Research Article
BibTex RIS Cite

SOSYOLOJİK UNSURLARIN TÜRKMEN TÜRKÇESİNDEKİ GÖRÜNÜMÜ

Year 2017, Volume: 1 Issue: 11, 127 - 167, 17.12.2017

Abstract

Türkler geniş coğrafyalarda
kurdukları çok sayıda devletle hem tarihlerini hem de kültürlerini yüzyıllar
boyunca güçlü bir şekilde sürdürmüşlerdir. Kurulan bu devletlerin uzun ömürlü olmasında
şüphesiz toplum yapısının etkisi göz ardı edilemez. Ocak ve ocak kültü olarak
bilinen ve ocağın tütmesi şeklinde ifade edilen aile kavramı Türklerde toplumun
sarsılmaz bir unsuru olarak nesilden nesile aktarılmıştır.



Çalışmada sosyolojik yapının vazgeçilmez
bir unsuru olan toplum kelimeleri Türkmen Türkçesi başlığı altında ele
alınacaktır. Türkmen Türkçesi sahip olduğu dil özellikleriyle Türk lehçeleri
arasında özel bir yere sahiptir. Kuzey Türkçesi, Doğu Türkçesi ve Moğol dil
hususiyetlerini bünyesinde barındıran Türkmen Türkçesi coğrafi bakımdan Doğu
ile Batı arasında adeta bir köprü vazifesi görmüş, çok sayıda toplumun
kaynaştığı bir kültür havzası olması yönüyle de asırlarca çok zengin bir söz
varlığına sahip olmuştur. Çalışmamızda Türkmen Türkçesi Söz varlığında topluma
ait sosyolojik unsurlar yönetim, siyaset hükümet, toplum, kavmi unsurlar ve
milliyet alt başlıkları halinde incelenecektir.

References

  • Bol’şoy Russko-Turkmenskiy Slovar’, (1986-1987), I-II T. (S. Altayev, G. Atayev, G. Açılova, K. Agsakov, K. Gayıbova, H. Gafurova, A. Kulıyev, V. Mesgudov, S. Mıradova, M. Hocamgulıyev), Moskva: Akademiya Nauk Turkmenskoy SSR İnstitut Yazıka i Literaturı imeni Mahtumkuli.
  • Buran, Ahmet, Alkaya, Ercan (2013), Çağdaş Türk Lehçeleri, Ankara: Akçağ Yayınları.
  • Çakmak, Cihan (2010), Türkmen Türkçesi Konu Çözümlemeli Söz Varlığı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir: Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
  • Çakmak, C. (2017), Türkmen Türkçesinde Astronomi Kavramına Ait Söz Varlığı”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi The Journal of International Social Research (ISSN:1307-9581), C. 10, S. 52, 92-112.
  • Çakmak, Cihan (2016), “Türkmen Türkçesinde Bulunan Denizcilik Kültürüne Ait Söz Varlığı İncelemesi”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi The Journal of International Social Research (ISSN:1307-9581), C. 9, S. 42, 57-67.
  • Devellioğlu, Ferit (2003), Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Ankara: Aydın Kitabevi.
  • Güncel Türkçe Sözlük (2005), Ankara: (Haz. Ş. H. Akalın, R. Toparlı, N. Günaydın, H. Zülfikar, M. Argunşah, N. Demir, Be. T. Aksu, B. Gültekin), Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • KARA, Mehmet (2009), Türkçenin İzinde, İstanbul: Kesit Yayınları.
  • MAHMUD, K. (1986), Dîvânü Lugati’t-Türk, Cilt III, (Çev. Besim Atalay), Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • Nevzat Özkan (2007), Türk Dilinin Yurtları, Ankara: Akçağ Yayınları.
  • USER, Hatice Şirin (2006), Başlangıcından Günümüze Türk Yazı Sistemleri, Ankara: Akçağ Yayınları.
  • Turetsko-Russkiy Slovar’ (1994), (Haz. A.N. Baskakov, N.P. Golubeva, A.A. Kamileva, K.M. Lyubimov, F.A. Salimzyanova, R.R. Yusipova), Moskva: Multilingual Yayınları.
  • Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı 2013 Yılı Faaliyet Raporu, (2013), Ankara.
  • Türkmence-Türkçe Sözlük (1995), (Haz. T. Tekin, M. Ölmez, , E. Ceylan, Z. Ölmez, S. Eker), Ankara: Simurg Yayınları.
  • Türkmen Diliniŋ Düşündürüşli Sözlügi (2015), (Haz. G. Kyýasowa, A. Geldimyradow, H. Durdyýew), Tom I, Türkmenistanıŋ Ilımlar Akademiyası, Magtımgulı Adındakı Dil ve Edebiyat İnstitutu, Asgabat.
  • Türkmen Diliniŋ Düşündürüşli Sözlügi (2015), (Haz. G. Kyýasowa, A. Geldimyradow, H. Durdyýew), Tom II, Türkmenistanıŋ Ilımlar Akademiyası, Magtımgulı Adındakı Dil ve Edebiyat İnstitutu, Asgabat.
  • Türkmen Diliniñ Sözlügi, (1962), Aşgabat (M. Ya. Hamzayev, S. Altayev, G. Atayev, G. Açılova, V. Mesgudov, A. Meretgeldiyev), Aşgabat: İzdatel’stvo Akademiya Nauk Turkmenskoy SSR.
  • İnternet kaynakları
  • www.ruscasozluk.gen.tr
  • www.tdk.gov.tr/tdkterim/bts/
  • www.tdk.gov.tr/lehceler/
  • http://www.pau.edu.tr/ctleb/tr/sayfa/turkmenistan
  • https://turuz.com/book/title/Turkmen-Dilinin-Dusundirisli-Sozlugu-Turkmen-Dili-Sozlugu
Year 2017, Volume: 1 Issue: 11, 127 - 167, 17.12.2017

