İnsanın sağlığı ve iyi olma hali ile yaşadığı çevrenin kalitesi arasında doğrudan bir ilişki vardır. Özellikle bireylerin çevre kaynaklı yoğun zihinsel bilgiye maruz kaldıkları kentsel alanlarda, çevrenin restoratif kalitesini zenginleştirecek tasarım müdahaleleri iyi oluş hali açısından önem taşımaktadır. Bu çalışma kapsamında 1997 yılında Hartig, Korpela, Evans ve Gärling tarafından geliştirilen Algılanan Restoratiflik Ölçeğinin (ARÖ) Türkçeye uyarlanarak, mekânsal tasarım çalışmalarında kullanılacak bir ölçme aracının alanyazına kazandırılması hedeflenmiştir. Araştırma, peyzaj mimarlığı bölümlerinde eğitim gören 279 lisans öğrencisi ile farklı restoratiflik düzeyinde kategorize edilmiş 9 adet fotoğraf kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Ölçeğin kapsam geçerliliği için “Aiken V Formulasyonu” kullanılmıştır. Uyarlanan ölçeğin yapı geçerliğini belirlemek amacıyla yapılan doğrulayıcı faktör analizi sonucunda 26 maddeden ve 4 boyuttan oluşan modelin iyi uyum verdiği bulunmuştur [χ2 (288, N = 279) = 746.67, χ2/sd=2.59, SRMR=.075, CFI=.91, RMSEA=.075]. Cronbach alfa iç tutarlılık katsayısı alt boyutlar için .84- .90 arasında bulunuştur. Sonuç olarak, bu çalışma ARÖ’nün Türkçe formunun geçerli ve güvenilir bir araç olarak kullanılabileceğini göstermiştir.
Mekânsal tasarım Algılanan Restoratiflik Ölçeği Zihinsel Restorasyon Çevre Kalitesi
Ölçeğin Türkçeye uyarlama iznini veren ve çalışma süresince büyük ölçüde destek veren Prof. Dr. Terry Hartig’e verdiği emek, ayırdığı zaman ve hoşgörüsünden dolayı çok teşekkür eder, saygılarımızı sunarız.
There is a direct relation between human health and well-being and the environment. Design interventions aimed at enhancing the environment’s restorative quality is crucial to well-being, especially in urban environments where individuals are exposed to overwhelming information derived from the physcial environment. The aim of this study is to adapt Perceived Restorativeness Scale -which was developed by Hartig, Korpela, Evans & Gärling in 1997 - to Turkish language to develop a tool to be used in spatial design. The study was carried out with 279 undergraduate landscape architecture students, using 9 colored slides categorized into different restorative levels. “Aiken’s V Formula” was used. Confirmatory factor analysis revealed that the model consisting of 26 items and 4 dimensions fit well [χ2 (288, N = 279) = 746.67, χ2/sd=2.59, SRMR=.075, CFI=.91, RMSEA=.075]. The Cronbach's alpha values for the subscales were .84-.90. Consequently, this study has showed that Turkish version of the PRS can be used as a valid and reliable instrument.
Spatial design Perceived Restorativeness Scale Mental Restoration Environmental Quality
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Mühendislik |
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 30 Nisan 2021 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 Sayı: 23 |