Öz
Antimikrobiyal ilaçlara karşı gelişen direnç, günümüzde giderek artan
bir tehdit oluşturmaktadır. Antimikrobiyal ilaçlara karşı gelişen direnç,
mikroorganizmalarda farklı şekilde olabilir. Bir mikroorganizma aynı
antimikrobiyal ilaca birden fazla direnç mekanizması geliştirebilir. Doğal
direnç, kazanılmış direnç, çevre ve koşullara bağlı direnç bunlardandır.
Bakterilerin antimikrobiyal ilaçlara karşı gösterdiği direnç ise ilaç
hedefindeki değişiklik, alternatif metabolik yolun kullanılması, ilacın
enzimatik inaktivasyonu, hücre zarı geçirgenliğinin azaltılması ve aktif
pompalama ile ilacın dışarı atılması olarak sıralanabilir. Antimikrobiyal
ilaç gruplarına göre direnç mekanizmaları ise Betalaktamlara,
Aminoglikozitlere, Kloramfenikollere, Makrolid-Linkozamid ve
Streptogramin B (MLSB) antimikrobiyal ilaçlara, Glikopeptidlere,
Tetrasiklinlere, Tigesiklinlere, Kinolonlara, Rifampisinlere, Sulfonamid
ve Trimetoprimlere direnç olarak sıralanabilir. Son yıllarda yapılan direnç
araştırmaları gün geçtikçe artmaktadır. İnsan ve hayvan sağlığı için
kullanılan, bilinen bütün antimikrobiyal ilaçlara karşı direnç gelişimleri her
geçen gün bildirilmektedir. Bu yüzden son zamanlarda yeni antimikrobiyal
ilaç geliştirilmesi sınırlandırılmış ve az sayıda antimikrobiyal ilacın
infeksiyon tedavisi için kullanımına izin verilmiştir. Ayrıca antimikrobiyal
ilaçların gereksiz, yanlış ve aşırı tüketimini azaltarak dirençli suşların
dağılımının önlenmesi amaçlanmıştır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- [1] Topal, M., Senel, U.G., Topal, A.E.I., Obek, E. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 31(3): 121-127. [2] Abbasoğlu, U., Çevikbaş, A. Farmasötik Mikrobiyoloji. 1. baskı. Ankara: Efil Yayınevi, s.527-531, 2011. [3] Keyik, Ş. Acinetobacter baumannii Suşlarında OXA–23 ve OXA–58 TipiGenişlemiş Spektrumlu Beta Laktamaz Varlığının Araştırılması ve PFGE Yöntemiyle Klonal Yakınlığının İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Konya Selçuk Üniversitesi, 2013. [4] Erbay, A. Ankara Numune Eğitim ve Araşırma Hastanesi’nde Hastaneden Edinilmiş Acinetobacter baumannii Bakteriyemilerinde Fatalite Hızı ve İlgili Risk Etmenleri, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, 2009. [5] Karagöl, Ç. Hastane Kökenli Acinetobacter baumannii İzolatlarının Antibiyotik Duyarlılıkları ve İmipenem Dirençli İzolatların Genotiplemesi, Uzmanlık Tezi, Edirne: Trakya Üniversitesi, 2008. [6] Çiftci, Hakkı İ., Aşık, G. Acinetobacter baumannii’nin Antibiyotik Direnç Mekanizmaları, ANKEM Dergisi, 25(3): 196-207, 2011. [7] Lambert, A.P. Bacterial resistance to antibiotics: Modified target sites. Advanced Drug Delivery Reviews, 57: 1471-1485, 2005. [8] Pazarlı, O. Kinolon Dirençli Escherıchıa coli ve Klebsiella spp. Suşlarında Direnç Genlerinin Araştırılması, Uzmanlık Tezi, Zonguldak: Karaelmas Üniversitesi, 