Abstract

References

  • Bol’şoy Russko-Turkmenskiy Slovar’, (1986-1987), I-II T. (S. Altayev, G. Atayev, G. Açılova, K. Agsakov, K. Gayıbova, H. Gafurova, A. Kulıyev, V. Mesgudov, S. Mıradova, M. Hocamgulıyev), Moskva: Akademiya Nauk Turkmenskoy SSR İnstitut Yazıka i Literaturı imeni Mahtumkuli.
  • Buran, Ahmet, Alkaya, Ercan (2013), Çağdaş Türk Lehçeleri, Ankara: Akçağ Yayınları.
  • Çakmak, Cihan (2010), Türkmen Türkçesi Konu Çözümlemeli Söz Varlığı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir: Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
  • Çakmak, C. (2017), Türkmen Türkçesinde Astronomi Kavramına Ait Söz Varlığı”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi The Journal of International Social Research (ISSN:1307-9581), C. 10, S. 52, 92-112.
  • Çakmak, Cihan (2016), “Türkmen Türkçesinde Bulunan Denizcilik Kültürüne Ait Söz Varlığı İncelemesi”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi The Journal of International Social Research (ISSN:1307-9581), C. 9, S. 42, 57-67.
  • Devellioğlu, Ferit (2003), Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Ankara: Aydın Kitabevi.
  • Güncel Türkçe Sözlük (2005), Ankara: (Haz. Ş. H. Akalın, R. Toparlı, N. Günaydın, H. Zülfikar, M. Argunşah, N. Demir, Be. T. Aksu, B. Gültekin), Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • KARA, Mehmet (2009), Türkçenin İzinde, İstanbul: Kesit Yayınları.
  • MAHMUD, K. (1986), Dîvânü Lugati’t-Türk, Cilt III, (Çev. Besim Atalay), Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • Nevzat Özkan (2007), Türk Dilinin Yurtları, Ankara: Akçağ Yayınları.
  • USER, Hatice Şirin (2006), Başlangıcından Günümüze Türk Yazı Sistemleri, Ankara: Akçağ Yayınları.
  • Turetsko-Russkiy Slovar’ (1994), (Haz. A.N. Baskakov, N.P. Golubeva, A.A. Kamileva, K.M. Lyubimov, F.A. Salimzyanova, R.R. Yusipova), Moskva: Multilingual Yayınları.
  • Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı 2013 Yılı Faaliyet Raporu, (2013), Ankara.
  • Türkmence-Türkçe Sözlük (1995), (Haz. T. Tekin, M. Ölmez, , E. Ceylan, Z. Ölmez, S. Eker), Ankara: Simurg Yayınları.
  • Türkmen Diliniŋ Düşündürüşli Sözlügi (2015), (Haz. G. Kyýasowa, A. Geldimyradow, H. Durdyýew), Tom I, Türkmenistanıŋ Ilımlar Akademiyası, Magtımgulı Adındakı Dil ve Edebiyat İnstitutu, Asgabat.
  • Türkmen Diliniŋ Düşündürüşli Sözlügi (2015), (Haz. G. Kyýasowa, A. Geldimyradow, H. Durdyýew), Tom II, Türkmenistanıŋ Ilımlar Akademiyası, Magtımgulı Adındakı Dil ve Edebiyat İnstitutu, Asgabat.
  • Türkmen Diliniñ Sözlügi, (1962), Aşgabat (M. Ya. Hamzayev, S. Altayev, G. Atayev, G. Açılova, V. Mesgudov, A. Meretgeldiyev), Aşgabat: İzdatel’stvo Akademiya Nauk Turkmenskoy SSR.
  • İnternet kaynakları
  • www.ruscasozluk.gen.tr
  • www.tdk.gov.tr/tdkterim/bts/
  • www.tdk.gov.tr/lehceler/
  • http://www.pau.edu.tr/ctleb/tr/sayfa/turkmenistan
  • https://turuz.com/book/title/Turkmen-Dilinin-Dusundirisli-Sozlugu-Turkmen-Dili-Sozlugu
There are 23 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Journal Section Articles
Authors

