Öz
In recent years, the use of social media among parents has increased rapidly. Parallel to this situation, information and content sharing by parents continues to increaseday by day in socialmedia. Socialmedia sharing of parents begins before the birth of children. Sharing the visual content of children in detail and in detail shows that the limits of privacy are easily exceeded. Children are very important to their parents. The fact that children's privacy is visible to everyone brings up a new problem of violation of children known as " sharenting". Derived from the English words "share" and "parenting" " sharenting" refers to the type of child abuse on the part of parents who constantly share pictures of their children and similar sensitive private information on socialmedia, regardless of their children's age, gender, health or medical condition. This review article focuses on the importance of parents' violation of their children's right to privacy consciously or unconsciously, as stated in the United Nations Convention on the Rights of the Child (1989), sharing every moment of these children, and on the role of pediatric nurses in this particular context.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Türk Dil Kurumu Sözlükleri. (2022). Erişim adresi: https ://sozluk.tdk.gov.tr
- Dağlı T, İnanıcı MA. İhmal ve istismara uğrayan çocuğa bütüncül yaklaşım. Hastane temelli çocuk koruma merkezleri için başvuru kitabı. UNICEF Türkiye Ülke Ofisi. pp 32-148. 2011.
- Jacobs R, Boyd L, Brennan K, Sinha CK, Giuliani S,et al. The importance of social media for patients and families affected by congenital anomalies: A Facebook cross-sectional analysis and user survey. Journal Pediatric Surgery. 2016;51(11):1766–71.
- Hill D, Ameenuddin N, Chassiakos YLR, Cross C, Radesky J, Hutchinson, et al. Media use in school-aged children and adolescents. Pediatrics. 2016;138(5):1–6
- Bartholomew MK, Schoppe‐Sullivan, SJ, Glassman M, Kamp Dush, CM, Sullivan, JM. et al. New parents’ facebook use at the transition to parenthood. Fam Relat. 2012;61(3):455–469.
- Avcı İ, Yıldız E. Fenomenlerin güvenilirlik, çekicilik ve uzmanlık özelliklerinin marka tutumu, satın alma niyeti ve elektronik kulaktan kulağa pazarlama üzerindeki etkileri: İnstagram örneği. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2019;2(38):85-107.
- McDaniel BT, Coyne SM, Holmes EK. New mothers and media use: Associations between blogging, social networking, and maternal well-being. Matern Child Health Journal. 2012; 16(7):1509-17.
- İşözen H, Özkan ZH. Sosyal medya kullanımının annelik tutum ve davranışlarına etkisinin incelenmesi. Aydın İnsan ve Toplum Dergisi. 2021;7(1):33-56.
- Köktener A, Akgün N. Mahremiyet algısının dönüşümü: Instagram anneleri üzerinden bir analiz. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi. 2020;7(9),235-247.
- Parsa AF, Akmeşe Z. Sosyal medya ve çocuk istismarı: Instagram anneleri örneği. Kadem Kadın Araştırmaları Dergisi. 2019;(5):163-191.
- Dursun C. Ebeveynlerin çocuklarını sosyal medyada teşhiri: Çocuk hakları bağlamında bir değerlendirme. Çocuk ve Medeniyet. 2019;4(8):195-208.
- Duygulu S. Evaluation of child picture sharing in social media by parents with respect to privacy violation and child abuse.TRT Akademi. 2019;(4):427- 487.
- Keith BE, Steinberg S. Parental sharing on the internet child privacy in the age of social media and the pediatrician’s role. JAMA Pediatrics. 2017;171(5):413-414.
- Richards D, Caldwell PHY, Go H. Impact of social media on the health of children and young people. Journal of Paediatrics and Child Health. Blackwell Publishing; 2015;51(12):1152-1157.
- Demirtürk Selçuk E, Karadeniz H. Çocuk istismarına yol açan ailesel nedenler ve çocuğun korunmasına yönelik önlemler. Sağlık ve Toplum Dergisi.2020;30(1):30-35.
- Ayhan H, Öztürk E. Dijital dünyada ebeveyn olmanın görünürde normal bir yansıması olarak paylaşan ebeveynlik (Sharenting): Geleneksel bir derleme. Türkiye Klinikleri J Foren Sci Leg Med. 2021;18(2):165-77. Aktaş G. Günümüz toplumlarında anneliğin değişen biçimlerini sosyal medya kullanıcıları üzerinden değerlendirmek. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi. 2019;36(2):253-271.
- Güngör A. Sosyal medyada çocuk hakları ihlali ve çocuk istismarı: Instagram anneleri. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi. 2021;(54):1-24.
- Serin H. Sosyal medyada çocuk hakları ihlalleri: Ebeveynler ve öğretmenler farkında mı? Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2019, Nisan 20 (Özel Sayı);1005-1031.
- Serozan R. Çocuk Hukuku. Vedat Kitapçılık. 2. Baskı, İstanbul. 2017.