2010. [9] Işık, Y. Pseudomonas aeruginosa Kökenlerinde Kinolon Direncinin Moleküler Olarak Saptanması, Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi, 2008. [19] Oğuz, K. H. Endodontide Sistemik İlaç Kullanımı, Bitirme Tezi, İzmir: Ege Üniversitesi, 2013. [11] Coyne, S., Courvalin, P., Pe´richon, B. Efflux-Mediated Antibiotic Resistance in Acinetobacter spp, Antimicrobial Agents and Chemotherapy, 55(3): 947-953, 2011. [12] Gülbudak, H., Aslan, G., Tezcan, S., Ersöz, G., Ülger, M., Otağ, F. ve ark. Hastane Enfeksiyonu Etkeni Olan Acinetobacter baumannii İzolatları Arasındaki Klonal İlişkinin Rep-PCR ile Araştırılması, Mikrobiyol Bul, 48(2): 316-24, 2014. [13] Özturk, R. Antimikrobik İlaclara Karşı Direnc Gelişlme Mekanizmaları ve Günümüzde Direnç Durumu. Akılcı Antibiyotik Kullanımı ve Erişkinde Toplumdan Edinilmiş Enfeksiyonlar Sempozyum Dizisi, 31(11): 83-100, 2002. [14] Dinc, M.B., Karabıber, N., Arca, A.E. Klinik Örneklerden İzole Edilen Metisiline Dirençli Staphylococcus aureus (MRSA) İzolatlarında Makrolid-Linkozamid-Streptogramin B Direnci ve Fusidik Asit Duyarlılığı. Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi, 66(3): 89-94, 2009. [15] Durmaz, S., Kıraz, A., Ozer, T.T., Percın, D. Macrolide-Lincosamide Streptogramin B Resistance Phenotypes in Staphylococcus Aureus. Eur J Gen Med, 11(4): 217-220, 2014. [16] Çalık, N., Akova, M. Tigesiklin, ANKEM Dergisi, 21(2): 29-33, 2007. [17] Park, S., Min Lee, K., Sun Yoo, Y., SikYoo, J., Yoo, J., Su Kim, H. Alterations of gyrA, gyrB, and parC and Activity of Efflux Pump in Fluoroquinolone-resistant Acinetobacter baumannii. Public Health Res Perspect, 2(3): 164-170, 2011. [18] Yüce, A. Antimikrobik ilaçlara Direnç Kazanma Mekanizmaları. Klimik Dergisi, 2(11): 41-46, 2001. [19] Doğan, B., Bektore, B., Karabacak, E., Ozyurt, M. İstanbul’da Akne Lezyonlarından İzole Edilen Gram-Pozitif Bakterilerin Antibiyotiklere Direnç Durumu, Turkderm-Turk Arch Dermatol Venereology, 51: 32-36, 2017. [20] Buyukunal, S.K. İstanbul’da Satışa Sunulan Piliç Etlerinde Termotolerant Campylobacter spp. Prevalansı ve Antibiyotik Dirençliliği, J. Fac. Vet. Med. Istanbul Univ., 43 (2): 98-109, 2017. [21] Aydın, M., Kasıkcıoglu, C., Kosucu, S.N., Tımurkaynak, F., Arslan, H. Kan Dolaşımı İnfeksiyonu Etkenleri ve Antibiyotik Direnç Oranları, Klimik Dergisi, 29(2): 83-86, 2016. [22] Gultepe, B., Iraz, M., Ceylan, A., Doymaz, M.Z. Çeşitli Klinik Örneklerden İzole Edilen Pseudomonas aerugınosa Suşlarının Antibiyotiklere Direnci, ANKEM Dergisi, 28(1): 32-36, 2014.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 3 Nisan 2019 |
| Gönderilme Tarihi | 3 Aralık 208 |
| Kabul Tarihi | 21 Ocak 2019 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 Cilt: 5 Sayı: 1 |
All site content, except where otherwise noted, is licensed under a Creative Common Attribution Licence. (CC-BY-NC 4.0)