Cihan Çakmak 0000-0002-2255-4712

Publication Date December 17, 2017
Published in Issue Year 2017 Volume: 1 Issue: 11

Cite

APA Çakmak, C. (2017). SOSYOLOJİK UNSURLARIN TÜRKMEN TÜRKÇESİNDEKİ GÖRÜNÜMÜ. TÜRÜK Uluslararası Dil Edebiyat Ve Halk Bilimi Araştırmaları Dergisi, 1(11), 127-167.
AMA Çakmak C. SOSYOLOJİK UNSURLARIN TÜRKMEN TÜRKÇESİNDEKİ GÖRÜNÜMÜ. TÜRÜK Uluslararası Dil Edebiyat ve Halk Bilimi Araştırmaları Dergisi. December 2017;1(11):127-167.
Chicago Çakmak, Cihan. “SOSYOLOJİK UNSURLARIN TÜRKMEN TÜRKÇESİNDEKİ GÖRÜNÜMÜ”. TÜRÜK Uluslararası Dil Edebiyat Ve Halk Bilimi Araştırmaları Dergisi 1, no. 11 (December 2017): 127-67.
EndNote Çakmak C (December 1, 2017) SOSYOLOJİK UNSURLARIN TÜRKMEN TÜRKÇESİNDEKİ GÖRÜNÜMÜ. TÜRÜK Uluslararası Dil Edebiyat ve Halk Bilimi Araştırmaları Dergisi 1 11 127–167.
IEEE C. Çakmak, “SOSYOLOJİK UNSURLARIN TÜRKMEN TÜRKÇESİNDEKİ GÖRÜNÜMÜ”, TÜRÜK Uluslararası Dil Edebiyat ve Halk Bilimi Araştırmaları Dergisi, vol. 1, no. 11, pp. 127–167, 2017.
ISNAD Çakmak, Cihan. “SOSYOLOJİK UNSURLARIN TÜRKMEN TÜRKÇESİNDEKİ GÖRÜNÜMÜ”. TÜRÜK Uluslararası Dil Edebiyat ve Halk Bilimi Araştırmaları Dergisi 1/11 (December 2017), 127-167.
JAMA Çakmak C. SOSYOLOJİK UNSURLARIN TÜRKMEN TÜRKÇESİNDEKİ GÖRÜNÜMÜ. TÜRÜK Uluslararası Dil Edebiyat ve Halk Bilimi Araştırmaları Dergisi. 2017;1:127–167.
MLA Çakmak, Cihan. “SOSYOLOJİK UNSURLARIN TÜRKMEN TÜRKÇESİNDEKİ GÖRÜNÜMÜ”. TÜRÜK Uluslararası Dil Edebiyat Ve Halk Bilimi Araştırmaları Dergisi, vol. 1, no. 11, 2017, pp. 127-6.
Vancouver Çakmak C. SOSYOLOJİK UNSURLARIN TÜRKMEN TÜRKÇESİNDEKİ GÖRÜNÜMÜ. TÜRÜK Uluslararası Dil Edebiyat ve Halk Bilimi Araştırmaları Dergisi. 2017;1(11):127-6.