- Gör A, Erdoğan C. Çocukların kişisel verilerinin korunması (sosyal medya örneği). Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2019;21(2):2445-2467.
- Burcu H, Memiş Ö. Televizyon reklamlarında çocuk mahremiyetinin ihlali. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi. 2019;7(1):456-482.
- Çocuk Koruma Kanunu 2005; http://www.mevzuat.gov.tr/ mevzuatmetin/1.5.5395.pdf, erişim tarihi: 10.07.2017.
- Söngüt S, Özakar Akça S. Çocuk istismarı ve pediatri hemşiresinin rolü. Zeynep Kamil Tıp Bülteni. 2019;50(4):241-250.
- Demirbag S, Ergin D, Karaarslan D, ve ark. Determination of the level of practice of roles and functions of nurses working at pediatric services. Journal of Education and Research in Nursing. 2021 Jun 17;18(2):221–6.
- Coyne SM, Radesky J, Collier KM, Gentile DA, Linder JR, Nathanson AI, et al. Parenting and digital media. Pediatrics. 2017;140(Supplement_2):112-116.
- Steinberg SB. Sharenting: Children’s privacy in the age of social media. Emory Law Journal. 2017;66(4): 839.
- Kırık MA. Aile ve çocuk ilişkisinde internetin yeri: Nitel bir araştırma. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi. 2014;3:2146-9199.
- Barnes J, Aistrop D, Allen E, Barlow J, Elbourne D, Macdonald G, et al. First steps: Study protocol for a randomized controlled trial of the effectiveness of the group family nurse partnership (gFNP) program compared to routine care in improving outcomes for high-risk mothers and their children and preventing abuse. Trials. 2013;14(1):1.
- Eri D. Yeni medya ve çocuk : Instagram özelinde “ Sharenting ” (“Paylaşanababalık”) örneği. Hakemli Akademik E-Dergi. 2018;2587-1285: 4-5.
Öz
Ebeveynler arasında sosyal medya kullanımı son yıllarda hızlı bir şekilde artmaktadır. Bu duruma paralel olarak ebeveynler tarafından bilgi ve içerik paylaşımı, sosyal medyada her geçen gün artarak devam etmektedir. Çocukları daha dünyaya gelmeden ebeveynler, çocukları ile ilgili sosyal medya paylaşımlarına başlamaktadır. Çocuklara ait görsel içeriklerin kapsamlı ve detaylı olarak paylaşılması mahremiyet sınırlarının kolayca aşıldığını göstermektedir. Ebeveynler için çocukları en değerli varlıklarıdır. Ancak paylaşımda bulundukları çocuklarının mahremiyetinin herkes tarafından görünür hale gelmesi akıllara yeni bir çocuk hakları ihlali konusunu gündeme getirmektedir. Paylaşan ebeveynlik (sharenting), İngilizce’de share (paylaşmak) ve parenting (ebeveynlik) kelimelerinin türemesi ile ebeveynlerin yaş, cinsiyet, sağlık yada hastalık durumu gözetmeksizin çocuklarına dair görsel bilgileri sosyal medyada sürekli paylaşarak çocuk hakları ihlaline neden olan ebeveyn anlayışını ifade etmektedir. Bu derleme makalede çocuğun her anını paylaşan ebeveynlerin farkında olarak ya da olmayarak Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi’nde (1989) yer alan mahremiyet hakkını ihlal etmelerinin önemi ve bu durumda pediatri hemşirelerinin rolleri vurgulanmıştır.
Anahtar Kelimeler
Çocuk Hakları Mahremiyet Paylaşanababalık Pediatri Hemşiresi
Kaynakça
- Türk Dil Kurumu Sözlükleri. (2022). Erişim adresi: https ://sozluk.tdk.gov.tr
- Dağlı T, İnanıcı MA. İhmal ve istismara uğrayan çocuğa bütüncül yaklaşım. Hastane temelli çocuk koruma merkezleri için başvuru kitabı. UNICEF Türkiye Ülke Ofisi. pp 32-148. 2011.
- Jacobs R, Boyd L, Brennan K, Sinha CK, Giuliani S,et al. The importance of social media for patients and families affected by congenital anomalies: A Facebook cross-sectional analysis and user survey. Journal Pediatric Surgery. 2016;51(11):1766–71.
- Hill D, Ameenuddin N, Chassiakos YLR, Cross C, Radesky J, Hutchinson, et al. Media use in school-aged children and adolescents. Pediatrics. 2016;138(5):1–6
- Bartholomew MK, Schoppe‐Sullivan, SJ, Glassman M, Kamp Dush, CM, Sullivan, JM. et al. New parents’ facebook use at the transition to parenthood. Fam Relat. 2012;61(3):455–469.
- Avcı İ, Yıldız E. Fenomenlerin güvenilirlik, çekicilik ve uzmanlık özelliklerinin marka tutumu, satın alma niyeti ve elektronik kulaktan kulağa pazarlama üzerindeki etkileri: İnstagram örneği. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2019;2(38):85-107.
