Research Article
BibTex RIS Cite

Yetişkin Kadınlarda Akdeniz Diyetine Uyum Düzeyi ile Depresif Semptomlar Arasındaki İlişki

Year 2021, Volume: 6 Issue: BESLENME ÖZEL SAYISI, 101 - 115, 30.12.2021

İrem Yıldız Mendane Saka

Abstract

Amaç: Akdeniz diyeti gibi sağlıklı ve yüksek kaliteli bir diyete bağlılık daha iyi bilişsel sağlıkla ilişkilendirilmekte ve Akdeniz diyetinin bilişsel sağlık üzerindeki koruyucu ve önleyici etkileri birden çok besin ögesine bağlanmaktadır. Bu çalışma yetişkin kadınların Akdeniz diyetine uyum düzeyleri ile depresif semptomlar arasındaki ilişkiyi belirlemek amacı ile yapılmıştır.
Gereç ve Yöntem: Çalışmaya Kasım 2020-Şubat 2021 tarihleri arasında Mersin ili Akdeniz ilçesinde bulunan özel bir kliniğe üye olan 19-60 yaş arası kadın bireyler dahil edilmiştir. Araştırmaya katılmayı kabul eden yetişkin kadınlara demografik özellikleri, sigara ve alkol kullanım durumları, sağlık durumları, beslenme alışkanlıkları, fiziksel aktivite durumları, uyku düzenleri ve vitamin-mineral desteği kullanım durumlarına ilişkin bilgileri saptamak için anket formu uygulanmıştır. Bireylerin diyetle aldıkları enerji, makro ve mikro besin ögelerini belirlemek için 24 saatlik besin tüketim kaydı alınmış; Akdeniz tipi beslenmeye uyum durumlarını saptamak için Akdeniz Diyetine Bağlılık Ölçeği (MEDAS) ve depresyon düzeylerini belirlemek için Beck Depresyon Ölçeği (BDÖ) uygulanmıştır.
Bulgular: Çalışmaya 162 yetişkin kadın birey katılmıştır. Çalışmaya katılan bireylerin ortalama yaşı 31,3±9,46 yıldır. Beden kütle indeksine göre sınıflamada bireylerin %28,4’ü hafif şişman iken %6,8’i I.derece obez, %1,9’u II. derece obezdir. Bel çevresine göre bireylerin %16’sı risk, %27,2’si yüksek risk grubunda; bel/kalça oranına göre %25,3’ü risk grubunda yer almaktadır. Bireylerin %35,2’sinin Akdeniz diyetine düşük uyum, %33,3’ünün orta uyum, %31,5’inin yüksek uyum sağladığı belirlenmiştir. Bireylerin %44,4’ünün minimum, %29,6’sının hafif, %24,7’sinin orta ve %1,3’ünün şiddetli düzeyde depresif belirti gösterdiği belirlenmiştir. Bireylerin depresyon düzeyleri ile Akdeniz diyetine uyum arasındaki ilişki önemli bulunmuştur (p<0,05). Bireylerin depresyon ölçek puanları ile Akdeniz diyetine uyum arasında anlamlı ilişki bulunmamıştır (p>0,05).
Sonuç: Sağlıklı, diyet kalitesi yüksek ve besin çeşitliliği açısından zengin bir beslenme şekli olan Akdeniz diyetinin yetişkin kadınlarda depresif semptomların düzeyini etkileyebileceği belirlenmiştir.

