT. Visually impaired people in Iran: Cultural and environmental effects on orientation and mobility services. J Vis Impair Blind. 1992;86(3):151-2.
6. Tanrıkulu M. Kaynaştırma ortamlarında öğrenim gören 9 . sınıf total görme engelli öğrencilere harita bilgisinin öğretimi. Gazi Üniversitesi; 2010.
7. World Health Organization. World report on vision [Internet]. World health Organization. 2019. Available from: https://www.who.int/publications/i/item/9789241516570
8. World Health Organization. Global initiative for the elimination of avoidable blindness: action plan 2006 2011 [Internet]. Vol. 12, WHO Press. 2007[cited 2020 Jul 20]. Available from: http://www.who.int/blindness/Vision2020_report.pdf
9. Gilbert C, Foster A. Childhood blindness in the context of VISION 2020 - the right to sight. Bulletin of the World Health Organization. 2001;79(3):227-32.
10. Gillbert C, Muhit M. Twenty years of childhood blindness: What have we learnt? Community Eye Heal J. 2008;21(67):46-7.
11. World Health Organization. Preventing blindness in children [Internet]. WHO/PBL/00.77. 2000. Available from: https://apps.who.int/iris/handle/10665/66663
12. Gilbert C. Blindness in children: declining magnitude over time - IAPB [Internet]. [cited 2020 Jul 13]. Available from: https://www.iapb.org/news/blindness-inchildren-declining-magnitude-over-time/
13. Rahi J, Gilbert C. Taylor and Hoyt’s pediatric ophthalmology and strabismus e-book - Scott R. Lambert, Christopher J. Lyons - Google Kitaplar. In: Taylor & Hoyt’s Pediatric Ophthalmology and Strabismus [Internet]. 5th ed. Elsevier; 2017[cited 2020 Jul 17]. Available from: https://books.google.com.tr/books?id=gx oZDQAAQBAJ&printsec=frontcover&hl=tr#v=onepage&q&f=true
14. Sharma G, Chiva-Razavi S, Viriato D, Naujoks C, Patalano F, Bentley S, et al. Patient-reported outcome measures in presbyopia: a literature review. BMJ Open Ophthalmol. 2020;5(1):e000453.
15. Naidoo KS, Fricke TR, Frick KD, Jong M, Naduvilath TJ, Resnikoff S, et al. Potential Lost Productivity Resulting from the Global Burden of Myopia: Systematic Review, Meta-analysis, and Modeling. Ophthalmology [Internet]. 2019 Mar 1 [cited 2020 Sep 14];126(3):338-46. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30342076/
16. Ramke J, Gilbert CE, Lee AC, Ackland P, Limburg H, Foster A. Effective cataract surgical coverage: An indicator for measuring quality-of-care in the context of Universal Health Coverage. Khanna RC, editor. PLoS One [Internet]. 2017 Mar 1[cited 2020 Sep 14];12(3):e0172342. Available from: https://dx.plos.org/10.1371/journal.pone.0172342
17. Quigley H, Broman AT. The number of people with glaucoma worldwide in 2010 and 2020 [Internet]. Vol. 90, British Journal of Ophthalmology. Br J Ophthalmol. 2006[cited 2020 Sep 14]:262-7. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16488940/
18. Liew G, Lei Z, Tan G, Joachim N, Ho I Van, Wong TY, et al. Metabolomics of diabetic retinopathy [Internet]. Vol. 17, Current Diabetes Reports. Current Medicine Group LLC 1; 2017[cited 2020 Sep 14]. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28940103/
19. Oruç S, Çakmak H. Diyabette son çalışmalar. Retina-Vitreous [Internet]. 2017 [cited 2020 Sep 14];25(2):75-80. Available from: http://www.retinavitreus.com/abstract.php?lang=tr&id=1708
20. Lim LS, Mitchell P, Seddon JM, Holz FG, Wong TY. Age-related macular degeneration. Lancet [Internet]. 2012[cited 2020 Sep 14];379(9827): 1728-38. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22559899/
21. Cetin E, Yaman A, Berk AT. Etiology of childhood blindness in Izmir, Turkey. Eur J Ophthalmol. 2004;14(6):531-7.