- McDaniel BT, Coyne SM, Holmes EK. New mothers and media use: Associations between blogging, social networking, and maternal well-being. Matern Child Health Journal. 2012; 16(7):1509-17.
- İşözen H, Özkan ZH. Sosyal medya kullanımının annelik tutum ve davranışlarına etkisinin incelenmesi. Aydın İnsan ve Toplum Dergisi. 2021;7(1):33-56.
- Köktener A, Akgün N. Mahremiyet algısının dönüşümü: Instagram anneleri üzerinden bir analiz. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi. 2020;7(9),235-247.
- Parsa AF, Akmeşe Z. Sosyal medya ve çocuk istismarı: Instagram anneleri örneği. Kadem Kadın Araştırmaları Dergisi. 2019;(5):163-191.
- Dursun C. Ebeveynlerin çocuklarını sosyal medyada teşhiri: Çocuk hakları bağlamında bir değerlendirme. Çocuk ve Medeniyet. 2019;4(8):195-208.
- Duygulu S. Evaluation of child picture sharing in social media by parents with respect to privacy violation and child abuse.TRT Akademi. 2019;(4):427- 487.
- Keith BE, Steinberg S. Parental sharing on the internet child privacy in the age of social media and the pediatrician’s role. JAMA Pediatrics. 2017;171(5):413-414.
- Richards D, Caldwell PHY, Go H. Impact of social media on the health of children and young people. Journal of Paediatrics and Child Health. Blackwell Publishing; 2015;51(12):1152-1157.
- Demirtürk Selçuk E, Karadeniz H. Çocuk istismarına yol açan ailesel nedenler ve çocuğun korunmasına yönelik önlemler. Sağlık ve Toplum Dergisi.2020;30(1):30-35.
- Ayhan H, Öztürk E. Dijital dünyada ebeveyn olmanın görünürde normal bir yansıması olarak paylaşan ebeveynlik (Sharenting): Geleneksel bir derleme. Türkiye Klinikleri J Foren Sci Leg Med. 2021;18(2):165-77. Aktaş G. Günümüz toplumlarında anneliğin değişen biçimlerini sosyal medya kullanıcıları üzerinden değerlendirmek. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi. 2019;36(2):253-271.
- Güngör A. Sosyal medyada çocuk hakları ihlali ve çocuk istismarı: Instagram anneleri. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi. 2021;(54):1-24.
- Serin H. Sosyal medyada çocuk hakları ihlalleri: Ebeveynler ve öğretmenler farkında mı? Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2019, Nisan 20 (Özel Sayı);1005-1031.
- Serozan R. Çocuk Hukuku. Vedat Kitapçılık. 2. Baskı, İstanbul. 2017.
- Gör A, Erdoğan C. Çocukların kişisel verilerinin korunması (sosyal medya örneği). Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2019;21(2):2445-2467.
- Burcu H, Memiş Ö. Televizyon reklamlarında çocuk mahremiyetinin ihlali. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi. 2019;7(1):456-482.
- Çocuk Koruma Kanunu 2005; http://www.mevzuat.gov.tr/ mevzuatmetin/1.5.5395.pdf, erişim tarihi: 10.07.2017.
- Söngüt S, Özakar Akça S. Çocuk istismarı ve pediatri hemşiresinin rolü. Zeynep Kamil Tıp Bülteni. 2019;50(4):241-250.
- Demirbag S, Ergin D, Karaarslan D, ve ark. Determination of the level of practice of roles and functions of nurses working at pediatric services. Journal of Education and Research in Nursing. 2021 Jun 17;18(2):221–6.
- Coyne SM, Radesky J, Collier KM, Gentile DA, Linder JR, Nathanson AI, et al. Parenting and digital media. Pediatrics. 2017;140(Supplement_2):112-116.
- Steinberg SB. Sharenting: Children’s privacy in the age of social media. Emory Law Journal. 2017;66(4): 839.
- Kırık MA. Aile ve çocuk ilişkisinde internetin yeri: Nitel bir araştırma. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi. 2014;3:2146-9199.
- Barnes J, Aistrop D, Allen E, Barlow J, Elbourne D, Macdonald G, et al. First steps: Study protocol for a randomized controlled trial of the effectiveness of the group family nurse partnership (gFNP) program compared to routine care in improving outcomes for high-risk mothers and their children and preventing abuse. Trials. 2013;14(1):1.
- Eri D. Yeni medya ve çocuk : Instagram özelinde “ Sharenting ” (“Paylaşanababalık”) örneği. Hakemli Akademik E-Dergi. 2018;2587-1285: 4-5.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Hemşirelik |
| Bölüm | Derlemeler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 28 Aralık 2022 |
| Gönderilme Tarihi | 13 Eylül 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 Cilt: 1 Sayı: 2 |