Keywords

Akdeniz diyeti duygu durum bozukluğu depresyon

References

  • Adjibade, M., Assmann, K. E., Andreeva, V. A., Lemogne, C., Hercberg, S., Galan, P., … Kesse-Guyot, E. (2018). Prospective association between adherence to the Mediterranean diet and risk of depressive symptoms in the French SU.VI.MAX cohort. European Journal of Nutrition, 57, 1225-1235.
  • Altun, A., Brown, H., Szoeke, C. ve Goodwill A. M. (2019). The Mediterranean dietary pattern and depression risk: A systematic review. Neurology, Psychiatry and Brain Research, 33, 1-10.
  • Ashwell, M. ve Gibson, S. (2016). Waist-to-height ratio as an indicator of ‘early health risk’: simpler and more predictive than using a ‘matrix’ based on BMI and waist circumference. BMJ Open, 6(3), 1-7.
  • Bach-Faig, A., Berry, E. M., Lairon, D., Reguant, J., Trichopoulou, A., Dernini, S., … Serra-Majem, L. (2011). Mediterranean diet pyramid today. Science and cultural updates. Public Health Nutrition. 14 (12A), 2274-2284
  • Beck, A. T., Ward, C. H., Mendelson, M., Mock, J. ve Erbaugh, J. (1961). An inventory for measuring depression. Archives of General Psychiatry, 4 (6), 561-571.
  • Boghossian, N. S., Yeung, E. H., Mumford, S. L., Zhang, C., Gaskins, A. J., Wactawski-Wende, J. ve Schisterman, E. F. (2013). Adherence to the Mediterranean diet and body fat distribution in reproductive aged women. European Journal of Clinical Nutrition, 67: 289- 294.
  • Castro-Quezada, I., Román-Viñas, B. ve Serra-Majem, L. (2014) The Mediterranean diet and nutritional adequacy: A review. Nutrients. 6 (1), 231-248.
  • Çelik E. (2018). Polikistik over sendromu olan kadınlarda plazma zonulin düzeyi ile insülin direnci, depresyon ve beslenme durumu arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Çiftçi, H., Yıldız, E. ve Mercanlıgil, S. M. (2008). Depresyon ve beslenme tedavisi. Türkiye Klinikleri, 28, 369-377.
  • Delgado, A. M., Almeida, M. D. V. ve Parisi, S. (2017). Chemistry of the Mediterranean diet. Switzerland: Springer International Press.
  • Elmaliklis, I. N., Miserli, E., Filipatou, M., Tsikouras, I., Dimou, C. ve Koutelidakis, A. (2020). Association of Mediterranean diet adherence, functional food consumption and anthropometric characteristics with anxiety and depression ındexes in a sample of healthy Greek adults: A cross-sectional study. Psychiatry International, 1, 135-149.
  • Fresán, U., Bes-Rastrollo, M., Segovia-Siapco, G., Sanchez-Villegas, A., Lahortiga, F., de la Rosa, P. A., … Martínez-Gonzalez, M. A. (2018). Does the MIND diet decrease depression risk? A comparison with Mediterranean diet in the SUN cohort. European Journal of Nutrition, 58(3), 1271-1282.
  • Grosso G, Micek A, Marventano S, Castellano S, Mistretta A, Pajak A., … Galvano, F. (2016). Dietary n-3 PUFA, fish consumption and depression: A systematic review and meta-analysis of observational studies. Journal of Affective Disorders, 205, 269-281.
  • Guy, W. (1976). Clinical global impressions: ECDEU assessment manual for pharmacology, revised edition. Rockville: National Institute of Mental Health, Dept. of Health, Education and Welfare Publication.
  • Gündüz E. (2012). Adana ili Havutlu bölgesinde 15-49 yaş kadınlardaki depresif belirtilerin sıklığı ve etkileyen faktörler. (Uzmanlık Tezi). Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Adana.
  • Hisli, N. (1989). Beck depresyon envanterinin üniversite öğrencileri için geçerliliği, güvenirliği. Psikoloji Dergisi, 7 (13), 3-13.