22. Aksoy A, Aslan L, Aslankurt M, Özdemir M, Dilsizoǧlu D. Evaluation of children in two blind schools in the east mediterranean region in Turkey. Retina-Vitreus. 2012;20(3):218-20.
23. Koç E, Baş AY, Özdek Ş, Ovalı F, Başmak H, TOD ROP Komisyonu, et al. Türkiye prematür retinopatisi rehberi. 2016.
24. American Academy of Pediatrics. Visual system assessment in infants, children, and young adults by pediatricians. Pediatrics. 2016;137(1):28-30.
25. Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Çocuk ve Ergen Sağlığı Daire Başkanlığı. Ulusal görme taraması programı. 2018.
26. Faye EE. Poor vision. In: Oxford textbook of geriatric medicine. 2nd ed. Oxford: Oxford University Press; 2000:881-93.
27. Hikmet Özçetin. Klinik göz hastalıkları. İstanbul: Nobel kitabevleri; 2003.,
28. Enç M. Görme özürlüler-gelişim, uyum ve eğitimleri. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık; 2005.
29. Karataş K. Özürlülere yönelik ayrımcılık ve ayrımcılıkla savaşım. Ufkun Ötesi Bilim Derg. 2002;2(1):1-10.
30. Şahin S. Engelli çocukları olan annelerin çocuklarına karşı tutumlarının çocuklarının yeterlik alanları ve sorun davranışları üzerine etkisinin incelenmesi (Yayınlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi; 2000.
31. Özer DS. Engelliler için beden eğitimi ve spor. Nobel Yayın Yayıncılık; 2001.
32. Tüfekçioğlu U. İşitme, Konuşma ve Görme Sorunları Olan Çocukların Eğitim. Anadolu Üniversitesi Yayınevi; 2005.
33. Dursin A. Hacettepe üniversitesi beytepe yerleşkesi için görme engellilere yönelik bilgilendirme tasarımı. Hacettepe Üniversitesi; 2013.
34. Enç M. Görme özürlüler gelişim, uyum ve eğitimleri. Sevinç Matbaası; 1972.
35. Parman T. Ergenlik ya da merhaba hüzün. Bağlam Yayıncılık; 2000.
36. Janssen MJ, Riksen-Walraven JM, Van Dijk JPM. Toward a diagnostic intervention model for fostering harmonious interactions between deaf-blind children and their educators [Internet]. Vol. 97, Journal of Visual Impairment and Blindness. AFB Press; 2003[cited 2020 Sep 15]:197-214. Available from: https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/0145482X0309700402
37. McAllister R, Gray C. Low vision: mobility and independence training for the early years child. Early Child Dev Care [Internet]. 2007 Nov[cited 2020 Sep 15];177(8):839-52. Available from: http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/03004430600594096
38. Arıkan Ç. Türkiye’de görme özürlü kadınlar: Sorunlar, beklentiler, çözüm önerileri. Körler Federasyonu Yayını; 2001.
39. Demirel G. Görme kaybı olan bireylerde görmeye bağlı yaşam kalitesinin değerlendirilmesi. Marmara Üniversitesi; 2011.
40. Mariotti SP, World Health Organization. Global Data on Visual Impairment 2010 [Internet]. Global Data on Visual Impairment 2010. Available from: http://www.who.int/blindness/GLOBALDATAFINALforweb.pdf

Toplam 40 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil	Türkçe
Konular	Klinik Tıp Bilimleri
Bölüm	Derlemeler
Yazarlar	İsmail Çevik 0000-0002-3797-4461 Harun Çakmak 0000-0003-3728-6009 Özge Çelik Bu kişi benim 0000-0002-5309-3568 Pınar Okyay 0000-0002-3565-1490
Yayımlanma Tarihi	31 Ekim 2021
Gönderilme Tarihi	10 Mart 2021
Yayımlandığı Sayı	Yıl 2021 Cilt: 6 Sayı: 3

Kaynak Göster

Vancouver	Çevik İ, Çakmak H, Çelik Ö, Okyay P. YAŞAM BOYU GÖZ SAĞLIĞI: “2020 VİZYONU: GÖRME HAKKI”. ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi. 2021;6(3):310-21.

Kapak Resmi İndir

Makale Dosyaları

Tam Metin

Uluslararası Hakemli Dergi

Dergimiz Açık Erişim Politikasını benimsemiş olup dergimize gönderilen yayınlar için gerek değerlendirme gerekse yayınlama dahil yazarlardan hiçbir ücret talep edilmemektedir.

Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.