  • Hong, J. W., Noh, J. H. ve Kim, D. J. (2021). The prevalence of and factors associated with depressive symptoms in the Korean adults: The 2014 and 2016 Korea National Health and Nutrition Examination Survey. Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology, 56 (4), 659-670.
  • Institute of Medicine. (2005). Dietary Reference Intakes for Energy, Carbohydrate, Fiber, Fat, Fatty Acids, Cholesterol, Protein, and Amino Acids. Washington, D. C.: National Academies Press.
  • Lai, J. S., Hiles, S., Bisquera, A., Hure, A. J., McEvoy, M. ve Attia, J. (2013). A systematic review and meta-analysis of dietary patterns and depression in community-dwelling adults. The American Journal of Clinical Nutrition, 99 (1), 181-197.
  • Madison, A. ve Kkiecolt-Glaser, J. (2019). Stress, depression, diet, and the gut microbiota: Human-bacteria interactions at the core of psychoneuroimmunology and nutrition. Current Opinion in Behavioral Sciences, 28, 105-110.
  • Martínez-González, M. A., García-Arellano, A., Toledo, E., Salas-Salvadó, J., Buil-Cosiales, P., Corella, D., … Estruch, R. (2012). A 14-item Mediterranean diet assessment tool and obesity indexes among high-risk subjects: The PREDIMED Trial. Plos One, 7 (8), e43134.
  • Pagliai G, Sofi F, Vannetti F, Caiani S, Pasquini, G, Molino-Lova R, … Macchi, C. (2018). Mediterranean diet, food consumption and risk of late-life depression: The Mugello Study. The Journal of Nutrition, Health and Aging, 22 (5), 569-574.
  • Pehlivanoğlu, E. F. Ö., Balcıoğlu, H. ve Ünlüoğlu İ. (2020). Akdeniz Diyeti Bağlılık Ölçeği’nin Türkçe’ye Uyarlanması Geçerlilik ve Güvenilirliği. Osmangazi Tıp Dergisi, 42 (2), 160-164.
  • Psaltopoulou, T., Sergentanis, T. N., Panagiotakos, D. B., Sergentanis, I. N., Kosti, R. ve Scarmeas, N. (2013). Mediterranean diet, stroke, cognitive impairment, and depression: a meta-analysis. Annals of Neurology. 74 (4), 580-591.
  • Romagnolo, D. F. ve Selmin, O. I. (2016). Mediterranean diet: Dietary guidelines and impact on health and disease. Switzerland: Humana Press.
  • Sánchez-Villegas, A., Delgado-Rodríguez, M., Alonso, A., Schlatter, J., Lahortiga, F., Majem, L. S. … Martínez-González, M. A. (2009). Association of the Mediterranean dietary pattern with the incidence of depression: the Seguimiento Universidad de Navarra/University of Navarra follow-up (SUN) cohort. Archives of General Psychiatry, 66 (10), 1090-1098.
  • Shadrina, M., Bondarenko, E. A. ve Slominsky, P. A. (2018). Genetics factors in major depression disease. Frontiers in Psychiatry, 9, 1-18.
  • Sofi, F., Macchi, C., Abbate, R., Gensini, G. F. ve Casini, A. (2013). Mediterranean diet and health status: An updated meta-analysis and a proposal for a literature-based adherence score. Public Health Nutrition, 17 (12), 2769-2782.
  • Tosti, V., Bertozzi, B. ve Fontana, L. (2018). Health benefits of the Mediterranean diet: metabolic and molecular mechanisms. The Journals of Gerontology: Series A. 73 (3), 318-326.
  • Tuna, S., Mert, M., Soyluk, Ö., Okuturlar, Y., Kocoglu, H. ve Tastekin, D. (2016) The relationship of beck depression inventory with vitamin D levels and visceral fat mass in cancer patients. International Journal Of Clinical And Experimental Medicine, 9(5), 8719-8724.
  • World Health Organization. (2000). Obesity: preventing and managing the global epidemic. Report of a WHO consultation. Geneva: World Health Organization.

Year 2021, Volume: 6 Issue: BESLENME ÖZEL SAYISI, 101 - 115, 30.12.2021

İrem Yıldız Mendane Saka

Abstract

References

  • Adjibade, M., Assmann, K. E., Andreeva, V. A., Lemogne, C., Hercberg, S., Galan, P., … Kesse-Guyot, E. (2018). Prospective association between adherence to the Mediterranean diet and risk of depressive symptoms in the French SU.VI.MAX cohort. European Journal of Nutrition, 57, 1225-1235.
  • Altun, A., Brown, H., Szoeke, C. ve Goodwill A. M. (2019). The Mediterranean dietary pattern and depression risk: A systematic review. Neurology, Psychiatry and Brain Research, 33, 1-10.
  • Ashwell, M. ve Gibson, S. (2016). Waist-to-height ratio as an indicator of ‘early health risk’: simpler and more predictive than using a ‘matrix’ based on BMI and waist circumference. BMJ Open, 6(3), 1-7.
  • Bach-Faig, A., Berry, E. M., Lairon, D., Reguant, J., Trichopoulou, A., Dernini, S., … Serra-Majem, L. (2011). Mediterranean diet pyramid today. Science and cultural updates. Public Health Nutrition. 14 (12A), 2274-2284
  • Beck, A. T., Ward, C. H., Mendelson, M., Mock, J. ve Erbaugh, J. (1961). An inventory for measuring depression. Archives of General Psychiatry, 4 (6), 561-571.
  • Boghossian, N. S., Yeung, E. H., Mumford, S. L., Zhang, C., Gaskins, A. J., Wactawski-Wende, J. ve Schisterman, E. F. (2013). Adherence to the Mediterranean diet and body fat distribution in reproductive aged women. European Journal of Clinical Nutrition, 67: 289- 294.
  • Castro-Quezada, I., Román-Viñas, B. ve Serra-Majem, L. (2014) The Mediterranean diet and nutritional adequacy: A review. Nutrients. 6 (1), 231-248.
  • Çelik E. (2018). Polikistik over sendromu olan kadınlarda plazma zonulin düzeyi ile insülin direnci, depresyon ve beslenme durumu arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Çiftçi, H., Yıldız, E. ve Mercanlıgil, S. M. (2008). Depresyon ve beslenme tedavisi. Türkiye Klinikleri, 28, 369-377.
  • Delgado, A. M., Almeida, M. D. V. ve Parisi, S. (2017). Chemistry of the Mediterranean diet. Switzerland: Springer International Press.
  • Elmaliklis, I. N., Miserli, E., Filipatou, M., Tsikouras, I., Dimou, C. ve Koutelidakis, A. (2020). Association of Mediterranean diet adherence, functional food consumption and anthropometric characteristics with anxiety and depression ındexes in a sample of healthy Greek adults: A cross-sectional study. Psychiatry International, 1, 135-149.
  • Fresán, U., Bes-Rastrollo, M., Segovia-Siapco, G., Sanchez-Villegas, A., Lahortiga, F., de la Rosa, P. A., … Martínez-Gonzalez, M. A. (2018). Does the MIND diet decrease depression risk? A comparison with Mediterranean diet in the SUN cohort. European Journal of Nutrition, 58(3), 1271-1282.
  • Grosso G, Micek A, Marventano S, Castellano S, Mistretta A, Pajak A., … Galvano, F. (2016). Dietary n-3 PUFA, fish consumption and depression: A systematic review and meta-analysis of observational studies. Journal of Affective Disorders, 205, 269-281.
  • Guy, W. (1976). Clinical global impressions: ECDEU assessment manual for pharmacology, revised edition. Rockville: National Institute of Mental Health, Dept. of Health, Education and Welfare Publication.
  • Gündüz E. (2012). Adana ili Havutlu bölgesinde 15-49 yaş kadınlardaki depresif belirtilerin sıklığı ve etkileyen faktörler. (Uzmanlık Tezi). Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Adana.
  • Hisli, N. (1989). Beck depresyon envanterinin üniversite öğrencileri için geçerliliği, güvenirliği. Psikoloji Dergisi, 7 (13), 3-13.
  • Hong, J. W., Noh, J. H. ve Kim, D. J. (2021). The prevalence of and factors associated with depressive symptoms in the Korean adults: The 2014 and 2016 Korea National Health and Nutrition Examination Survey. Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology, 56 (4), 659-670.
  • Institute of Medicine. (2005). Dietary Reference Intakes for Energy, Carbohydrate, Fiber, Fat, Fatty Acids, Cholesterol, Protein, and Amino Acids. Washington, D. C.: National Academies Press.
  • Lai, J. S., Hiles, S., Bisquera, A., Hure, A. J., McEvoy, M. ve Attia, J. (2013). A systematic review and meta-analysis of dietary patterns and depression in community-dwelling adults. The American Journal of Clinical Nutrition, 99 (1), 181-197.
  • Madison, A. ve Kkiecolt-Glaser, J. (2019). Stress, depression, diet, and the gut microbiota: Human-bacteria interactions at the core of psychoneuroimmunology and nutrition. Current Opinion in Behavioral Sciences, 28, 105-110.
  • Martínez-González, M. A., García-Arellano, A., Toledo, E., Salas-Salvadó, J., Buil-Cosiales, P., Corella, D., … Estruch, R. (2012). A 14-item Mediterranean diet assessment tool and obesity indexes among high-risk subjects: The PREDIMED Trial. Plos One, 7 (8), e43134.
  • Pagliai G, Sofi F, Vannetti F, Caiani S, Pasquini, G, Molino-Lova R, … Macchi, C. (2018). Mediterranean diet, food consumption and risk of late-life depression: The Mugello Study. The Journal of Nutrition, Health and Aging, 22 (5), 569-574.
  • Pehlivanoğlu, E. F. Ö., Balcıoğlu, H. ve Ünlüoğlu İ. (2020). Akdeniz Diyeti Bağlılık Ölçeği’nin Türkçe’ye Uyarlanması Geçerlilik ve Güvenilirliği. Osmangazi Tıp Dergisi, 42 (2), 160-164.
  • Psaltopoulou, T., Sergentanis, T. N., Panagiotakos, D. B., Sergentanis, I. N., Kosti, R. ve Scarmeas, N. (2013). Mediterranean diet, stroke, cognitive impairment, and depression: a meta-analysis. Annals of Neurology. 74 (4), 580-591.
  • Romagnolo, D. F. ve Selmin, O. I. (2016). Mediterranean diet: Dietary guidelines and impact on health and disease. Switzerland: Humana Press.
  • Sánchez-Villegas, A., Delgado-Rodríguez, M., Alonso, A., Schlatter, J., Lahortiga, F., Majem, L. S. … Martínez-González, M. A. (2009). Association of the Mediterranean dietary pattern with the incidence of depression: the Seguimiento Universidad de Navarra/University of Navarra follow-up (SUN) cohort. Archives of General Psychiatry, 66 (10), 1090-1098.
  • Shadrina, M., Bondarenko, E. A. ve Slominsky, P. A. (2018). Genetics factors in major depression disease. Frontiers in Psychiatry, 9, 1-18.
  • Sofi, F., Macchi, C., Abbate, R., Gensini, G. F. ve Casini, A. (2013). Mediterranean diet and health status: An updated meta-analysis and a proposal for a literature-based adherence score. Public Health Nutrition, 17 (12), 2769-2782.
  • Tosti, V., Bertozzi, B. ve Fontana, L. (2018). Health benefits of the Mediterranean diet: metabolic and molecular mechanisms. The Journals of Gerontology: Series A. 73 (3), 318-326.
  • Tuna, S., Mert, M., Soyluk, Ö., Okuturlar, Y., Kocoglu, H. ve Tastekin, D. (2016) The relationship of beck depression inventory with vitamin D levels and visceral fat mass in cancer patients. International Journal Of Clinical And Experimental Medicine, 9(5), 8719-8724.
  • World Health Organization. (2000). Obesity: preventing and managing the global epidemic. Report of a WHO consultation. Geneva: World Health Organization.
There are 31 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Sports Nutrition
Journal Section Research Article
Authors

İrem Yıldız This is me

Mendane Saka

Publication Date December 30, 2021
Published in Issue Year 2021 Volume: 6 Issue: BESLENME ÖZEL SAYISI

Cite

APA Yıldız, İ., & Saka, M. (2021). Yetişkin Kadınlarda Akdeniz Diyetine Uyum Düzeyi ile Depresif Semptomlar Arasındaki İlişki. Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 6(BESLENME ÖZEL SAYISI), 101-115.